Skepter 10.1 (1997)

Eerste nummer van jaargang 10.

Beknopte inhoud

• Parariteiten
• De ogen bedrogen door Marie Prins
• Storm over Steiner door Marcel Hulspas
• De twijg slaat weer uit door Rob van den Berg
• SIMPOS strijdt tegen occult racisme door Gerard Molewijk
• Klaar voor de klagers – Een alternatieve klachtenraad door C.P. van der Smagt
• Leerzame lariekoek – Het nut van pseudo-wetenschappen door Gerard Vollmer
• Ziener van een ver verleden door Gerard de Haas
  De boodschap van de indrukwekkende, mysterieuze Profetieën van Nostradamus is dat het verleden er is om het heden te waarschuwen voor de toekomst.
  
• Een Hollandse dromer: Leven en werken van Frederik van Eeden (1890-1932) door Bart van Donselaar
• ‘Het verschijnsel Jomanda’ door Ewald Vervaet
• Aquarius door Peter Bügel
• Vragen voor de Chaldeeërs: De astrologie-kritiek van Sextus Empiricus door Bart Koene
• Hieper Boreas
• Barbertje moet hangen – Wetenschap, bedrog en zelfbedrog door Marcel Hulspas
• Kometen en kindermoorden door Govert Schilling
• Prikbord. De stichting Heidelberg Appeal Nederland
• Boekbespreking. Van India naar Mars door Marcel Hulspas
• Boekbespreking. Het Dubieuze Denken door Bart Koene
• Boekbespreking. Bloed op het altaar door Richard Singelenberg
  Recensie van Blood on the Altar. Confessions of a Jehovah’s Witness Minister, David A. Reed. Over het verbod op bloedtransfusie bij de Jehova’s Getuigen.
• Boekbespreking. Copernicus is ziek door Marcel Hulspas
• Boekbespreking. Graancirkels – codes uit een andere dimensie
• Gesignaleerd
• Podium. Misverstanden rond een dakpan door Hugo Verbrugh
• Brieven
• Skeptische bladen

Samenvattingen

In dit overzicht komen de titels precies overeen met de gedrukte versie.

Parariteiten: Paragnosten en Dutroux
Tim Trachet
Skepter 10.1 (1997) p. 2

Bij het zoeken naar vermiste kinderen (onder anderen degenen die later door Dutroux ontvoerd bleken te zijn) wordt gebruik gemaakt van tips van waarzeggers. De politie doet er wat vaag over. Twee bijgelovige hoogleraren moeten de tips filteren. Na de arrestatie van Dutroux bleek eens te meer hoe waardeloos zulke tips zijn.

Trefwoorden: paragnosten, waarzeggers, vermissingen, Dierkens, Geller, Schouten, Van den Eshof, Julie Lejeune, An Marchal, Dutroux
Onderwerp: paranormale – helderziende persoon

Parariteiten: Maandansers zijn broodnuchter
Marcel Hulspas
Skepter 10.1 (1997) p. 2

De Sanapia Medicine Circle wil gewoon ’s nachts in een bos van het Utrechts Landschap bijeenkomen en dansen en liederen zingen met trommelbegeleiding om zo de oude levenswijsheid van de indianen in praktijk te brengen.

Trefwoorden: Sanapia Medicine Circle, chief Raconmo
Onderwerp: religie – New Age

Parariteiten: Hypnose bij robotfoto’s
Tim Trachet
Skepter 10.1 (1997) p. 2-3

Compositietekeningen van leden van de Bende van Nijvel (1981-1985) waren onbruikbaar, en nu probeert men het elf jaar later nog eens, met nieuwe tekeningen die onder hypnose zijn gemaakt. Dat werkt natuurlijk niet.

