Podcast

Een podcast voor iedereen die het skeptische gedachtegoed een warm hart toedraagt. Waarin we claims debunken maar ook de skepticus helpen in het dagelijks leven.
Onder leiding van Richard Engelfriet, een vaste bijdrage van Pepijn van Erp en wisselende gasten.

Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl

Abonneren kan via Spotify, Apple Podcasts, Acast, YouTube en Castbox, of luister de recente afleveringen hieronder.

Afleveringen

Skepsis podcast #21 – Casper Albers

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over de nobelziekte, een aandoening waaraan sommige Nobelprijswinnaars lijden. En te gast is hoogleraar Casper Albers (RUG). Met hem spreken we over Wikipedia waar hij heel actief in is geweest en over Open Science. Tenslotte hebben we het over onze skeptische helden.

Vlnr: Pepijn van Erp, Casper Albers en Richard Engelfriet

Boektip:
Ben Goldacre, Bad Science (2008)

Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Nobel disease (Wikipedia)
Nobels op drift, Skepter 33.3 (2020)
FLOGEN SIPS conferences, where Nobelists meet fringe scientists and frauds (Blog van Pepijn)

WikiUil vernoemd naar Casper Albers (Wikimedia)
prof. dr. C.J. (Casper) Albers (Caspers pagina op de RUG, daar vind je dus al zijn artikelen gratis en voor niets!)

Massimo Pigliucci: ‘Serieus antwoord kost nu eenmaal tijd’, Skepter 29.3 (2016)
Richard Gill
James Randi

Een transcript van deze aflevering is hier te vinden: Skepsis podcast #21

Skepsis podcast #20 – Special over de Randomised Controlled Trial

De Randomised Controlled Trial (RCT) geldt als de onderzoeksmethode die de grootste zekerheid geeft over de vraag of een interventie werkt of niet. Maar de methode kent ook zijn beperkingen. Is ons dubbelblinde vertrouwen in de RCT wel gerechtvaardigd? En belemmert een uitgesproken voorkeur voor de RCT bij instellingen die over financiering van onderzoek gaan niet onderzoeksvoorstellen die (noodgedwongen) van andere methoden uitgaan?

Over dit soort kwesties spreken Richard Engelfriet en Pepijn van Erp achtereenvolgens met hoogleraar wetenschapsonderzoek Trudy Dehue, arbeidseconoom Ronald Dekker en hoogleraar methodologie en Skepsis voorzitter Eric-Jan Wagenmakers. 

Vlnr: Trudy Dehue, Richard Engelfriet en Pepijn van Erp

Skepsis podcast #19 – Mirjam Vossen

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over Therapeutic Touch, een vorm van kwakzalverij die vooral door verpleegkundigen wordt toegepast. En met gast Mirjam Vossen bespreken we de vele mythes die er rondgaan met betrekking tot ontwikkelingssamenwerking. Tenslotte denken we na over hoe je kinderen het beste skeptisch denken bijbrengt.

Vlnr: Pepijn van Erp, Mirjam Vossen en Richard Engelfriet

Boektip:
Hein de Haas. Hoe migratie echt werkt. (2023)

Verder leesvoer bij deze aflevering:

Over Therapeutic Touch

Over ontwikkelingssamenwerking

Een transcript van deze aflevering is hier te vinden: Skepsis podcast #19

Skepsis podcast #18 – Hans Custers

Klimaatblogger Hans Custers (van klimaatveranda.nl) is te gast en vertelt ons over zijn ervaringen met discussies met pseudosceptici. Richard Engelfriet had huiswerk voor Pepijn van Erp: duik eens in de pestprogramma’s, zoek uit wat daar nu van bekend is en hoe je als ouder of school wijs kunt worden uit het aanbod. Tenslotte fantaseren we nog over een televisieprogamma voor skeptici.

Vlnr: Pepijn van Erp, Richard Engelfriet en Hans Custers

Boektip:
Paula Steenwinkel: Drogredenen. Herkennen en weerlegen. (2021)

Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:

Een transcript van deze aflevering is hier te vinden: Skepsis podcast #18

Skepsis podcast #17 – Maarten Keulemans

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over generaties. Wat moeten we denken van al die onderzoekjes die verschillen laten zien tussen boomers en millenials. En te gast is Maarten Keulemans, wetenschapsredacteur bij de Volkskrant. Hij legt ons uit waarom hij van hard core debunken is opgeschoven naar het onderzoeken waarom veel mensen wetenschap minder zijn gaan vertrouwen. Tenslotte denken we na over welke cursus Stichting Skepsis zou moeten aanbieden.

