Stop de persen 1997
[Nieuwskroniek uit Skepter door Jan Willem Nienhuys – index]4 april 1997. De Groningse godsdienstsocioloog dr. Durk Hak viel in april prof. dr. ir. C.J. (Iteke) Weeda aan. Zij is volgens Hak de Jomanda van Wetenschapsland, omdat zij, in de ban van zuivere liefdesenergie, zelfonderzoek van emoties en gedichten van haarzelf verkoos boven samenhangende betogen ondersteund met statistiek. Weg met dat bekrompen vooruitgangsgeloof van de empirische wetenschap. Eerder had de faculteit Psychologische, Pedagogische en Sociologische Wetenschappen eendrachtig besloten mevrouw Weeda eruit te gooien wegens te hoog flutgehalte. Het hoogste gezag had haar herbenoemd bij Letteren. Student bestuurskunde Marco van der Bas liet weten dat Hak de verstehende methode niet begrijpt en geen oog voor multirationaliteit heeft. Ruim twintig jaar geleden deed Weeda al veel aan astrologie toen ze in scheiding lag, vertrouwde ze Onkruid(september/oktober) toe: het fijne van astrologie is dat je het schuldeloos kunt begrijpen. (de Volkskrant 18 april, Trouw 30 april, 28 mei, Vrij Nederland 10, 17 mei.)
1 mei 1997. Een broodje-aap-verhaal uit 1990 duikt weer op. ‘Russische koe wordt uit vliegtuig gegooid en treft Japanse visser.’ Ditmaal verspreid via de Duitse ambassade in Moskou. (Trouw 29 april, 1 mei.)
1 mei 1997. Onduidelijk blijft de ware aard van het waterpaardmonster (mamlambo) in het voormalige Transkei (Utrechts Nieuwsblad.)
7 mei 1997. Dat het Belgische sektenrapport, op 30 april gepresenteerd, nogal wat commotie verwekte, wist u al. Richard Singelenbergs bijdrage in Trouw stond ook in Skepter (wat we vergaten te vermelden, waarvoor onze excuses). Dat was de dag voor Hemelvaart, aanleiding voor dominee Van Veluw om eveneens in Trouw te opperen dat Jezus indertijd misschien wel naar de vierde dimensie ging. Na wat heen en weer geschrijf (13, 17, 21, 27 mei) blijkt dit maar een metafoor te zijn, een hypothese met puzzeloplossend vermogen voor een zingevingssysteem.
13 mei 1997. Op 13/5 vieren 400.000 pelgrims de 80ste verjaardag van het wonder te Fatima (Portugal), de spirituele hoofdstad van Europa volgens Johannes Paulus II. (Trouw 13 mei.)
14 mei 1997. Een veel minder ‘wetenschappelijk’ zingevingssysteem was dat van bonuman Frits. Hij schijnt de Antilliaanse schone Marcelia Groot-Rombley ritueel behandeld te hebben, voor geld uiteraard. Op een dag stierf ze aan vergiftiging met insecticiden, wat Frits financieel nog beter uitkwam. Frits had in zijn flatje drie hoog dezelfde insecticiden staan. Als alternatief genezer hoor je natuurlijk over de beste middelen te beschikken, nietwaar? Op 14 mei stond hij terecht, maar noch moord, noch zijn gesol met foetusmummies was te bewijzen. Hij werd op 28 mei veroordeeld tot 1 jaar met tbs voor verkrachting (nogal prijzige sekstherapie tegen onderbuikslangen) van Marcelia’s dochter. (Utrechts Nieuwsblad,de Volkskrant 15 mei, NRC Handelsblad 13, 15 mei, 29 mei, Trouw 15, 29 mei,Panorama 6 augustus.)
14 mei 1997. Dan hadden de ‘radio-neuroloog’ en de detective die de moord (1352 v.C.) op Toetankhamen ontdekten en oplosten het heel wat makkelijker. De vizier had het gedaan. (Trouw, 12 mei, NRC Handelsblad 13 mei.)
20 mei 1997. In Nederland gebeurt alles wat later dan in buitenland zoals Portugal: Een Mariabeeld huilt bloed in Volendam. Het mysterie wordt al minder als het mensenbloed blijkt (wat zou authentiek Mariabloed eigenlijk zijn?). Zou het er door Luilakvierders op zijn gesmeerd? Toen een pronte huisvrouw het beeld schoonpoetste met een duizenddingendoekje was de opwinding opeens over.
22 mei 1997. De van zijn geloof gevallen ufoloog Thierry Vey probeert de ‘wetenschappelijke’ ufoclub SOBEPS er via de rechter van te overtuigen dat ze moeten ophouden hun zingevingsverhaaltje over een UFO-ontvoering (plus schoolreisje langs het hele zonnestelsel) te vertellen (Utrechts Nieuwsblad).
