zesdezintuig

Het Zesde Zintuig

7. aflevering van 1 april

In deze zevende aflevering wordt er voor het eerst geen raadproef uitgevoerd. Bij zulke proeven moeten de kandidaten uit een aantal mogelijkheden de juiste kiezen. Dit heeft als voordeel dat de programmamakers gedwongen zijn om alle gissingen te tonen. Het is niet mogelijk om de missers weg te monteren. Hierdoor konden we vaststellen dat de kandidaten het niet beter deden dan de kansverwachting. Dat was overigens niet aan de kwaliteit van de proeven te danken. Ze vertoonden grote gebreken, maar die leidden desondanks niet tot succes.

Test 1 – Speurtocht in een fabriekshal

Dit keer is er een opdracht waarbij de kandidaten iemand moeten zoeken die zich verstopt heeft, zoals we ook in aflevering 4 zagen. De test speelt zich af in een voormalige lederfabriek in Oisterwijk, die van binnen grotendeels gesloopt is. We zien hoe de illusionist Joe Pequerrucho in de fabriekshal op zoek gaat naar een geschikte verstopplaats. Die is niet zo eenvoudig te vinden. Het gebouw is weliswaar erg groot, naar verluidt 60.000 vierkante meter, maar er zijn nergens ruimtes te zien die met een deur kunnen worden afgesloten. Zo’n afgesloten ruimte is wel noodzakelijk, want het is natuurlijk niet de bedoeling dat de kandidaten de gezochte persoon ergens open en bloot zien zitten tijdens hun rondgang door het gebouw.

Richard werpt een blik in de vieze wasruimte, maar kan vanuit deze positie niet zien dat er nog een deur zit.
Richard werpt een blik in de vieze wasruimte, maar kan vanuit deze positie niet zien dat er nog een deur zit.

In een was- en omkleedruimte vindt Joe een deur die toegang geeft tot een klein, betegeld douchehok (Joe noemt het een bergruimte). Dit is volgens hem de beste verstopplek die er te vinden is. Als je vanuit de deuropening in de wasruimte kijkt, dan kun je de deur naar de douche niet zien omdat deze zich aan het andere eind van dezelfde muur bevindt, achter een rij kledingkasten. De deur valt pas op wanneer je naar binnen loopt. Maar daar is geen goede reden voor, want het lijkt alsof je vanuit de deuropening alles kunt overzien. Het is bovendien erg smerig binnen. De vloer is glad van de smurrie en er ligt ook glas.

“Wat een zootje”, zegt Marchien als ze om de hoek van de wasruimte kijkt. Ze gaat niet naar binnen. Johannet zegt “getverdemme” en keert zich ook weer om. Richard komt eveneens niet verder dan de deuropening en Petra zegt achteraf: “Shit, had ik nou maar verder doorgelopen.” Het is begrijpelijk dat ze dit niet deed, want ze liep op hoge hakken. Joe stelt achteraf tevreden vast dat het een moeilijke verstopplaats was.

Liesbeth is een verhaal apart. Ze is als eerste aan de beurt en arriveert samen met haar zus Marcia bij de fabriek. Er wordt een foto van Marcia gemaakt die Liesbeth mag gebruiken om haar op te sporen. Paragnosten hanteren soms een foto om iets te kunnen zeggen over een onbekende persoon. Ze beweren dat ze via zo’n inductor de juiste vibraties kunnen oppikken. Maar in dit geval lijkt het nogal overbodig omdat Liesbeth haar zus uiteraard goed kent. Joe zegt gekscherend tegen Marcia: “Ik weet dat het heel verleidelijk is om samen met zo’n knappe man in één hok te zitten.” Hij brengt haar samen met een begeleider naar de verstopplaats, terwijl Liesbeth en Karin de Groot buiten blijven wachten tot hij terugkomt. De zoektocht kan nu beginnen. De commentaarstem benadrukt meermaals dat er vele mogelijke verstopplaatsen zijn, al zien we die nergens.

