Skepter 15.1 (2002)

Eerste nummer van jaargang 15.

Beknopte inhoud

• Parariteiten
• Stop de persen
• Twee geloven op een kussen – De schepping als intelligent ontwerp door Marcel Hulspas
  Het befaamde horloge van Paley uit 1802 heet intelligent ontwerp: de natuur zit zo ingewikkeld in elkaar dat Iemand dat bedacht moet hebben. Amerikaanse biologen proberen God
  en evolutie tot elkaar te brengen.
  
• Vibraties uit het vrije veld – De magische technologie van ir. Hans Andeweg door Rob Nanninga
  De bioloog Hans Andeweg kan levensenergie met zijn ogen en handen waarnemen. Bovendien kan hij helende informatie naar het vormveld van een ecosysteem overdragen. Deze zogenoemde resonantietherapie lijkt veel op magie.
• Kringen in de lucht – UFO’s die in rook opgingen door Wim Van Utrecht
• Nocebo door Peter Bügel
• Contact op de koop toe – Nederlandse sjamanen en hun praktijken door Jeroen Boekhoven
  Indiaanse sjamanen genezen lichaam en maatschappij, de Nederlandse neosjamanen mikken op verruiming van de geest. Beider religieus theater doet het verschil tussen nep en echt vervagen.
• Dodelijke proeven – Nazi’s en alternatieve geneeskunde door Andrea Kamphuis
  De nazi’s deden gruwelijke geneeskundige proeven in concentratiekampen, ook met homeopathie en Rode Zonnehoed, maar hun plannen voor massasterilisatie liepen vast op onwil of omdat de gebruikte kruiden ongeschikt waren.
  
• De bijbel opgegraven door Marcel Hulspas
• Grafologie tussen de lijnen door Wim Betz en Paul De Belder
• Boekbespreking. COMETA – Wat staat ons te wachten? door Marcel Hulspas
• Boekbespreking. Het Atlantis syndroom door Marcel Hulspas
• Gesignaleerd
• Brieven
• Skeptische bladen

Samenvattingen

In dit overzicht komen de titels precies overeen met de gedrukte versie.

Parariteiten: Nijmeegse noviteiten
Marcel Hulspas
Skepter 15.1 (2002) p. 4

Marianne Riksen-Walraven waarschuwt voor kinderdagverblijven. Die werken problematisch gedrag in de hand. Ze zijn ook een evolutionair novum.

Trefwoorden: Riksen-Walraven, Nijmegen, kinderdagverblijf, bonobo’s, evolutie
Onderwerp: wetenschap – evolutie

Parariteiten: Wonderzoek
Marcel Hulspas
Skepter 15.1 (2002) p. 4-5

Professor Hijme Stoffels gaat het geloof in wonderen onderzoeken. In elk geval is het geloof in het bestaan van wonderdoeners van 30 procent naar 47 procent gestegen, in tien jaar tijd. Hij noemt Jomanda.

Trefwoorden: Stoffels, wonderen, Jomanda, Vervaet, Darwin, Meester
Onderwerp: religie – wonderen

Parariteiten: Leugens over prikken
Jan Willem Nienhuys
Skepter 15.1 (2002) p. 5

De Gezondheidsraad vindt vaccinatie tegen meningokokken C de moeite waard. Per 100.000 vaccinaties zijn er 35 bijwerkingen die de moeite van het melden waard zijn, en 20 kinderen wordt dood of blijvende invaliditeit bespaard – gegevens op basis van 14 miljoen Engelse vaccinaties. De Kritische Prikkers zijn tegen. Ze liegen om de omzet van homeopathische middelen tegen hersenvliesonsteking te bevorderen.

Trefwoorden: Kritisch Prikken, NVKP, Ellen van Kanten, meningokokken, vaccinatie
Onderwerp: gezondheid – vaccinatie

Parariteiten: Spreken met apen
Marcel Hulspas
Skepter 15.1 (2002) p. 5

Koko is een Californische gorilla die gebarentaal zou begrijpen. Ze was tamelijk overstuur van de aanslag op 11 september 2001. Maar nu gaat het weer goed.