1 juni 1997. Jomanda’s laatste healing in Tiel, maar de behandeling via de radio gaat door (later staan in roddelbladen de zondagse healings toch weer gewoon aangekondigd). Haar onzichtbare assistenten houden zich ook met de varkenspest bezig, maar dat loopt via helderziende Marieke de Vrij . Men kan natuurlijk ook gewoon de cursus van Gaby Prüst volgen: na 5 dinsdagavonden bent u zelf helderziend. (Utrechts Nieuwsblad 17 mei, Trouw, 3 juni.)
3 juni 1997. Ian Plimers juridische strijd tegen alternatieve zingevingssystemen mislukt. Zie elders in Skepter.
4 juni 1997. Kruidenvrouw Klaasje Rotstein-van den Brink oftewel Klazien uit Zalk overlijdt aan de ziekte van Kahler (een soort leukemie). (Utrechts Nieuwsblad 5 juni, Trouw 6 juni.)
9 juni 1997. De Raëlianen gaan zich op het klonen werpen. Ouderloze echtparen kunnen 200.000 dollar en een paar cellen bijdragen, en de sekte zal dan zien wat ze daarmee kunnen aanvangen in de Bahama’s. Voor een kwart van de prijs kunnen al kindercellen bewaard worden, als verzekering. Een Raëliaans UFO-pretpark met strooien UFO’s (goed voor het milieu!) zit er in Canada aan te komen. Professor Doeke Post vindt het allemaal hoogst ongepast en vindt dat er eerst maar eens grondig gediscussieerd moet worden. (Trouw 9 juni, 31 juli, Eindhovens Dagblad 6 augustus.)
10 juni 1997. Iatrosoof De Kok vrijgesproken. Het kon niet bewezen worden dat zijn adviezen inzake de Tilburgse peuter bevelen waren. (Eindhovens Dagblad 11 juni.)
14 juni 1997. De Volkskrant probeert de prijs voor het meest onkritische blad te winnen met het artikel ‘Het loopt lekker met een wichelroede’. Op dezelfde dag bericht Trouw dat J.Z. Knight in Oostenrijk een soort auteursrechten op haar creatie Ramtha kan doen gelden, volgens het Hooggerechtshof aldaar. Heel juist. Kuifje, Asterix en Mickey Mouse mag je ook niet zomaar natekenen, waarom zou je dan wel andermans geleidegeest mogen channelen?
16 juni 1997. Klinisch psycholoog Vercoulen promoveert op het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS ofte wel ME). Hij denkt dat het om een psychologisch proces gaat dat eenmaal op gang gekomen, zichzelf in stand houdt. In elk geval zijn de patiënten er rotsvast van overtuigd dat er een lichamelijke oorzaak is. (de Volkskrant 14, 21 juni, Trouw 18 juni.)
19 juni 1997. Het Sociaal Cultureel Planbureau publiceert Secularisatie en alternatieve zingeving in Nederland. Het traditionele christendom zal in 20 jaar van 40% naar 20% dalen, de islam gaat van 2% naar 7%, en in toenemende mate zal iedereen zijn eigen zingevingssysteem in elkaar gaan knutselen. Enige tijd later meldt het CBS dat de kerkelijkheid juist niet daalt, maar zij rekenen de randkerkelijken dan ook als kerkelijk. Er is kritiek op het rapport, met name op de visie van het SCP op ‘alternatieve zingevingssystemen’, waaronder homeopathie, het Humanistisch Verbond en yoga horen. Volgens het SCP houdt ongeveer 1% van de Nederlanders altijd in het handelen rekening met het bestaan van UFO’s. (NRC Handelsblad 19, 20, 28 juni, 2 juli, Trouw 19, 20, 21, 25, 28 juni, 1, 4 juli.)
23 juni 1997. Omstreeks deze tijd barst in de VS de hype rond de Bible Codelos. Meer over dit zingevingssysteem elders in Skepter. (Der Spiegel 2, 23 juni, Newsweek 16 juni).
Eind juni 1997 Ondertussen komen de herdenkingen in Roswell eraan. De Luchtmacht van de VS onthult dat herinneringen aan neergestorte ‘buitenaardsen’ in 1947 kunnen berusten op parachuteproeven met poppen in de jaren ’50. De gepensioneerde kolonel Philip Corso probeert ook een graantje mee te pikken door 50 jaar na dato een boek met sterke verhalen te schrijven over een buitenaards lijkje op sterk water dat hij in juli 1947 in een geheime kist zou hebben gevonden (een leugenaar die nog niet in Korffs collectie zat, zie elders in Skepter). Later komen twee redenen aan het licht waarom de Amerikanen in de jaren ’50 zo hun best deden UFO-waarnemingen te bagatelliseren: de helft van de UFO-meldingen sloeg op geheime vliegtuigen zoals de U-2, en de CIA was bang dat de Sovjet-Unie misbruik zouden kunnen maken van een UFO-paniek om dan net een aanval te beginnen. (NRC Handelsblad 4 augustus.)
