Skepter 12.2 (1999)

Tweede nummer van jaargang 12.

Beknopte inhoud

• Parariteiten
• Stop de persen
• Een piramide in de gang – De toekomst aan huis voorspeld door Cornelis de Jager
• Stilte na de storm – Houden gamma-explosies aliens op afstand? door George Beekman
• Hoed u voor hersendood – Spiritistische weerzin tegen orgaandonatie door Arjen Rienks
  Theosoof Ger Lodewick heeft niets tegen orgaandonatie, als u maar bedenkt dat dat vreselijke gevolgen voor de ziel kan hebben.
• Bang voor de naald – De nieuwe paniek rond inenten door Pauline Weseman
  Kritisch Prikken contra het RIVM
  
• Falende flitsen – De onbewezen ontspanning van de breinmachine door Rob Buiter
• Hieper Boreas
• De wetenschap als religie – Ernst Haeckel en de zeven wereldraadsels door Jan Willem Nienhuys
• Jezus redt door Peter Bügel
• Waar blijven de wonderen? De Consulta Medica tussen paus en wetenschap door Marcel Hulspas
• Boekbespreking. Het bewuste universum door Bart Koene
• De zonen van Hippokrates door Marcel Hulspas
• Boekbespreking. Hitlers priesteres door Herman de Tollenaere
• Gesignaleerd
• Podium. Prikken op het internet door Martijn van der Plas
• Skeptische bladen

Samenvattingen

In dit overzicht komen de titels precies overeen met de gedrukte versie.

Parariteiten: Een holistisch drafje
Marcel Hulspas
Skepter 12.2 (1999) p. 2

New Spirit Travel te Heiloo organiseert spirituele groepsvakanties over de hele wereld. Men kan zelfs het eigen innerlijke paard ontdekken.

Trefwoorden: New Age, paard, Glastonbury, Cuzco, Peru
Onderwerp: religie – New Age

Parariteiten: Het healingvrouwtje op pad
Marcel Hulspas
Skepter 12.2 (1999) p. 2-3

Jomanda stopt met healings, en gaat rondtrekken in binnen- en buitenland. Er kwamen niet genoeg mensen naar Tiel.

Trefwoorden: Jomanda, Steenhorst
Onderwerp: paranormale – Jomanda

Parariteiten: Leren van de auroloog
Marcel Hulspas en Jan Willem Nienhuys
Skepter 12.2 (1999) p. 3

De leerboeken Algemene Natuurwetenschap zijn niet alleen onder de maat op het punt van evolutie (zie Skepter 12.1), maar deugen ook anderszins niet. Het beeld van wetenschap lijkt ontleend aan Donald Duck. Hoogleraar (en NRC-columnist) Piet Borst keek naar de geneeskunde in deze boeken. Scala maakt reclame voor Moerman, en Galileo voor een auraloog. Eigenlijk moet de KNAW zich ermee bemoeien.

Trefwoorden: ANW, Moerman, evolutie, aura, KNAW
Onderwerp: maatschappij – onderwijs

Parariteiten: De Mongolen komen!
Marcel Hulspas en Jan Willem Nienhuys
Skepter 12.2 (1999) p. 3

Nostradamus heeft in kwatrijn 10.72 een verwijzing naar juli 1999. Maar slaat Angolmois nou op Mongolen of op Frans I van Valois-Angoulème?

Trefwoorden: Nostradamus, Angolmois
Onderwerp: paranormale – helderziende persoon – Nostradamus

Stop de Persen 1 februari 1999 – 26 april 1999
Jan Willem Nienhuys
Skepter 12.2 (1999) p. 4-5

Trefwoorden: Rietdijk, Teletubby, Huesmann, Rostelli, Houtsmuller, Moeder Teresa, homeopathie, Rob van Rees, Oibibio, Falun Gong
Onderwerp: sdp

Een piramide in de gang
De toekomst aan huis voorspeld
Kees de Jager
Skepter 12.2 (1999) p. 6-10

Nauwkeurig opmeten van de gang in het huis van Kees de Jager, leert dat daar de hele geschiedenis van het universum is vastgelegd, vanaf de oerknal (in het park voor zijn huis), tot het einde der tijden in 2764. Zelfs de Slag bij Nieuwpoort was terug te vinden. Maar niets over het leven van Jezus, dus die zal wel niet hebben bestaan.

Trefwoorden: humor, piramidologie
Onderwerp: pseudowetenschap – piramidologie

Stilte na de storm
Houden gamma-explosies aliens op afstand?
George Beekman
Skepter 12.2 (1999) p. 11-12

Een nieuwe reden waarom de buitenaardsen ons niet bezocht hebben. Die zouden slechts een fractie van de tijd dat de Melkweg bestaat, namelijk 100 miljoen jaar, nodig gehad hebben om de hele Melkweg te koloniseren. Maar op gezette tijden steriliseert een gammaflits de wijde omgeving. Op zijn minst zal zo’n flits de ozonlaag vernietigen, wat fataal uitpakt voor al het leven dat zich niet onder water bevindt.