Trefwoorden: Koko, kerstverlichting, gebarentaal, aanslag
Onderwerp: randwetenschap – dierentaal

Stop de Persen 31 oktober 2001 – 20 december 2001
Stop de Persen 2 januari – 12 januari 2002
Jan Willem Nienhuys
Skepter 15.1 (2002) p. 6-7

Trefwoorden: Efraïmsekte, prinses Irene, heksen, Colla, Karen Mulder, Versavel, voodoo, Maharishi, weerman, bevolkingsonderzoek borstkanker, orgaandonatie, voedingssupplement, Frans Rutten, astrologie, homeopathie, El-Moumni, Bianca K., Numica, Nelissen, Jomanda, bijnadoodervaringen, bioresonantie, Padre Pio, leugendetector, Pia van Daalen, psychotherapie
Onderwerp: sdp

Twee geloven op een kussen
De schepping als intelligent ontwerp
Marcel Hulspas
Skepter 15.1 (2002) p. 8-12
ID in Nederland: ‘zelfs niet in vier miljard jaar’ (kader)
Skepter 15.1 (2002) p. 10

(Deel 1 van een vijfluik)

In de VS is het creationisme nog springlevend, tezamen met de overtuiging dat de evolutietheorie tot immoreel gedrag leidt. Veel wetenschappers proberen hun geloof in een Schepper-God die met mensen gepreoccupeerd is in overeenstemming te brengen met de evolutietheorie. De zogeheten Intelligent Design is de meest recente poging. Die is nu alweer tien jaar oud. Eén aanpak is het aanwijzen van tegenstrijdigheden in de biologie. Volgens Michael Behe zit de levende natuur te ingewikkeld in elkaar om in kleine stapjes ontwikkeld te zijn, zelfs niet als daar vier miljard jaar voor beschikbaar is. Ook doorgewinterde evolutionisten doen mee. Zo past Michael Ruse de erfzonde in de evolutie in en zoekt Kenneth Miller in de kwantummechanica een mogelijkheid voor ingrijpen door God. Het allerdomste is de NOMA-theorie van Gould: als de gelovigen nou maar accepteren dat God onbereikbaar is voor de wetenschap, dan erkennen wij wetenschappers hun ethisch gezag. Een onzinnig en gevaarlijk standpunt.

Trefwoorden: creationisme, evolutie, Philip Johnson, William Dembski, Noach, Heackel, Jonathan Wells, Moon, Michael Behe, Morris, Dambricourt, Scheele, Dekker, Kenneth Miller, Baylor, Pollack, John Haught, Teilhard de Chardin, Kansas, Michael Ruse, erfzonde, Jezus, Stephen Jay Gould, NOMA, Johannes Paulus II
Onderwerp: religie – creationisme

Vibraties uit het vrije veld
De magische technologie van ir. Hans Andeweg
Rob Nanninga
Skepter 15.1 (2002) p. 13-19

De bioloog Hans Andeweg kan levensenergie met zijn ogen en handen waarnemen. Bovendien kan hij helende informatie naar het vormveld van een ecosysteem overdragen. Deze zogenoemde resonantietherapie lijkt veel op magie. Zijn spiertest lijkt nog het begrijpelijkst, maar is onzin. Een graadje erger is het uitpendelen van Bovis-waarden. En dat is nog maar het begin.

Trefwoorden: spiertest, Toegepaste Kinesiologie, Andeweg, resonanztherapie, Stichting Milieubewustzijn, Tompkins, praten met bomen, Bovis, pendel, Kahuna, Max Freedom Long, Bach remedies, Chevreul, Reich, orgon, Heiko Lassek, Harrer, mouches volantes, Radionica, Abrams, Drown, De la Warr, holon, runen, Centrum voor Ecotherapie
Onderwerp: pseudowetenschap – aardstralen

Kringen in de lucht
UFO’s die in rook opgingen
Wim Van Utrecht
Skepter 15.1 (2002) p. 20-23

Metersgrote kringen van rook of stoom worden af en toe waargenomen. Af en toe zijn het de restanten van legerdemonstraties met explosieven, soms het product van schoorstenen. De Etna maakt ze af en toe ook.