Eind juni 1997. Er kwam een eind aan de kindermisbruikzaak van Worms. Massahysterie had daar hulpverleners en justitie bevangen, en in hun ijver hadden ze een dozijn kinderen zover gekregen dat twee dozijn volwassenen beschuldigden van honderden verkrachtingen. Voor de rechter bleef er allemaal niets van over (maar een 57-jarige grootmoeder stierf door verwaarlozing in de gevangenis). De slachtoffers hebben tweeëneenhalf jaar in voorarrest gezeten, en moeten nog maar zien dat ze hun kinderen weer terugkrijgen van de kinderbescherming. (Sunday Times 29 juni, zie ook Der Spiegel 20 juni 1994.)
30 juni 1997. Een plus voor minister Sorgdrager van justitie: ze is tegen het gebruik van een leugendetector, om juridische redenen (verdachte is niet verplicht vragen te beantwoorden) en om wetenschappelijke redenen (de methode is onbetrouwbaar). (NRC Handelsblad 30 juni, Trouw 1 juli).
5 juli 1997. Het New England Journal of Medicine bericht over een nieuwe studie over kanker en laagfrequente elektromagnetische velden. In totaal 1200 kinderen (de helft met en de helft zonder acute lymfatische leukemie) werden vergeleken. Er was geen verschil in blootstelling aan deze velden tussen beide groepen. Gezoek naar zulke effecten heeft honderden miljoenen dollars gekost en maatregelen om blootstelling aan zulke velden te verminderen nog veel meer. Dat geld had beter besteed kunnen worden.
8 juli 1997. Meneer de Volkskrant houdt vol. Hij moet en zal die prijs hebben (zie 14 juni). Dit keer probeert hij het met een groot stuk pal midden op pagina 3 over de opvattingen van Herman Hegge en Hilda Musch. Sjamanen, implantaten, het kan niet op. Volgens de wakkere journalist (Mark van Driel) is Hegges tijdschriftFrontier 2000 het enige Nederlandse tijdschrift over grenswetenschappen. Wat u nu in handen houdt, gaat dan zeker over kernwetenschappen. Ook hier weer dat verklikkerzinnetje van verkopers van onzin: ‘er is veel kaf onder het koren’. Een patiënte van Musch krijgt haar UFO-therapie vergoed van de Zwolsche Algemeene. De dag daarna krijgen we als toegift reclame voor gewezen rechter Annelies Pennings die met astrologie, aura’s en chakra’s aan kosmisch relatieconsult doet, en nog tijd overhoudt voor gesprekken met haar perzikboom. Ze wil geen nieuwe Jomanda worden.
9 juli 1997. Het onderzoek van prof. Cassiman naar de identiteit van de in 1845 overleden Carl Willem Naundorff liep vast: een stukje bot dat gegarandeerd uit diens graf heette te zijn gekomen bevatte DNA dat te sterk verschilde van Naundorffs achterkleinzonen. Het DNA-bewijs dat Naundorff niet Lodewijk XVII was, maar een bedrieger, zal dus wel op zich laten wachten. Cassiman wil nog eens in het graf van Naundorff kijken (mag niet), maar W. Froentjes (oud-directeur van het gerechtelijk laboratorium) laat weten dat het bot echt heus van het skelet in Naundorffs graf is. Als dat skelet van Naundorff was, en als onderzoek van oud DNA betrouwbaar is, dan ziet Froentjes maar één conclusie: Naundorff was niet de verwekker van ‘zijn’ kinderen. (de Volkskrant 9, 21 juli, De Morgen 10 juli). (Zie ook Skepter, december 1998)
juli – augustus 1997. Het blijft kwakkelen met de Scientology. De Duitse geheime dienst zit achter ze aan (7 juni), de CDU mag scientologen royeren als ze dat wil (10 juli), vertellen dat brouwer Warsteiner iets met ze van doen heeft, wordt als vuile laster beschouwd (te bestrijden met de mededeling dat de brouwerij sinds de oprichting in 1753 wortelt in het christendom), en nauwelijks had eind juli een Franse rechter gezegd dat het de Scientology vrij staat zieltjes te winnen, of de Franse regering zei dat ze wel gewoon belasting moeten betalen. Op 2 augustus bericht Trouw over het tienjarig bestaan van het scientologisch afkickcentrum Narconon in Zutphen. Tevreden ex-patiënte Gerda zegt: ‘Ik ben clean geworden, geen scientologe’. Nou ja, ex, ze is pas vijf maanden in de kliniek, maar moet nog regelmatig urinemonsters inleveren ter controle. Op 6 augustus vernemen we dat Narconon in de periode 1987-1991 er in slaagde 1 op de 3 klanten te laten afkicken, maar dat ze met XTC-verslaafden veel meer moeite hebben.