Karin komt toegesneld als Liesbeth de indruk wekt dat ze niet naar binnen wil. Ze neemt Liesbeth mee naar de wasruimte, waar de verstopplek te vinden is. Maar de kijkers krijgen dat niet te zien.
Karin komt toegesneld als Liesbeth de indruk wekt dat ze niet naar binnen wil. Ze neemt Liesbeth mee naar de wasruimte, waar de verstopplek te vinden is. Maar de kijkers krijgen dat niet te zien.

Liesbeth loopt door de lege hal en beweert dat ze een geest ziet rondlopen die de fabriek niet kan loslaten. In een volgende scène zien we haar ergens naar binnen gaan. Daar bevindt zich een soort halletje met daarachter de was- en omkleedruimte. Bij de andere kandidaten zien we een rode pijl in beeld verschijnen, die duidelijk maakt dat de ingang naar het doel leidt. Bij Liesbeth is dit echter niet het geval, zodat de kijkers niet door hebben hoe dicht ze bij haar zus is. Liesbeth gaat niet ver naar binnen. Ze keert zich om en lijkt weer naar buiten te willen gaan, terwijl ze tegen Karin zegt dat ze een beetje bang is. Karin komt meteen aansnellen, pakt haar vast en zorgt ervoor dat ze opnieuw het halletje inloopt (zie bovenstaande afbeelding). “Ik blijf vlak bij je, want je moet toch overal naar toe”, zegt Karin. We zien haar dit alleen bij Liesbeth doen. Karin is niet in beeld wanneer de andere kandidaten de wasruimte bekijken. Zij moeten het zonder deze gids stellen.

Het is opmerkelijk dat de scène wordt afgekapt op het moment dat Karin en Liesbeth samen naar de wasruimte lopen. We kunnen vermoeden dat beide dames daar ook binnen zijn geweest, want Karin wou dat Liesbeth overal keek. Maar we krijgen hier niets van te zien. De volgende scène, die zich op een andere plek afspeelt, begint op het moment dat Liesbeth tegen Joe Pequerrucho zegt: “Zij is gelijk zelf in één keer naar een plek gegaan…?” Joe lijkt dit te bevestigen: “Zij is in één keer naar de locatie gebracht.” Liesbeth merkt meteen op dat haar zus de locatie dus niet zelf gekozen heeft. Dat heeft Joe gedaan. Daarom heeft ze naar eigen zeggen een foto van Joe nodig. Dit is natuurlijk onzin in het kwadraat, want Joe staat nota bene naast haar!

Joe geeft zijn rijbewijs aan Liesbeth. Dat lijkt de oplossing te zijn, want Liesbeth loopt nu rechtstreeks terug naar de wasruimte, gevolgd door Karin, Joe en de cameraploeg. Ze wijst naar de deur waarachter haar zus zit en zegt: “Daar. Doe jij hem open?” Joe vertelt na afloop: “Ze kreeg mijn rijbewijs en binnen twee minuten had ze haar gevonden.” Hij wekt de indruk verbaasd te staan, maar als dat werkelijk zo is, dan is Joe een slechte illusionist. Het lijkt aannemelijk dat Liesbeth de verstopplek al eerder had opgemerkt. Maar ze vertelde dat nog niet om later zonder enige hulp naar deze plaats te kunnen lopen en daarmee het effect te vergroten. Slim gedaan. Het deed denken aan Liesbeths optreden in de pilotaflevering, waar zij een opvallende treffer scoorde (“M. Willick”). Ook daar verzuimde Pequerrucho zijn taak.

Bij Liesbeth hangt er naast de ingang een strook rood-wit lint, dat bij de andere kandidaten ontbreekt.
Bij Liesbeth hangt er naast de ingang een strook rood-wit lint, dat bij de andere kandidaten ontbreekt.

Er is nog wat merkwaardigs aan de hand. Naast de juiste ingang hangt een opvallend stuk rood-wit versperringslint. Nog opvallender is het feit dat dit lint ontbreekt tijdens de overige proeven met de andere kandidaten! Het lint ligt dan een stukje verderop verfrommeld op de grond. Blijkbaar heeft iemand het verwijderd. Waarom?