Vlnr: Maarten Keulemans, Richard Engelfriet en Pepijn van Erp

Boektip:
Mike Hulme: Climate Change isn’t Everything (2023)

Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:

De stukken van Maarten Keulemans in de Volkskrant, en zijn account op X.

Een transcript van deze aflevering is hier te vinden: Skepsis podcast #17

Eerdere podcasts

  • Skepsis podcast #16 – Coen de Bruijn
    Deze keer te gast in onze podcast is auteur Coen de Bruijn. Met hebben we het over Key Performance Indicators, KPI’s. Pepijn van Erp vertelt over een relatief nieuwe tak van kwakzalverij: het inhaleren van waterstof of drinken van water waarin het gas opgelost is.
  • Skepsis podcast #15 – Ionica Smeets
    Deze keer is Ionica Smeets te gast. Ze is hoogleraar wetenschapscommunicatie aan de Universiteit Leiden en we spreken met haar over haar vakgebied en in het bijzonder over misleidende grafieken. Pepijn van Erp dook in het onderzoek naar de invloed van gewelddadige videogames op het gedrag van jongeren en tenslotte denken we na over een politieke partij die zijn standpunten helemaal op wetenschap zou baseren. Natuurlijk weer onder de bezielende leiding van Richard Engelfriet!
  • Skepsis podcast #14 – Claire Moens
    Dit keer is Claire Moens te gast bij Richard Engelfriet en Pepijn van Erp. Zij is bestuurslid van SKEPP, de Vlaamse zusterorganisatie van Stichting Skepsis en juwelenontwerpster. Zij schreef een boek over de vermeende helende kwaliteiten van edelstenen en mineralen. Richard praat met Pepijn over chemtrails en geo-engineering en tenslotte spreken ze over mogelijke verdergaande samenwerking tussen skeptische organisaties.
  • Skepsis podcast #13 – Ruud Coolen van Brakel
    In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over het nut van hoogtestages voor sporters. En met gast Ruud Coolen van Brakel over verantwoord medicijngebruik en zijn bezoek aan complotpodium Café Weltschmerz. Tot slot gaan ze ook in op de vraag wat ieders skeptische guilty pleasure is.
  • Skepsis podcast #12 – nabrander over de oorsprong van het coronavirus
    In podcast #10 spraken Pepijn van Erp en Richard Engelfriet in een special uitgebreid met Stan van Pelt over de verschillende theorieën over de oorsprong van het coronavirus: zoönose of misschien toch een labongeluk? Wetenschapsjournalist Maarten Keulemans luisterde naar de podcast en had er wel wat op aan te merken. In deze ‘nabrander’ gaan we daarover met hem en ook Stan van Pelt verder in gesprek.
  • Skepsis podcast #11 – Gast: Jan Jaap de Ruiter
    In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over horoscopen, een klassiek skeptisch onderwerp. En met gast Jan Jaap de Ruiter, Arabist en universitair docent aan Tilburg University, over een mediarel waarin hij jaren geleden verzeild raakte. Tenslotte denken we na over wat er zou moeten veranderen zodat Stichting Skepsis zich gerust kan opheffen.
  • Skepsis podcast #10 – Special: Oorsprong van het coronavirus
    Voor Skepter schreef wetenschapsjournalist Stan van Pelt een uitgebreid stuk over de oorsprong van het coronavirus. Kwam corona uit de natuur of uit het lab? Die vraagt ligt vier jaar na dato nog altijd op tafel. Voor beide theorieën zijn allerlei aanwijzingen, maar insinuaties en belangen in beide kampen maken een evenwichtige analyse lastig. In deze podcast special gaan Richard Engelfriet en Pepijn van Erp met Stan hierover in gesprek.
  • Skepsis podcast #9 – Paul Kirschner
    In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over homeopathie. En met gast Paul Kirschner, emeritus hoogleraar onderwijspsychologie over de vele mythes die nog altijd in het onderwijs rondgaan. Tenslotte hebben we het over welke vaardigheid we iedereen zouden gunnen.
  • Skepsis podcast #8 – Laura Batstra