18 juli 1997. Een fraaie en zeer accuraat uitgevoerde graancirkelformatie in Noordgouwe lokt speculaties uit. Foeko Kootje van Ufocus ziet er de opmaat van de grote ontknoping in. Tibetaanse klankschalen resoneren er beter, dat zegt toch ook wel wat. Skepsis-secretaris Nanninga vermoedt dan wel geen buitenaardsen, dan toch wel buitenlanders, uit Engeland. Op 5 augustus kwam de ontknoping, maar niet van soort waar Kootje op had gerekend. Zie de bijdrage van Nanninga in Parariteiten. De vriendenclub wilde wel eens weten hoeveel moeite het kost om iets te maken waarvan cirkelgelovigen denken dat het niet door mensen gedaan kan zijn. Te oordelen naar de slordige afgewerkte formatie in Hooghalen waar Hilda Musch lyrisch over werd hebben ze nog veel te hard hun best gedaan. (Haarlems Dagblad, Utrechts Nieuwsblad 10 juli, Het Parool 11 juli, de Volkskrant 11 juli, Proviciale Zeeuwse Courant 18 juli, 5 augustus, De Telegraaf 23 juli, Tubantia 26 juli.) (Zie ook Skepter, december 1999)
25 juli 1997. L. Brekelmans uit Uden verkoopt via zijn firma Mondriaan Milieu een wonderpoeder, waarmee alle waterverontreiniging kan worden weggenomen. Het gaat om het poeder van Ronald Plocher onder de naam Penac. In werkelijkheid is het kwartszand, verrijkt met de Orgon-energie van Wilhelm Reich. De mensen zijn dolenthousiast, het spul is al doorgebroken in de VS, in Canada, in Vlaanderen en in de Aziatische rijstvelden. De Unesco en de Russische federatie gaan er het Baikalmeer mee schoonmaken. Greenpeace zou er ook achter staan. Kan een skepticus tegen zoveel wetenschap nog wel iets inbrengen? (Eindhovens Dagblad 25 juli.)
5 augustus 1997. Op de sprekerslijst van een congres over sekten aan de VU staat een zekere Maria Dolores Fernandez-Figares. Dit is een ‘antropologe’ die een positief verhaal (voor individuele vrijheid, tegen discriminatie, voor universele broederschap) zou afsteken over de Spaanse beweging Nieuw Akropolis. Dat is een neo-nazistische sekte, zoals spreker Herman de Tollenaere (van SIMPOS) signaleerde. Ook Richard Singelenberg vond het ‘hoogst kwalijk’ dat Maria was uitgenodigd. Hoewel ‘uitgenodigd’: wie een stukje instuurde naar de Turijnse organisator Cesnur kwam op de sprekerslijst. Uiteindelijk (op 7 augustus) verscheen Maria toch maar niet. Op het congres zelf werden opzienbarende zaken vermeld zoals: sekteleiders (Boeddha, Jezus, Mohammed, Blavatsky, Hubbard, om er een paar te noemen) zijn de sjamanen van weleer. De discussie over de rol van de anti-sektebewegingen en sektebestudeerders sleept zich nog wat voort. (o.m. Trouw5,6,7,8 11, 23, 27 augustus.)
5 augustus 1997. Welke sekte Elvis Presley leidde is niet zo duidelijk, maar hij heeft een eigen heiligdom, en een borstbeeld in het mausoleum ten huize van een Elvisfan en – imitator Toon Nieuwenhuisen uit Deurne weent zelfs echte zoute tranen. Een journalist zag ze zelf uit minuscule gaatjes in Elvis’ pupillen opwellen. Een aantal fans op de RAI-manifestatie was not amused. (Utrechts Nieuwsblad 5, 11, 18 augustus, de Volkskrant 11 augustus, Eindhovens Dagblad 13 augustus,Algemeen Dagblad 14 augustus.)
7 en 8 augustus 1997. UFO-bouwer Mike Verwater uit Geldrop herhaalt zijn stunt van een jaar geleden. Vele Nuenaren verbazen zich over zijn nachtvlieger met lampjes. (Eindhovens Dagblad.)