Er zijn meerdere hypothesen mogelijk. Wellicht had Joe het lint opgehangen om voor Karin en de cameraploeg aan te geven waar de juiste locatie was. Nadat Liesbeth als eerste aan de beurt was geweest, vond hij het misschien toch wat al te opvallend en heeft hij het weer weggehaald. Als het zo is gegaan, dan heeft hij de andere kandidaten benadeeld. Met een rood lintje dat de weg wijst, begint de opdracht te lijken op een speurtocht van de scoutingvereniging.

Een andere hypothese is dat de toegang aanvankelijk was versperd omdat men de ruimte te gevaarlijk vond. Ook elders in het gebouw zien we op sommige plaatsen versperringslinten lopen. Maar Joe kon misschien nergens anders een geschikte verstopplaats vinden en verbrak daarom de afsluiting. Pas nadat Liesbeth aan de beurt was geweest, bedacht hij dat hij een aanwijzing had achtergelaten en verwijderde deze. (Deze hypothese kan mogelijk niet verklaren waarom het lint zo kort was.)

Toch deed Joe wel enige moeite om de condities gelijk te houden. Hij gaf ook de andere kandidaten een foto van zichzelf! Was hij na het optreden van Liesbeth werkelijk gaan geloven dat die nodig was?

Het gezicht van mevrouw Slaghuis verraadt wat ze denkt van de uitspraken over haar verongelukte zoon.
Het gezicht van mevrouw Slaghuis verraadt wat ze denkt van de uitspraken over haar verongelukte zoon.

Test 2 – Waarom reed Peter Slaghuis zo hard?

Peter Slaghuis was een bekende House DJ, die in de jaren 1980 enkele hits scoorde. In 1991 kwam hij om het leven toen hij omstreeks 5 uur ‘s nachts met 220 km per uur tegen een vrachtwagen reed en over de kop sloeg. Peter was vanuit Amsterdam op weg naar huis. Hoewel hij gewend was om soms flink uit de band te springen en hij zich aan de verkeersregels niet al te veel gelegen liet liggen, kan de moeder van Peter zich moeilijk voorstellen dat haar zoon voor de lol zo onverantwoord hard reed. Zij acht het mogelijk dat hij het gaspedaal helemaal intrapte omdat iemand hem gedrogeerd had. Daar zijn echter geen aanwijzingen voor gevonden.

Johannet is als eerste aan de beurt. Zij krijgt evenals de andere kandidaten een stapeltje foto’s van Peter, die ze mag bekijken. We kunnen niet goed zien wat erop staat. Er ligt ook een korte, roze broek die Peter graag droeg. Johannet ziet onder meer een foto waarop Peter naar het schijnt in een zolderkamer staat met een snoer in zijn handen. Het snoer leidt naar een apparaat dat niet goed zichtbaar is. Johannet zegt dat ze een Spaanse gitaar ziet, maar ik weet niet of Peter daar als remixer samples van gebruikte. Verder zien we alleen dat Johannet er de brui aan geeft: “Ik geef het op hoor. Ik krijg helemaal niks.” Karin probeert haar op weg te helpen door te vertellen dat de persoon niet meer leeft. Ze reikt haar ook een ketting aan met as van de overledene. Maar Johannet herhaalt dat ze het opgeeft.

De sessie met Marchien begint op het moment dat zij zegt: “Auto was voor hem heel belangrijk.” Vermoedelijk was de auto al eerder ter sprake gekomen, maar we krijgen niet te zien hoe dat gebeurde. Marchien zit tegenover mevrouw Slaghuis en haar dochter, die vermoedelijk instemmend op de auto reageren. Marchien gaat door op dit thema. Ze ziet Peter heel hard racen en even later zegt ze: “En daar kan hij zelfs mee verongelukt zijn.” Het is volgens Marchien heel raar gegaan: “Dat het net leek dat hij eruit stapte, dat hij gewoon uitstapte terwijl hij er niet uitstapte. Snap je wat ik daarmee bedoel? Dat hij er uitstapte, dat hij niet uitstapte, maar hij stapte wel uit.” Het is de vraag of Marchien zelf precies weet waar ze op doelt. Misschien wil ze suggeren dat het leek alsof hij opzettelijk uit het leven was gestapt terwijl dat niet zo was, of andersom. Maar ze zegt het zo onduidelijk dat er meerdere interpretaties mogelijk zijn en fouten minder opvallen. Aan het slot ziet Marchien nog een foto van Peter op een soort dressoirtje staan en ze weet te melden hij “nog dagelijks bij jullie is”.