Trefwoorden: Bende van Nijvel, robotfoto, compositietekening, hypnose
Onderwerp: psychologie – hypnose

Parariteiten: Benveniste in Le Monde
Tim Trachet
Skepter 10.1 (1997) p. 3

Le Monde besteedt in januari zes hele pagina’s aan de zaak-Benveniste, die ze weliswaar als verwaand en arrogant afschilderen, maar toch ook slachtoffer van een heksenproces. Benveniste was geen bedrieger, impliceren ze. En misschien had hij wel gelijk.

Trefwoorden: Benveniste, Internet, Randi, Geller, Maddox, Stewart
Onderwerp: gezondheid – homeopathie – Benveniste

Parariteiten: Edelsteentherapie voor middenstanders
Marcel Hulspas
Skepter 10.1 (1997) p. 3

Zwarte toermalijn zou al gebruikt worden om straling van computerbeeldschermen te aarden, beweert een advertentie in MKB-vakblad Ondernemen.

Trefwoorden: toermalijn, elektromagnetische straling
Onderwerp: pseudowetenschap

Amsterdamse werkgroep
Skepter 10.1 (1997) p. 3

Uitnodiging voor een lezing van Bart Koene over homeopathie

Trefwoorden: Skepsis, werkgroep, skeptici, Koene, homeopathie
Onderwerp: skeptici – organisatie

Skepsis op het Web
Skepter 10.1 (1997) p. 3

Skepsis heeft sinds februari 1997 een eigen website. Er staan al enkele tientallen artikelen op.

Trefwoorden: Skepsis, website
Onderwerp: skeptici – organisatie

De ogen bedrogen
Marie Prins
Skepter 10.1 (1997) p. 4-5

Marc Braem heeft in Gent een galerij met bekende en minder bekende optische illusies. Speciaal interessant zijn de illusies die op roteren berusten. Die kun je thuis niet zo makkelijk bekijken.

Trefwoorden: optische illusies, Braem, Escher
Onderwerp: psychologie – illusies

Storm over Steiner
Marcel Hulspas
Skepter 10.1 (1997) p. 6

Toos Jeurissen uit Zutphen heeft de strijd aangebonden tegen het racisme bij Steiner. ‘Het zou de antroposofen sieren als ze gewoon … afstand namen van dit [bedoeld is een theorietje van Haeckel] pseudo-wetenschappelijke idee.’ Helaas valt elke kritiek op Steiner bijzonder slecht bij de gewone antroposoof.

Trefwoorden: Steiner, Jeurissen, Vrije School, rassen, racisme, antisemitisme, Haeckel, Verbrugh
Onderwerp: religie – antroposofie

De twijg slaat weer uit
Rob van den Berg
Skepter 10.1 (1997) p. 7-8

Het Smithsonian had het pendelen in het januarinummer van hun blad iets te serieus voorgesteld en na heftige kritiek probeerde men te suggereren dat het als grap bedoeld was. Te meer daar de Amerikaanse overheid al in 1917 geconcludeerd had dat wichelroedeloperij onzin was. Maar in Duitsland heeft de overheid DM 400.000 uitgegeven om wichelroedelopers te testen, en dan vooral of ze aardstralen konden vinden. Sommigen van hen scoorden tamelijk goed. Eind 1996 veegde de Amerikaan James Enright de vloer aan met de resultaten, waarna Suitbert Ertel probeerde aan te tonen dat de resultaten toch goed waren als je aannam dat de aardstralen onder een bepaalde hoek werden teruggekaatst tegen het dak van de schuur waarin de proeven werden gedaan.

Trefwoorden: wichelroede, pendel, Smithsonian, Science News, US Geological Survey, von Pohl, Universiteit München, Scheunen, Enright, La Jolla, Scripps Institution, Ertel
Onderwerp: pseudowetenschap – aardstralen

SIMPOS strijdt tegen occult racisme
G.C. Molewijk
Skepter 10.1 (1997) p. 9

SIMPOS staat voor Stichting Informatie Maatschappelijke Problemen rond Occulte Stromingen. Die occulte stromingen profiteren van de teleurstellingen van hervormers uit de jaren 1960 en 1970, die zich niet bewust zijn van de verbindingen van occultisme met rechtse stromingen.
NB. Of SIMPOS ooit als stichting is ingeschreven geweest, is onduidelijk. In 1997 ging hun website uit de lucht.