7 augustus 1997. Een bijzonder soort sjamanen is in Antwerpen en elders actief: Afrikaanse ‘professeurs’ met glazen bol die zich ontfermen over de juwelen en contanten van hun cliënteel. Justitie vermoedt een complot, want deze helderzienden hebben gelijkend reclamedrukwerk. In Brussel raken de brievenbussen zelfs helemaal verstopt met de huis-aan-huis-reclame van helderzienden. Een ‘parapsychologe’ met zitdagen in Hasselt beklaagt zich over ‘het misbruik in haar sector’. (Utrechts Nieuwsblad, Provinciale Zeeuwse Courant, Het Belang van Limburg 7 augustus, NRC Handelsblad 3 september).
14 augustus 1997. Emeritus-hoogleraar W.H. Velema (christelijk gereformeerd), ook een soort sekteleider dus, sprak in Zelhem voor 200 personen op een bezinningsavond voor door varkenspest getroffen boeren. ‘De varkenspest, daarin is de hand van de Levende God.’ (Trouw.)
21 augustus 1997. Het voormalige Sankt-Ludwig-klooster te Vlodrop wordt (op instigatie van een plaatselijke actiegroep) aangemeld voor de Monumentenlijst, waar het in oktober ook op komt, als zijnde een goed bewaard gebleven Kulturkampfklooster. Het klooster is nu hoofdkwartier van Maharishi, leider van de TM-sekte, die het met instemming van provincie en gemeente wou slopen omdat het 29 graden uit het oosten staat. Dat mag niet van de vedische architectuur. De drie aspirantslopers (TM, provincie en gemeente) kregen knorren van cultuurminister Nuis. (de Volkskrant 21 augustus, 11 oktober, Utrechts Nieuwsblad11 oktober, Trouw 13 oktober.)
Eind augustus 1997. Een zekere ‘Anita’ vertelt op het NOS-journaal hoe jaren geleden haar stiefvader haar naar België had gebracht alwaar ze ritueel misbruikt werd (‘zwarte kappen, ze staken met messen’) door ‘het netwerk van Marc Dutroux’. Een buitengewoon om zijn anonimiteit bezorgde therapeut wou wel een beetje verklappen: ‘mijn patiënten zijn in gevaar. Sommige sekten zijn in staat hun slachtoffers zo te programmeren dat ze zelfmoord plegen op het moment dat ze de sekte zouden willen verraden.’ Dutroux zou toevallig tegen de lamp zijn gelopen omdat voor het ritueel misbruik ‘wegwerpslachtoffers’ zijn gebruikt. De politie staat machteloos. Zo geraffineerd zijn de sektes, dat een slachtoffer nooit een zaak kan winnen. Dutroux als geraffineerde sekteleider: dat werpt een nieuw licht op de problemen waar de Belgische justitie mee kampt. (Trouw 29 augustus.) (Meer over dit type onthullingen in Skepter, juni 1998)
2 september 1997. Iatrosofensekteleider en meervoudig veroordeelde crimineel Jan Pieter de Kok stort zich weer in het onderwijs (deed hij in 1991 ook al). Hij exploiteert in Rotterdam aan de Hoflaan een pand waar ‘Michaelsgenootschap’ op staat. Daar komen af en toe wat kinderen in de leeftijd van drie tot zes spelen. Het zou in totaal om 15 tot 20 kinderen van buiten Rotterdam gaan die vrijstelling van de leerplicht hebben. De ouders zijn ‘mensen met tronies die denken dat ze wijsheid in pacht hebben’, aldus een buurtbewoner met een gave voor fysiognomiek. (Diverse kranten.)
4 september 1997. Japan stopt met betalen voor het onderzoek van koude kernfusie nabij Sapporo. Het project produceerde met 25 megadollar subsidie superbe calorimetrische technieken, maar geen bewijzen voor het bestaan van koude kernfusie. (Nature.)
4 september 1997. De controversiële psycholoog Hans Jürgen Eysenck overlijdt bijna onopgemerkt.
5 september 1997. De controversiële congregatiestichtster Agnes Goinxha Bejaxhiu (Skopje, 1910), beter bekend als Moeder Teresa, overlijdt – niet onopgemerkt. Pieter van der Ven memoreert in Trouw haar opvatting over Rotterdam: ‘de geestelijk allerarmsten, de armen van Calcutta hebben tenminste nog een geloof’. Dat was in 1976, toen het Michaelsgenootschap nog niet bestond.
25 september 1997. Anti-creationist Ian Plimer (zie 3 juni en Skepter van september) gaat in beroep. Hij verliest op 5 december, wil door naar de Hoge Raad. (Nature 25 september, Trouw 1 oktober.)