Richard zegt dat hij koude handen en voeten krijgt. “Dan zou ik normaal gesproken zeggen dat hij niet meer onder ons is.” Tenzij de uitspraak een afkeurende reactie opwekt. Richard vraagt aan de zus van Peter of zij een tatoeage heeft laten zetten. Dat blijkt te kloppen. “Een hartje?”, vraagt hij. Mis, want het is een sterretje (waarmee Richard in de vierde aflevering succes boekte). “Jullie weten niet exact hoe het gebeurd is, hè?”, zegt Richard. En later: “Als je aan een geweldsmisdrijf denkt, dan kan of de keel dichtgedrukt zijn, maar er kan ook iets toegediend zijn waardoor dat alles naar buiten komt.” Richard slaagt er niet in om met hulp van de feedback en alles wat in de montageruimte verloren is gegaan tot een heldere hypothese te komen.

Liesbeth blijft tijdens het eerste deel van de sessie staan. Dat geeft haar wat meer gezag dan kandidaten die bedremmeld op hun plaats gaan zitten. Ze vraagt of Peter op mannen viel of valt. Dat kon ze vermoedelijk afleiden uit de foto’s en het broekje. Als ze aan een foto ruikt, krijgt ze “een hele zurige lucht naar binnen…. chemische stof…” Liesbeth doet alsof ze geen adem meer kan krijgen en vraagt Karin om ook aan de foto te ruiken. Wat later zegt ze: “Ik durf toch wel te stellen dat het moord is.” Ze suggereert dat iemand een pilletje in de gin-tonic van Peter heeft gedaan. Maar doordat we slechts korte fragmenten zien en lang niet alle reacties van Peters familieleden, is het moeilijk te zeggen hoe ze daarbij kwam. We horen niet meer wat er gebeurde nadat Peter het pilletje kreeg, want Liesbeth loopt de kamer uit omdat haar emoties te heftig worden.

Petra is zo gespannen dat ze begint te huilen als ze binnenkomt. Ze moest langdurig wachten en heeft zitten tekenen en schrijven. We zien een papier waarop ze in duidelijke blokletters PAT… heeft geschreven. Dat blijkt meteen een treffer op te leveren, want de zus van Peter vertelt dat zijn koosnaampje Patsie was. Petra vraagt of er een T in zijn naam zit en vervolgens of de naam Peter iets zegt. Later vertelt ze dat Peter doodziek en kotsmisselijk is geworden omdat hij een capsule binnenkreeg met een soort gif. Hij bevond zich in een uitgaansgelegenheid, maar liep naar buiten omdat hij misselijk werd. Petra zegt dat ze sterk de indruk heeft dat er andere mensen betrokken zijn bij zijn dood. Dat is precies wat de moeder van Peter wilde horen, maar we weten niet of het waar is. Gaat iemand die zich erg beroerd voelt met 220 kilometer per uur over de snelweg rijden? Daarover had Petra het niet.

Waarnemer Inge Diepman zegt na afloop: “Een vermoeden wordt bevestigd door de beelden die worden opgeroepen. Alleen het probleem is dat je dat dus weer niet kunt bewijzen.” Dit is het probleem van een test waarbij men informatie zoekt die niemand bekend is. Dan weet je van tevoren dat het niet te verifiëren is.

Karin probeert Johannet over te halen om een gruwelverhaal te verzinnen, terwijl de ouders van het slachteroffer meeluisteren.
Karin probeert Johannet over te halen om een gruwelverhaal te verzinnen, terwijl de ouders van het slachteroffer meeluisteren.