Trefwoorden: occultisme, Steiner, Krebbers, Redfield, New Age, Theosofische Vereniging
Onderwerp: religie – occultisme

Klaar voor de klagers
Een alternatieve klachtenraad
C.P. van der Smagt
Skepter 10.1 (1997) p. 10-12

In de afgelopen veertig jaar is het aantal alternatieve behandelaars enorm gestegen en er zijn ook duizend alternatief werkende artsen. Nieuwe wetten hebben de artsen sterk geregeld: onder meer de wet-BIG. Elk der negentig alternatieve genezersverenigingen zouden ook erkend kunnen worden (werkzaamheid van de methode is geen vereiste) maar de kans dat ze dat doen is nihil. Wel zijn al die alternatieven gebonden aan de Wet Geneeskundige Behandelings-Overeenkomst (WGBO). Er is een nieuwe wet, de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector, maar daar is vrijwel geen alternatieve genezer aan onderworpen. Een klant van een alternatieve genezer heeft geen poot om op te staan als er iets misgaat. De inspectie bemoeit zich alleen met BIG-geregistreerden. Tuchtcolleges van beroepsverenigingen hebben niets te zeggen over niet-leden. Nu hebben enkele clubs (homeopaten, acupuncturisten en natuurgenezers en de NP/CF) een alternatieve klachtencommissie in het leven geroepen. Waarschijnlijk gebakken lucht.

Trefwoorden: Paul van Dijk, wet-Big, WGBO, WKCZ
Onderwerp: gezondheid – alternatieve geneeswijzen

Leerzame lariekoek
Het nut van pseudo-wetenschappen
Gerhard Vollmer
Skepter 10.1 (1997) p. 13-17

Sommige pseudowetenschappen concurreren met echte wetenschap en dwingen dus tot helderheid. Voor de wetenschapsfilosofen kunnen ze dienen om hun ideeën over wat de kenmerken van echte wetenschap is te testen. Een voorbeeld: het verval van het proton (als het bestaat) is zo zeldzaam dat het nog niet waargenomen is. Waarom accepteren we dit wel van een deeltjesfysicus, en niet van een Nessie-onderzoeker? Daar heeft de wetenschapsfilosofie niet eens een goed antwoord op.
NB. Op papier en ook op de pdf staat de drukfout ‘peudo-wetenschappen’ in de titel.

Trefwoorden: wetenschap, demarcatie, pseudowetenschap, wetenschapsfilosofie, bolbliksem, creationisme, Planck, Einstein
Onderwerp: wetenschap – demarcatie

Ziener van een ver verleden
Gerard de Haas
Skepter 10.1 (1997) p. 18-22

Biografie van Michel Nostradamus (1503-1566). Hij publiceerde zijn beroemde profetieën in 1555-1557. Sommige kwatrijnen verwijzen in bedekte bewoordingen naar recente gebeurtenissen en sommige naar jeugdherinneringen. De Franse oudhistoricus Georges Dumézil suggereert dat heel wat kwatrijnen in oude kronieken kunnen worden gevonden, zoals het Varenneskwatrijn 9.20. De auteur (GdH) kon zo ook twee andere kwatrijnen verklaren. Vermoedelijk meende Nostradamus dat het verleden er is om het heden te waarschuwen.

Trefwoorden: Nostradamus, Bloody Mary, kabbala, Abulafia, Leoni, Gershom, Livius, Scholem, Hannibal, Dumézil
Onderwerp: paranormale – helderziende persoon – Nostradamus

Een Hollandse dromer
Leven en werken van Frederik van Eeden (1860-1932)
Bart van Donselaar
Skepter 10.1 (1997) p. 23-27
Van Eeden de wereldverbeteraar (kader)
Skepter 10.1 (1997) p. 26

Biografie van Frederik van Eeden. Hij was behalve psychotherapeut, schrijver en wereldhervormer (stichter van Walden in Bussum) ook droomonderzoeker, parapsycholoog en spiritist.