26 september 1997. De Bio-Chip is een soort hangertje tegen alle ziekten waar de formule van serotonine op staat. Het vult het energietekort aan en activeert het weerstandvermogen via natuurlijke trillingen. Hij kost NGL 79,95. Na zes maanden is hij uitgewerkt, dan moet je een nieuwe kopen. Adèle Bloemendaal zweert erbij. Het Eindhovens Dagblad citeert een ‘sceptisch arts’ die er niets van gelooft. ‘Een gewoon geneesmiddel moet uitgebreid getest zijn voordat het op de markt mag komen.’ Het zal wel suggestie zijn, en dat werkt maar een paar maanden, meent deze scepticus. Dezelfde arts staat prominent geportretteerd inEven Apeldoorn, waar hij zijn ongetoetste geneeswijze aanprijst naast reclame voor een aanvullende ziektekostenverzekering van Centraal Beheer. Het is Lex Rutten, woordvoerder van de Vereniging van Homeopathische Artsen in Nederland (een overigens eerbiedwaardige sekte met Hahnemann als leider), ook verantwoordelijk voor het leugenachtige persbericht over de studie van Linde et al. in the Lancet (zie Parariteiten).
6 oktober 1997. Het rapport van rechtspsycholoog dr. Peter J. van Koppen getiteld Hervonden misdrijven: Over aangiften van seksueel misbruik na therapiekrijgt grote aandacht. Sommige vrouwen gaan zich pas tijdens een bepaald type therapie ernstig seksueel misbruik herinneren, en doen dan aangifte. Nooit wordt enig ander bewijs gevonden dan de verklaring van het slachtoffer. Bijna altijd eindigt de zaak in sepot of in vrijspraak. De gevolgen voor aangeefsters en familie zijn echter desastreus, en onzorgvuldig optreden van de politie (zowel de reactie ‘Belachelijk’ als ‘Zo iets ergs kan niet verzonnen zijn’ is fout) maakt het erger. Doorvragen bij tegenstrijdigheden is veel beter. De ware schuldigen zijn bepaalde therapeuten (een kleine sekte) die nietsvermoedende vrouwen met valse herinneringen opzadelen. Een bekende techniek is de cliënten bepaalde boeken te lezen te geven, zoals Yolanda: Mijn verhaal (met een Nawoord van een belangrijke maar publiciteitsschuwe professor-therapeut). Kort na het verschijnen van het rapport gaf professor Elizabeth Loftus in Nederland lezingen over hetzelfde onderwerp. En net als in Amerika worden er mensen boos over wat Loftus en Van Koppen te zeggen hebben, zo erg dat ze in druk lasterlijke praatjes verspreiden (de Volkskrant 6, 15, 21, 28 oktober, Trouw 10, 18 oktober, 5 november, Utrechts Nieuwsblad 25 oktober). (Meer over gruwelijke pseudo-herinneringen in Skepter, maart 1994)
6 oktober 1997. Het Vaticaan publiceert een nieuwe woordenlijst. Een res inexplicata volans op een instrumentum telehornamentis exceptorium is voortaan kerklatijn voor een UFO op de video. (Eindhovens Dagblad).
11 oktober 1997. De IgNobelprijs voor literatuur ging naar Michael Drosnin (The Bible Code). De IgNobel voor economie ging naar de uitvinder van de Tamagotchi (voor het verspillen van miljoenen werkuren). Meestal zit de IgNobelprijswinnaar voor economie in de gevangenis, maar dit jaar was er een uitzondering gemaakt (Trouw.) (Meer over de Bijbelcode en Drosnin in Skepter, september 1997)
15 oktober 1997. Op een ‘sereen’ (Gazet van Antwerpen, La Libre Belgique) en ‘gepassioneerd’ (Le Soir) rondetafelgesprek tussen alternatieven en regulieren, belegd door Minister van Volksgezondheid Marcel Colla maakte deze zijn ontwerp bekend van een wet (preciezer: een wijziging van het K.B. van 10 november 1967) om alternatieve geneeswijzen te regelen: ‘Ik steek mijn kop uit met concrete voorstellen’. In het tv-programma Ter Zake waren de discussianten ook te zien. Het gaat voorlopig om erkenning van beoefenaren van homeopathie, acupunctuur, chiropractie en osteopathie, betalingen door het Riziv (het Belgische ziekenfonds) zijn absoluut niet aan de orde. Een grondige scholing en commissies van toezicht moeten de veiligheid van de patiënten garanderen. Gespreksgenoot professor Wim Betz vindt dat de effectiviteit van de geneeswijzen bewezen moet worden. Volgens hem is één avondje bij de Chinees een even goede opleiding tot acupuncturist als zeven jaar in China studeren (een artsdiploma plus 1000 uur studie is essentieel volgens arts-acupuncturisten). Het voornaamste is dat je een plechtig gezicht trekt tijdens het prikken, vindt Betz. In Humo ontspint zich in de brievenrubriek een geanimeerde discussie over alternatieve geneeswijzen en de persoon van Betz. (Meer over het verder ging met Colla’s wet in Skepter, maart 1999)