Trefwoorden: ufo, Etna, atoombomsimulatie, Minnaert
Onderwerp: ufo’s – algemeen

Nocebo
Peter Bügel
Skepter 15.1 (2002) p. 23

RSI is een eigentijdse vorm van het chronisch vermoeidheidssyndroom. Een voorbeeld van het nocebo-effect. In sommige landen komt het niet voor. Twee miljoen Amerikanen lijden eraan en er is voor miljarden aan onderzocht. Elaine Showalter schreef een boek, Hystories, over dit soort aandoeningen.

Trefwoorden: rsi, nocebo, whiplash, bekkeninstabiliteit
Onderwerp: gezondheid – placebo

Contact op de koop toe
Nederlandse sjamanen en hun praktijken
Jeroen Boekhoven
Skepter 15.1 (2002) p. 24-27

Indiaanse sjamanen genezen lichaam en maatschappij, de Nederlandse neosjamanen mikken op verruiming van de geest. Beider religieus theater doet het verschil tussen nep en echt vervagen.

Trefwoorden: Marcin Harris, Abbah Frederic, Roelien de Lange, Kahuna, Findhorn, Witte Broederschap, Blavatsky, Alice Bailey, Jan Prins, Searching Deer, kabouters, Lévi-Srauss, Quesalid, Kwakiutl
Onderwerp: religie – New Age

Dodelijke proeven
Nazi’s en alternatieve geneeskunde
Andrea Kamphuis
Skepter 15.1 (2002) p. 28-32

De nazi’s deden gruwelijke geneeskundige proeven in concentratiekampen, ook met homeopathie en Rode Zonnehoed, maar hun plannen voor massasterilisatie liepen vast op onwil of omdat de gebruikte kruiden ongeschikt waren.

Trefwoorden: Himmler, Madaus, Hess, Dachau, Heinrich Schütz, Gebhardt, Ernst Grawitz, Arthur Nebe, Felke, Rode Zonnehoed, Echinacea, Erwin Ding, Udo von Woyrsch, Hugo Schulz, Caladium, Adolf Pokorny, OswaldfPohl, Friedrich E. Koch, Tauböck, artsenproces
Onderwerp: gezondheid – homeopathie – geschiedenis

De bijbel opgegraven
Marcel Hulspas
Skepter 15.1 (2002) p. 33-35

Ron Wyatt (1933-1999) was een enthousiaste maar amateuristische Bijbelarcheoloog. Hij vond de locatie van de ark van Noach en zelfs de boerderij van Noach, de plek waar de Joden tijdens hun uittocht de Rode Zee hadden overgestoken, de berg waarop God de Tien Geboden had uitgereikt, de plaats van de kruisiging van Jezus met pal daaronder de geheime bewaarplaats van de Ark van het Verbond. Helaas zijn alle foto’s die hij nam mislukt. Hij verkreeg zelfs een bloedmonster van Jezus. Kortom, de grootste pseudowetenschapper die in het Midden-Oosten heeft rondgelopen.

Trefwoorden: Wyatt, Bijbel, archeologie, James Irwin, Ararat, Exodus, Nuweiba, Sinaï, Horeb, Ark des Verbonds
Onderwerp: religie – Bijbel

Grafologie tussen de lijnen
Wim Betz en Paul De Belder
Skepter 15.1 (2002) p. 36-39
De Skepptische Put 2001 voor Prof. Stefan Lievens
Paul De Belder
Skepter 15.1 (2002) p. 38

Professor in de psychologie Stefan Lievens heeft een eigen vorm van grafologie bedacht en opgeschreven in een boek getiteld Tussen de lijnen!: over grafologie (1999). Zijn medeauteurs zijn ook bekende grafologen.
Lievens kreeg ook op 6 februari de Skepptische Put, een antiprijs die Skepp regelmatig uitreikt. Er was veel belangstelling en Lievens kwam zelf ook opdagen; hij was erg verontwaardigd. Hij had zich eerder gemeld om een test om 200.000 euro te verdienen, maar had geen voorstel gedaan over hoe die test dan wel zou moeten verlopen. Deze boekrecensie is het gevolg van een studie om iets toetsbaars aan Lievens’ grafologie te vinden.