Test 3 – De moord op Tinka

Voor de laatste test heeft men weer een sensationele moordzaak uitgezocht. Op 26 mei 2004 verdween de 27-jarige Tinka van Rooij. Haar lichaam werd twee weken later gevonden in de Nieuwe Merwede aan de rand van de Biesbosch. Het lichaam was helemaal in plastic gewikkeld en met ankerkettingen verzwaard. Het was niet de bedoeling dat het weer naar boven zou komen. De moord bleek te zijn gepleegd door Arno, een vriend van Tinka. Hij lokte haar naar een hennepkwekerij, waar hij haar uitschakelde met een stroomstootwapen en met een klauwhamer de schedel insloeg. Daarna vervoerde hij het lichaam naar een bootje, dat een vriend had klaargelegd. Ze voeren samen weg om het lijk te droppen.

Er waren meerdere personen betrokken bij de moord, maar het werd niet goed duidelijk waarom die plaatsvond. Arno kreeg in 1991 al eens voorwaardelijke tbs nadat hij zijn vriendin met een honkbalknuppel had bewerkt. Later bleek dat hij ook een andere vrouw had mishandeld. Tinka verdiende wat bij in zijn hennepkwekerijen, maar hield ermee op omdat ze wou trouwen met een militair. Arno beweerde dat ze veel zwijggeld van hem eiste, maar de vader van Tinka publiceerde vorig jaar samen met de misdaadjournalist Jaap Jongbloed een boek waarin dit wordt tegengesproken. Arno zou verliefd zijn geweest op de mooie blondine, maar raakte gefrustreerd omdat zijn liefde niet werd beantwoord. Omdat de zaak veel publiciteit trok, bestaat er zoals gebruikelijk een risico dat de kandidaten er al iets van wisten.

De kandidaten moeten zich dit keer verzamelen in Dordrecht. Daar krijgen ze een routebeschrijving naar een wegrestaurant in de buurt van de plaats waar het lichaam van Tinka op het bootje werd gelegd. Gezamenlijk mogen ze van tevoren een fraaie ring bekijken die aan Tinka toebehoorde, en later zien ze ook haar armband. De kandidaten worden één voor één geblinddoekt naar de locatie vervoerd, waar ze naast de dijk worden afgezet. Daar staat een grote bus waarin drie familieleden van Tinka de verrichtingen van de helderzienden volgen.

Petra is als eerste aan de beurt. Ze loopt samen met Karin de dijk op en ziet daar het water en een aanlegplaats. Petra ziet in de verte een vrachtschip varen en vertelt dat ze in een droom al een wat kleinere, platte boot heeft gezien. Karin toont zich geïnteresseerd in de boot, wat er misschien toe leidt dat Petra nu ook ziet dat hij aan de steiger heeft gelegen. Ze ziet een man die uit het water lijkt te komen. Het verband met Tinka wordt niet duidelijk, maar de commentaarstem meldt dat Petra goede informatie heeft doorgekregen.

Marchien gaat ook naar de plek des onheils, zoals ze het zelf noemt. Ze denkt dat Tinka daar ergens op de grond heeft gelegen en niet in staat was om op te staan. “Het is net alsof ik vast zit op de een of andere manier. Mijn benen willen niet meer.” De vader van Tinka brengt deze opmerking in verband met het effect van de stroomstoot, die zijn dochter elders werd toegediend. Marchien hoort ook heel hard schreeuwen. Na afloop van de sessie zegt ze zonder schaamte tegen de moeder van Tinka: “Ik hoor heel hard door merg en been: MAM!!!” Marchien gilt het uit, terwijl Karin naar het schijnt toch een beetje bezorgd kijkt hoe mevrouw Van Rooij hierop reageert.