17 oktober 1997. Toen de Vlaardingse arts Moerman, leider van een antikankersekte, in ’88 overleed mocht het gemeentebestuur zijn landgoed kopen als ze de monumentale 16de-eeuwse hoeve Hoogstad maar lieten zoals die was, inclusief de praktijkruimte. Het landgoed is nu deels bedrijventerrein, en de ontwikkeling van de boerderij liet de gemeente over aan de Stichting Archeologie en Bouwhistorie in Vlaardingen. Die richtte er een museumpje in. Wou burgemeester L. Stam dat komen openen op 25 oktober? Nee, dat wou hij niet, want Moerman bleek een antisemiet. Deze voormalige Hitlerfan schreef in 1956 dat de joden ‘als kankercellen de wereld overwoekeren’ en de ‘zuiverheid van het ras bedreigden’ en dat de gaskamers dan ook zeer begrijpelijk waren. In 1988 had hij daar niets van teruggenomen. De opening ging niet door. Samen met het CIDI wordt er nu gewerkt aan een antiracistische sectie van het museum. Misschien kan de Vereniging tegen de Kwakzalverij dan in nog een andere sectie de Moermantherapie relativeren? De gemeenteraad besloot de kersverse Moermanlaan maar om te dopen tot Hoogstad. (o.m. Trouw 17, 23, 24, 25 oktober en 7 november, de Volkskrant 24 oktober).
21 oktober 1997. Het Goese medium Cees van Dorst (62) wijst een zekere A. uit zijn vroegere woonplaats Lewedorp (Zld) aan als medeplichtige op de moord op Robin Bogers. A. is zeer geschokt, maar Van Dorst wordt niet wegens laster in de boeien geslagen of in een isoleercel opgeborgen. Deze schrik van de Zeeuwse politie, de BVD, de CRI, het RIAGG en de Nationale Ombudsman werd door advocaat D. Moskowicz als getuige opgeroepen. Het gerechtshof in Den Bosch stuurde Cees na amper twee minuten weer weg. (Proviciale Zeeuwse Courant 22, 24 oktober.)
22 oktober 1997. Op basisschool De Dreef in veenkolonie Emmer-Erfscheidenveen (gemeente Emmen) dreigde de Oude-Pekela-affaire zich te herhalen. In het begin van de zomer had een handvol kinderen met een flink stel kleuters doktertje gespeeld, waarna ze voor straf een opstel moesten schrijven. Acht ouderparen waren zo geschokt dat ze dachten dat er meer aan de hand was. Misbruik door leerkrachten, videocamera’s, pornokelder onder de school of achter een geheime deur, verdovende pilletjes, begraven mensenresten, kortom een standaard gruwelpakket. Uiteindelijk bleek na diepgaand onderzoek door 32 politiemensen dat de verklaringen van de kinderen ‘gestuurd’ waren, ze waren inconsistent en tegenstrijdig. De burgemeester sprak vervolgens ‘indringend en heftig’ met de aangevers. (NRC Handelsblad 22 oktober, 27 november, Trouw,Utrechts Nieuwsblad 23 oktober, Trouw 27 november.)
8 november 1997. Het rapport God in Nederland 1966-1996 (vervaardigd door Intomart in opdracht van de KRO) maakt de staat van ontbinding van de Nederlandse kerken zichtbaar: eenderde van de Nederlanders is atheïstisch of agnostisch, meer dan de helft is buitenkerkelijk en minder dan een kwart (onder rooms-katholieken een zesde) gelooft in een persoonlijke god. De situatie onder rooms-katholieken (althans zij die zich zo noemen) is zorgelijk van Rome uit bekeken: Wat minder dan de helft gelooft in een leven na de dood, en de helft daar weer van in het bestaan van de hemel. Slechts 3 procent (i.e. 8 respondenten van 1300 ondervraagde Nederlanders) stemt in met alle (?) katholieke geloofswaarheden. Kortom, voor bevlogen atheïsten is Nederland missieland-af.
12 november 1997. Magnetiseur randt zieke vrouw aan, bericht hetEindhovens Dagblad. Niks bijzonders, behalve de mededeling van het Eindhovens Dagblad dat de man zich al veertig jaar voor magnetiseur uitgaf. Al die tijd had niemand gemerkt dat hij maar deed alsof!