Trefwoorden: dromen, lucide dromen, heldere dromen, Van ’t Hoff, Van Renterghem, Heymans, Walden, Annie Eva Fay, Truida Everts
Onderwerp: psychologie – geschiedenis

‘Het verschijnsel Jomanda’
Ewald Vervaet
Skepter 10.1 (1997) p. 28-32

Vervaet heeft veel meer onderzocht dan wat er in Skepter van september 1995 staat. Hier een deel van hoofdstuk 2 van zijn recente boek Het verschijnsel Jomanda. Een reeks van teleurstellende ‘genezingen’ en ijskoude leugens van Jomanda, voor wie een overleden kind ook genezen is, want het is in de hemel. In vijf gevallen had Vervaet toestemming gekregen medische gegevens in te zien. Nummer 1 bleek bij nadere beschouwing niet veranderd, nummer 2 zou een plaatje in haar voet zijn kwijtgeraakt, maar dat ze zo’n plaatje had gehad beruste op een mededeling van Jomanda, bij nummer 3 was het natuurlijk verloop voldoende verklaring. Nummer 4 was een rolstoelpatiënt geweest. Helaas bleek de behandelende arts de patiënt niet te kennen, en de buren zeiden dat de betrokkene soms in een rolstoel zat en soms aan het sporten was. Nummer 5 zegde inzage van haar dossier toe, maar ondanks driemaal herhaalde beloften ontving Vervaet niets.

Trefwoorden: Jomanda, Vervaet, genezing
Onderwerp: paranormale – Jomanda

Aquarius
Peter Bügel
Skepter 10.1 (1997) p. 32

Overal ter wereld lijken mensen wel gek of bijgelovig te worden. New Age en Satanisch Ritueel Misbruik en nog veel meer. Zou dat liggen aan het Pre-Millennium Spanning (PMS)? Het eerste voorkomen daarvan was toen Rome duizend jaar Ab Urbe Condita bestond, in 248.

Trefwoorden: new age, humor
Onderwerp: religie – bijgeloof

Vragen voor de Chaldeeërs
De astrologie-kritiek van Sextus Empiricus
Bart Koene
Skepter 10.1 (1997) p. 33-36

De volgeling van Pyrrho, de arts Sextus Empiricus had diverse bezwaren tegen de astrologie. Hij voert aan dat personen die op hetzelfde tijdstip geboren worden er vaak heel anders uitzien en een heel ander lot hebben. En als veel mensen tegelijk sterven bij een schipbreuk, veldslag of instortend huis, dan hebben ze allemaal andere horoscopen. En is het niet evident dat het sterrenbeeld Leeuw zo heet vanwege de vorm en dat mensen met Leeuw als ascendant daarom nog niet vanzelf dapper zijn.

Trefwoorden: Pyrrho, Timon van Phlius, atarxia, isostheneia, epoche, dierenriem, huizen, Maagd
Onderwerp: astrologie – geschiedenis

Hieper Boreas
Skepter 10.1 (1997) p. 36

De Delftse ingenier C.H. van Vloten ontwikkelde de zeiltrein. Deze uitvinding is door het bedrijfsleven en de overheid onderdrukt. Die waren dol op stoomtreinen met veel rook. Slechts de windwijzer op het Centraal Station in Amsterdam herinnert er nog aan.