Trefwoorden: pseudowetenschap, grafologie, Lievens, Fujiki, de Monchy
Onderwerp: pseudowetenschap – grafologie

COMETA: Wat staat ons te wachten?
Marcel Hulspas
Skepter 15.1 (2002) p. 40-42

Zijn er nog militairen geïnteresseerd in UFO’s? Het COMETA-rapport zou het bewijzen. Een echte UFO-studie verricht door Franse militaire specialisten, zo wordt beweerd. Bij nader inzien gaat het om een flinterdun verhaaltje.

Trefwoorden: ufo, COMETA, Norlain, Letty, GEPAN, SEPRA
Onderwerp: ufo’s – algemeen

Het Atlantis syndroom
Marcel Hulspas
Skepter 15.1 (2002) p. 43-44

Aristoteles geloofde al niets van Plato’s verhaal over Atlantis. Niettemin wilden later tallozen weten waar Atlantis had gelegen, te beginnen met Donnelly. De wens om een oude superbeschaving te vinden, speciaal een waar volgende beschavingen veel aan te danken hebben, werd een soort ziekte. Däniken was een late lijder aan die ziekte.

Trefwoorden: Atlantis, Plato, Aristoteles, Donnelly, Blavatsky, Steiner, Helgoland, Antarctica, Däniken, Hancock
Onderwerp: geschiedenis

Gesignaleerd (Boekenrubriek.)
Skepter 15.1 (2002) p. 45

Brenda Denzler, The Lure of the Edge: Scientific Passions, Religious Beliefs, and the Pursuit of UFOs (2001). Het ufo-geloof van de 20ste eeuw was een poging de grenzen van de wetenschap te verkennen.
NB. Gerecenseerd in Skepter 15.3
Neil Baldwin, Henry Ford and the Jews: The Mass Production of Hate (2001). Ford had op school geleerd dat Joden niet deugen en toen hij rijk was heeft hij veel geld gestopt in antisemitische propaganda.
David I. Kertzer, In Gods naam: de katholieke kerk en de jodenvervolging (2002). De steun van de rooms-katholieke kerk heeft het antisemitisme in Europa flink geholpen. De paus en de curie deden geen harde antisemitische uitspraken, maar lieten haatpredikers wel hun gang gaan of steunden ze in het geheim.
NB. De inhoud van dit boek wordt tezamen met enkele andere werken besproken in Skepter 15.2 in het artikel ‘Geen berouw’.
Dany Vanbeveren, Hugo Sol (red.), Piramides in de kosmos (2000). Een wetenschappelijk antwoord op alle onzin die over piramides wordt verkocht.
Christopher Wills, Jeffrey Bada, The spark of life (2000). Wat kwam er voor de eerste bacterie? Het is goed mogelijk dat er ook evolutie in de ‘oersoep’ was.

Advertentie
Tussen Waarheid en Waanzin
Skepter 15.1 (2002) p. 45

Aanbod: Voor 11 euro krijgt u de derde druk thuisgestuurd.

Trefwoorden: pseudowetenschap
Onderwerp: skeptici – publicaties

Susans Blackmores memen (Brief.)
K. Bosman
Skepter 15.1 (2002) p. 46

De auteur maakt bezwaar tegen het idee dat ‘memen’ alles verklaren, en dat in het bijzonder uittredingservaringen zoals Blackmore die ervoer zo niet verklaard kunnen worden.

Trefwoorden: Blackmore, memen
Onderwerp: wetenschap – evolutie

Machtig ons a.u.b !
Skepter 15.1 (2002) p. 46

De meerderheid van de abonnees en donateur, in feite circa duizend, betaalt de jaarlijkse bijdrage per acceptgiro (die met het herfstnummer wordt meegestuurd; voor late betalers volgt in december een herinnering). Het is veel werk om al die aparte betalingen te administreren. Vul de bon in om Skepsis te machtigen de bijdrage in januari te incasseren. Kan ook per e-mail.

Trefwoorden: sceptici, organisatie
Onderwerp: skeptici – organisatie

Skeptische bladen
Jan Willem Nienhuys
Skepter 15.1 (2002) p. 47

Cryptohistorici beweren dat er in onze jaartelling 300 (Illig) tot 1000 (Fomenko) jaar zijn bij verzonnen. The Skeptic 14.3 legt het uit. Fortean Times besteedt aandacht aan het overlijden van cryptozoöloog Bernard Heuvelmans en ufo-gelovige Bill Cooper.