21 november 1997. Bij het Energie- en Waterleidingbedrijf Rijnland blijken zakjes zeezout het ziekteverzuim te hebben teruggedrongen. Driehonderd peperdure zakjes van krap een half pond (maar wel gratis gelegd) waren op strategische plaatsen achter het plafond en in de meterkasten geplaatst door de Stichting Wholism, alias ingenieur en mevrouw Van Woelderen. Het zout was ingestraald, zeg maar spiritueel geprogrammeerd. De zoutstraling was zo krachtig dat een aantal langdurig zieken weer terug op hun werk kwamen. Alles was stiekem en al in 1993 gebeurd. Volgens Van Woelderen moest het wel geheim gehouden worden, om placebo-effecten uit te sluiten. Waarom hij niet met wel en niet ingestraald zout gewerkt heeft is een raadsel. (Trouw 21 en 28 november en 2 december, Haagsche Courant 11 december; zie ook column Bügel.)
21 november 1997. De Tegenpartij laat weten wat ze van Skepsis vinden: hautain, infantiel, irreëel, dom, destructief, extremistisch, sektarisch clubje paternalistische wereldverbeteraars die hun mening willen opleggen aan andersdenkenden, fundamentalistische, kwaadaardige, puberachtige, net niet gelukte wetenschappers, leeg van binnen, straatschenders zoals de moordenaars van Joes Kloppenburg, phoeten [sic], verschrikkelijke, geestelijk gestoorde ijdeltuiten. Verdere argumenten ontbreken. (HP/De Tijd 21 november en 5 december, Paravisie januari.)
4 december 1997. Een stel christelijke boekhandels wou geen kerstzegels verkopen. De lijntekening van twee in elkaar verstrengelde hoofden (‘aan elkaar denken’) was door PTT Post als ‘kersttelepathie’ aangeduid, en door de macht van dit woord waren de zegels occult besmet, wat tot geestelijke gebondenheid en depressie leidt. (Trouw, Utrechts Nieuwsblad 4 december.)
8 december 1997. De Chinese kruidendokter Th. Zhang in de Nature Cure Clinic te Rotterdam had van die hele goeie zalfjes voor kinderen met huidziekten, en speciale thee voor als de enzymen aan geheugenverlies leden. Het recept: enorme porties corticosteroïden. Zhangs ‘artsdiploma’ (goed voor oosterse en westerse geneeskunst) is alleen in het land van de blotevoetendokters geldig. De inspectie maakt er werk van, en Zhangs advocaat noemt dat een ‘hetze’. (Trouw 8, 9 en 10 december, NRC Handelsblad 10 december.)
15 december 1997. In het blad Ondernemen vertelt de 58-jarige astroloog (35 jaar praktijkervaring) Nicolaas Beens dat hij in vijf jaar tijd 40 bedrijven astrologische adviezen heeft gegeven over personeel en investeringen. Zijn klanten willen echter niet dat bekend wordt dat ze astrologische adviezen hebben ingewonnen. (de Volkskrant.)
20 december 1997. St. Peter’s House, het oudste college house van Cambridge, heeft twee problemen. Het wordt bedreigd met sluiting wegens nieuwe financiële regelgeving en er is een spook. In België, waar toch een flinke nationale schuld is, zijn er echter te weinig spoken. (Nieuwsblad van het Noorden 20 december, de Volkskrant 3 januari, De Morgen 16 januari.)
23 december 1997. Nog voor het eind van 1997 zal de Maitreya (een soort goddelijke Meester van Benjamin Creme) op de tv in Amerika verschijnen. Verder niets meer van gehoord. (Trouw.)
31 december 1997. De psycholoog J. te Nijenhuis constateert in zijn proefschrift van begin december dat IQ-tests van de sollicitanten bij NS redelijk kloppen met beoordelingen van hun werk later, en dat er wat dit betreft weinig verschil is tussen allochtonen en geboren en getogen Nederlanders. Wel is de gemiddelde buitenlandse score (met name die van de eerste generatie) lager dan de gemiddelde autochtone. De tests lijken de sollicitanten dus niet erger te benadelen dan hun latere beoordelaars. De ervaringen van goed-opgeleide vluchtelingen zijn overigens anders. De oorzaak van die lagere score blijft onduidelijk. Lesprogramma in het land van herkomst, cultuurgebonden cognitieve capaciteiten, of misschien zijn immigranten wat ambitieuzer, of kun je alleen concluderen dat buitenlanders extra onderwijs kunnen gebruiken? (de Volkskrant31 december, 10 januari, Trouw 9 januari, NRC Handelsblad 10 en 20 januari, HP/De Tijd 9 en 23 januari.)