Trefwoorden: humor, zeiltrein
Onderwerp: humor

Barbertje moet hangen
Wetenschap, bedrog en zelfbedrog
Marcel Hulspas
Skepter 10.1 (1997) p. 37-40

Bedrog en zelfbedrog in de wetenschap werd vroeger als iets ernstigs gezien, maar in de Sociology of Scientific Knowledge wordt daar genuanceerder over gedacht. Met name Benveniste, Pons en Fleischmann en Duesberg zijn beschuldigd van fraude, hoewel daar daar geen sprake van was. Dat heeft weer anderen, met name Michel Schiff, Richard Milton (bewonderd door Ilja Maso) en Robert Willner geïnspireerd tot het onthullen van samenzweringen tegen deze helden. Zo had Benveniste beweerd dat bloedserum en zelfs gedestilleerd water herinneringen hebben aan substanties waar ze ooit in contact mee zijn geweest en zo ziekten kunnen veroorzaken, en heeft een samenzwering voorkomen dat de Franse overheid zich wat van Benvenistes waarschuwingen aantrok.

Trefwoorden: fraude, wetenschap, Imanishi-kari, Gallo, Montagnier, Broad, Wade, Popper, Kuhn, SSK, Piltdown, Keith, Schliemann, Margaret Mead, Samoa, Dode-Zeerollen, Senoi droomtherapie, Griaule, Dogon, Gupta, Langmuir, Pasteur, Benveniste, Fleischmann, Pons, Duesberg
Onderwerp: wetenschap – fraude

Kometen en kindermoorden
Govert Schilling
Skepter 10.1 (1997) p. 40

Goed zichtbare kometen zijn er gemiddeld maar eens per tien jaar, maar we hadden dit jaar Hale-Bopp en vorig jaar Hyakutake. Dat kan gebeuren. Daar zit niks achter. We hadden in Nederland het afgelopen jaar zes kindermoorden. Kinderpsycholoog Wim Wolters denkt dat er iets achter zit. Imitatie misschien? De media zouden ze moeten verzwijgen. Dat er meer kindermoorden lijken te zijn dan ‘vroeger’, kan liggen aan slechtere nieuwsvoorziening vroeger, en ook het feit dat er toen minder Nederlanders waren kan meespelen. Of het toeval.

Trefwoorden: Hale-Bopp, Wolters, kometen, kindermoorden, statistiek
Onderwerp: wetenschap – algemeen

Prikbord – De stichting Heidelberg Appeal Nederland
Karel Beckman
Skepter 10.1 (1997) p. 41

De stichting HAN is enkele jaren geleden opgericht om het publiek te voorzien van betere, minder alarmistische berichtgeving over het milieu.
NB. HAN werd rond 1993 opgericht en ging in 2008 op in De Groene Rekenkamer.

Trefwoorden: Heidelberg Appeal
Onderwerp: randwetenschap – milieu

Van India naar Mars
Marcel Hulspas
Skepter 10.1 (1997) p. 42-43

Bespreking van Théodore Flournoy, Van India naar de planeet Mars: de meervoudige persoonlijkheid van Hélène Smith; een geheugen-onderzoek (1996, oorspronkelijke Franse uitgave 1899). Flournoy onderzocht het medium Smith (pseudoniem), die in seances tal van vorige levens had, onder meer Marie Antoinette, en een Arabische prinses die met een koning in India getrouwd was. Het meeste aandacht trok haar bezoek aan Mars. Flournoy deed zijn best om de ingrediënten van Smiths verhalen te traceren. Hij beschouwde haar mediumschap als een manier om te ontsnappen aan de strakke regels van haar burgerlijke bestaan in Genève. Hein van Dongen schreef een zeurderig nawoord bij de Nederlandse vertaling.

Trefwoorden: Flournoy, spiritisme, geleidegeest, van Dongen
Onderwerp: psychologie – meervoudige persoonlijkheden

Het Dubieuze Denken
Bart Koene
Skepter 10.1 (1997) p. 44-45

Bespreking van Patricia de Martelaere (red.), Het dubieuze denken: Geschiedenis en vormen van het wijsgerig scepticisme (1996). Op het Griekse scepticisme van Pyrrho volgt het middeleeuwse, dat echter vooral twijfelt aan de rede en niet aan de openbaring van God. Hume vertegenwoordigt weer een nieuwe fase. De Martelaere zelf laat het moderne scepticisme beginnen met Darwin (die de christelijke scheppingsleer weerlegde) en vervolgens Nietzsche, Wittgenstein, Derrida en Rorty. Deze laatsten ontkennen het bestaan van een vast cognitief denkkader, wat ze ‘radicaal scepticisme’ noemt. Dit is de drijfveer van de huidige westerse wijsbegeerte – aldus De Martelaere.