Johannet gaat ook over de dijk naar het water. Ze denkt dat Tinka is meegenomen door een man. “Ik denk dat ze aangerand of verkracht is. Zo’n gevoel krijg ik erbij. Heel naar.” Karin wil wel wat meer details horen, maar Johannet past daarvoor. Ze vertelt dat ze eigenlijk al niet aan de test wilde beginnen omdat ze niet meer tegen de druk bestand is. Karin probeert haar te motiveren om nog een gokje te wagen: “Als het toch helemaal niet gaat, dan maakt het toch niet meer uit.” Johannet laat zich echter niet overhalen. Ze zegt dat ze geen zin meer heeft om “heftige verhalen te vertellen die gewoon helemaal niet kloppen”. Karin stelt voor om even lekker een stukje te gaan lopen, maar Johannet trapt er niet in: “Ik begin er niet meer aan want ik kan het gewoon niet. Ik kan niet onder druk presteren. Ik wil gewoon zuiver werken.” De commentaarstem merkt na afloop op dat Johannet het opgeeft omdat ze “zuiver” wil blijven. Daar heeft de KRO geen last van.

Richard gaat ook de dijk op, maar komt weer terug, mede vanwege de harde wind. Hij zegt dat hij het slachtoffer op de grond ziet liggen, maar weet niet precies waar. Uiteindelijk komt hij tot de conclusie dat de dader wel van plan was om Tinka omhoog te slepen, maar dit plan liet varen toen er een auto aankwam.

Liesbeth klimt de dijk niet op, maar blijft bij de bus staan. Ze vraagt of het om een blond meisje gaat. Karin bevestigt dit en informeert wat ze over haar kan vertellen. Volgens Liesbeth was het een vrolijk en heel vrouwelijk meisje dat zorg besteedde aan haar uiterlijk en graag uitging. Dat lijkt wel te kloppen, maar het is niet zo specifiek en sluit aan bij de getoonde sieraden. Liesbeth voelt nu ook dat het meisje “meegetrokken” werd. Wie zien niet hoe Karin hierop reageert. Wat later ziet Liesbeth dat het meisje gesleept wordt. Karin vraagt waarheen, maar het antwoord ontbreekt. Liesbeth zegt alleen nog dat ze een man ziet, iemand met een strafblad of een aantekening, en dat het meisje niet meteen dood was.

Na afloop vraagt Karin aan oud-hoofdcommissaris Joop van Riessen wat hem bij de kandidaten is opgevallen. “Keurig gegaan, netjes, de organisatie was goed. Daar was niks mis mee”, zegt Joop, die waarschijnlijk keurig op tijd van een natje en droogje werd voorzien. Hij zal nog wel wat meer gezegd hebben, maar dat was blijkbaar van minder belang. Het is weer de hoogste tijd voor de twaalfkoppige publieksjury, die ditmaal twee kandidaten naar huis moet sturen. Johannet had zichzelf al afgemeld en de jury voegt daar Richard aan toe. Liesbeth wordt andermaal uitgeroepen tot de beste kandidaat. Als ze ook de finale wint, dan had de KRO zich de zoektocht naar het zesde zintuig kunnen besparen, want Liesbeth deed evenals Marchien al mee aan de pilotaflevering die werd gebruikt om kandidaten op te roepen.

Analyses van alle uitzendingen

Zesde Zintuig: 8 november 2006

Zesde Zintuig: voorbeschouwing

1. Zesde Zintuig: 18 februari 2007
2. Zesde Zintuig: 25 februari 2007
3. Zesde Zintuig: 4 maart 2007
4. Zesde Zintuig: 11 maart 2007
5. Zesde Zintuig: 18 maart 2007
6. Zesde Zintuig: 25 maart 2007
7. Zesde Zintuig: 1 april 2007
8. Zesde Zintuig: 8 april 2007

Gastenboek
voor relevante reacties en zinnige bijdragen aan de discussie

Britain’s Psychic Challenge
analyse van de Engelse serie

Website van de KRO (webarchive)
Terugkijken via NPO gemist

Tweede serie voor RTL4 met Beau van Erven Dorens

Over paragnosten en mediums:
Helderziendheid bekeken
Coldreading met geesten
Paragnosten onder de loep
Medium voor een dag
Robbert van den Broeke
Gerard Croiset en Tenhaeff

Vond u dit artikel interessant? Overweeg dan eens om Skepsis te steunen door donateur te worden of een abonnement op Skepter te nemen.

Steun Skepsis