    In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over bijna-doodervaringen. En met gast Laura Batstra, hoogleraar orthopedagogiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, over een teveel aan labels in de psychiatrie. Tenslotte denken we na over onze favoriete skeptische superkracht.
  • Skepsis podcast #7 – Special: Deventer moordzaak
    De Deventer Moordzaak is een van de meest omstreden processen in de geschiedenis van het Nederlandse strafrecht. Emeritus hoogleraar wetenschapsfilosofie Ton Derksen heeft uitgebreid gepubliceerd over deze zaak en is er van overtuigd dat hier sprake is van een gerechtelijke dwaling, de veroordeelde Ernst Louwes kan volgens Louwes niet de moordenaar van Jacqueline Wittenberg zijn. In december 2023 werd echter een zoveelste herzieningsverzoek afgewezen door de Hoge Raad en lijkt de kans verkeken dat de zaak ooit nog opnieuw voor een rechtbank komt.
    In deze lange special spreekt host Richard Engelfriet met Derksen over zijn belangrijkste argumenten voor de onschuld van Louwes en wat er allemaal mis is met de bewijsvoering. Pepijn van Erp is niet volledig overtuigd van de stellige conclusie van Derksen en brengt zijn bedenkingen in het tweede deel in.
  • Podcast #6 – Adriaan ter Braack (‘Sjamadriaan’)
    Richard Engelfriet spreekt met Pepijn van Erp over de platte aardetheorie. Hoe komt het dat mensen daar nog in kunnen geloven? Met gast Adriaan ter Braack, misschien wel beter bekend als Sjamadriaan, hebben we het over zijn aanpak van influencers op social media die met onbewezen gezondheidsclaims komen aanzetten. Hoe hard ga je erin als skepticus en wat is zijn motivatie om dit te doen. En tenslotte in de ‘Maar van Maarten’: heeft het eigenlijk allemaal wel zin om die kritiek te leveren?
  • Podcast #5 – Ralf Bodelier
    In deze vijfde podcast van Stichting Skepsis spreekt host Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over werkgeluk. Het lijkt logisch dat gelukkigere werknemers ook zorgen voor een beter bedrijfsresultaat, maar wat stelt het onderzoek hiernaar eigenlijk voor? Met gast Ralf Bodelier hebben we het over zijn positieve kijk op de ontwikkelingen in de wereld. Als je verder kijkt dan veelal negatieve nieuwsberichten zie je vooruitgang op bijna alle terreinen. En tenslotte: wat mag er niet ontbreken in een skeptisch museum?
  • Podcast #4 – Bram Peper
    Richard Engelfriet spreekt met Pepijn van Erp over biologisch eten. Is dat echt zo gezond, diervriendelijk en duurzaam in vergelijking met ‘gewoon’ voedsel? Met gast Bram Peper hebben we het over goedbedoelde cursussen die werkgevers – ook universiteiten – vaak aanbieden, maar waarvan de wetenschappelijke onderbouwing vaak ver te zoeken is. En waarom zijn brave spaces een beter idee dan safe spaces?
  • Podcast #3 – huisarts Tom
    In deze derde podcast van Stichting Skepsis spreekt host Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over ufo’s en met huisarts Tom over patiënten die soms komen aanzetten met diagnoses die door andere behandelaars op heel merkwaardige wijze zijn bepaald. Tenslotte spreken ze gezamenlijk over ervaringen die deze skeptici misschien toch wel eens aan het twijfelen hebben gebracht over hoe rationeel de wereld in elkaar lijkt te steken.
  • Podcast #2 – Japke-d. Bouma
    In deze tweede podcast spreekt host Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over de polyvagaal theorie van Stephen Porges en met Japke-d. Bouma over vaag taalgebruik. Tenslotte spreken ze gezamenlijk over succesvolle skeptische gesprekken: is het je wel eens gelukt om iemand te overtuigen?
  • Podcast #1 – Maarten Freriks
    In deze aflevering hebben we het over Wim Hof, persoonlijkheidstests als Insight Discovery en hoe je met die ene complotdenkende oom op een familiefeestje in gesprek blijft. Te gast is Maarten Freriks.

Vond u dit artikel interessant? Overweeg dan eens om Skepsis te steunen door donateur te worden of een abonnement op Skepter te nemen.

Steun Skepsis