Trefwoorden: scepticisme, Pyrrho, Descartes, Berkeley, Hume, Darwin, Nietzsche, Derksen, Wittgenstein, Derrida, Rorty
Onderwerp: skeptici – skepticisme

Bloed op het altaar
Richard Singelenberg
Skepter 10.1 (1997) p. 45-47

Bespreking van David A. Reed, Blood on the altar: Confessions of a Jehovah’s Witness Minister (1996). Jehovah’s Getuigen mogen geen bloedtransfusies ondergaan, omdat de Bijbel (in Handelingen 15:29) het eten van bloed verbiedt. Dit verbod dateert van 1945. (NB. de eerste bloedtransfusie met eerder afgetapt bloed dateert al van 1914, de eerste bloedbank van 1943.) Dit leidt in de VS regelmatig tot nodeloos overlijden. Volgens Reed gaat het om duizenden per jaar. De cijfers voor Nederland zijn onbekend. Wel is het hier zo dat als een kind van een Jehovah’s Getuige bloed nodig heeft, de ouders gedurende de ingreep uit de ouderlijke macht ontzet worden. Als de cijfers van Reed zouden kloppen voor Nederland, dan zouden er jaarlijks 40 Jehova’s Getuigen zo sterven en dan zou het vast zijn opgemerkt. Maar er is niets over te vinden in de medische literatuur. Ondanks de titel van het boek van Reed, besteedt hij er maar weinig aandacht aan.

Trefwoorden: Jehova’s Getuigen, bloedverbod, Vogel
Onderwerp: religie – jehova’s

Copernicus is ziek
Marcel Hulspas
Skepter 10.1 (1997) p. 47-48

Tomas Vanheste promoveerde op Copernicus is ziek: Een geschiedenis van het New-Agedenken over natuurwetenschap (1996). De New Age wantrouwt de wetenschap en put hoop uit de paradoxaal aandoende resultaten van de kwantumfysica en de chaostheorie. Zouden die misschien kunnen bewijzen wat niet te bewijzen valt? De New Age wil ook graag holisme als basis voor de nieuwe wetenschap, terwijl de ‘oude wetenschap’ fundamenteel anders in elkaar steekt.

Trefwoorden: Lovelock, Gaia, Sheldrake, Prigogine, Schrödingers kat, Bell
Onderwerp: religie – New Age

Graancirkels – codes uit een andere dimensie
Skepter 10.1 (1997) p. 48

Enkele opvallende citaten uit het gelijknamige boek (1996) van Rudi Klijnstra. Meest opvallend: De planeet aarde resoneert op de frequentie van de liefde (8,56 Hz), maar elke keer als de straling van de zon de aarde probeert te bereiken, houden de grijzen dat tegen door de ELF-frequentie te verhogen. Die ELF-straling komt onder meer uit fax-apparaten.

Trefwoorden: New Age, graancirkels, ELF-straling
Onderwerp: vreemde verschijnselen – graancirkels

Gesignaleerd (Boekenrubriek.)
Skepter 10.1 (1997) p. 49

Hartwig Hausdorf, De witte piramide: Sporen van buitenaardsen in het verre Oosten (1997). Imitatie van stijl en gedachtegoed van von Däniken.
Ilya Prigogine e.a., Het einde van de zekerheden: Tijd, chaos en de natuurwetten (1996). Nobelprijswinnaar (1977) Prigogine schrijft volstrekt warrige bespiegelingen. Gelukkig maakt de achterflap duidelijk waar ze over gaan.
Scott Mandelker, From Elsewhere: Being E.T. in America (1995). Mandelker sprak met vele Amerikanen die menen dat ze buitenaardsen zijn, zogeheten walk-ins.
Harry E. Gove, Relic, Icon or Hoax?: Carbon Dating the Turin Shroud (1996). Vooral het tweede deel van dit boek, over de koolstofdatering, is extreem gedetailleerd.
Norman Cohn, Noah’s Flood: Genesis Story in Western Thought (1996). Alles over de geschiedenis van het Zondvloedverhaal. De letterlijke interpretatie daarvan dateert pas van de 17de eeuw!
Anthony F. Aveni, Behind the Crystal Ball: Magic and Science from Antiquity to the New Age (1996). In dit overzicht van magie door de eeuwen heen kan Aveni het telkens net niet over zich verkrijgen te zeggen dat het onzin is.
Thor Heyerdahl, Green was the Earth on the Seventh Day: Memories and Journeys of a Lifetime (1996). Heyerdahl blijkt in deze autobiografie een dromer en een doener, altijd op de vlucht voor dorheid van de moderne beschaving
Fritjof Capra, The Web of Life: A New Scientific Understanding of Living Systems (1996). Capra is geen spat veranderd. Het nieuwe holistische wereldbeeld is er nog niet, maar het komt eraan.

Podium – Misverstanden rond een dakpan
Hugo Verbrugh
Skepter 10.1 (1997) p. 50-51

Verbrugh probeert uit te leggen waar de dakpanoefening uit bestaat, namelijk uit je proberen voor te stellen dat nare dingen die je overkomen (een dakpan die op je hoofd valt) je eigen verantwoordelijkheid zijn. Dat is heel wat anders dan beweren dat wat iemand anders overkomt zijn eigen schuld is.

Trefwoorden: antroposofie
Onderwerp: religie – antroposofie

Erkende onzin (Brief.)
Hugo Verbrugh
Skepter 10.1 (1997) p. 52

Verbrugh gaat in op de discussie met Imelman op het congres van 1998.

Trefwoorden: antroposofie, reïncarnatie
Onderwerp: religie – antroposofie

Schoppen tegen de wetenschap (Brief.)
Bart van Donselaar
Skepter 10.1 (1997) p. 52

De sociologische wetenschapskritiek snijdt geen hout. Laat die relativisten maar eens proberen een betere mechanica dan die van Newton te ontwikkelen.

Trefwoorden: wetenschapskritiek
Onderwerp: wetenschap – demarcatie

Het verbazingwekkende eminentie-effect (Brief.)
Kees de Jager en Bart Koene
Skepter 10.1 (1997) p. 52

De grafiek in de brief van Ertel in Skepter 9.3 maakt achterdochtig. De afwijkingen van de punten ten opzichte van de regressielijn zijn veel en veel te klein.

NB. Meer over deze grafiek hier: https://www.skepsis.nl/blog/wp-content/uploads/anatomy.pdf

Zie ook noot 9 van dat artikel.
De analyse geeft dat de helling van de lijn net niet significant van nul verschilt, gegeven de spreidingen. Verder zijn, onder de aanname dat de regressielijn de ‘ware’ verwachtingswaarden aangeeft, de afwijkingen zo klein dat de kans op zo kleine (of nog kleinere) afwijkingen ongeveer een half percent is. Ertel had in zijn publicaties wel meer van die verdachte grafieken.

Trefwoorden: Marseffect, eminentie-effect, Gauquelin, Ertel
Onderwerp: astrologie – Marseffect

Skeptische Bladen
Jan Willem Nienhuys
Skepter 10.1 (1997) p. 53

Deze bijdrage is eind maart geschreven. De Fortean Times heeft bijna teveel om op te noemen, terwijl de Britse Skeptic een verschijningsachterstand heeft. Het Amerikaanse Skeptic Magazine 4.4 drukt de fameuze Nature-brief van Wood over de N-stralen af.