Trefwoorden: Fermi-paradox, gammaflits, ozonlaag
Onderwerp: wetenschap

Hoed u voor hersendood
Spiritistische weerzin tegen orgaandonatie
Arjen Rienks
Skepter 12.2 (1999) p. 13-15

Theosoof Ger Lodewick heeft niets tegen orgaandonatie, als u maar bedenkt dat dat vreselijke gevolgen voor de ziel kan hebben. Hij zaait verwarring over een onderwerp dat nauwkeurigheid en eerlijkheid nodig heeft. Theosofische fantasieën zijn wel het laatste wat van pas komt. Ger Lodewick heeft een Stichting Bezinning Orgaandonatie.

Trefwoorden: hersendood, orgaandonatie, Capra, Sheldrake, Dankmeijer, Romijn, bioresonantie, theosofie, Steiner
Onderwerp: religie – theosofie

Bang voor de naald
De nieuwe paniek rond inenten
Pauline Weseman
Skepter 12.2 (1999) p. 16-19

Niet alleen veel antroposofen en streng protestantse gelovigen weigeren hun kinderen te laten vaccineren, ook steeds meer aanhangers van ‘natuurgeneeswijzen’ besluiten daartoe. Voor hen is er nu de Nederlandse Vereniging Kritisch Prikken (NVKP). Het RIVM is het met deze vereniging gloeiend oneens.
NB. De NVKP is in feite een homeopatenclub, zie https://www.kwakzalverij.nl/nieuws/kritisch-prikken-homeopathische-mantelorganisatie/

Trefwoorden: Frölich, Guinée, Rümke, vaccinatie, Irma Janssen, Pasteur, difterie, mazelen, kinkhoest, polio, tetanus
Onderwerp: gezondheid – vaccinatie

Falende flitsen
De onbewezen ontspanning van de breinmachine
Rob Buiter
Skepter 12.2 (1999) p. 20-22

Zogeheten brainmachines zijn een combinatie van een bril met een walkman, waarbij de bril is voorzien van flikkerende lampjes en de walkman slechts piepjes in vier tonen produceert. Als de bril op een alfafrequentie is afgesteld zo je daar ontspannen van worden. De psycholoog Hans Ossebaard onderzocht het, maar vond eigenlijk niets. De auteur probeerde het ook terwijl een EEG zijn hersengolven mat. Het enige wat je kunt zeggen is dat epilepsiepatiënten een kans van vijf procent hebben er een aanval van te krijgen.

Trefwoorden: brainmachine, breinmachine, epilepsie, Ossebaard, Ptolemaeus, burn-out, digitale drug, Kasteleijn-Nolst Trenité, elektro-encefalogram, Plato
Onderwerp: gezondheid – rare apparaten

Hieper Boreas
Skepter 12.2 (1999) p. 22

Het Paaseiland is in 1722 ontdekt door Jacob Roggeveen. In 1965 werd in de archieven van de West-Indische Compagnie (WIC) ontdekt dat de grote beelden en andere culturele artefacten in feite door de WIC zijn geschapen in het kader van een experiment om Rousseaus theorie van de nobele wilde (1754) te bewijzen.

Trefwoorden: humor
Onderwerp: humor

De wetenschap als religie
Ernst Haeckel en de zeven wereldraadsels
Jan Willem Nienhuys
Skepter 12.2 (1999) p. 23-28

Die Welträtsel (1899) van Ernst Haeckel was een veel gelezen populair-wetenschappelijk boek. De  wereldraadsels zijn die van Du Bois Raymond uit 1880 en betroffen materie, kracht, beweging, zintuiglijke ervaringen, de doelgerichtheid van de natuur, het menselijk denken en menselijke spraak en last but not least de wilsvrijheid. Haeckel beweerde dat hij de meeste raadsels had opgelost, maar dat laatste raadsel een religieus schijnprobleem was. Haeckels boek is één lang pleidooi voor het monisme en tegen het dualisme, dat is de opvatting dat er naast een stoffelijke ook een onstoffelijke werkelijkheid is. Uiteraard verzet Haeckel zich tegen de christelijke religie, en hij stelt een betere religie voor, die van de drie-eenheid van het schone, ware en goede, met de vrije natuur als kathedraal. Het boek is een soort ‘Theorie van Alles’ dat op tal van punten door gebrek aan fundamentele kennis de plank misslaat. Zo wast hij fysici de oren die beweren dat de ether puur hypothetisch is. Ook poneerde hij dat Jezus zo edel was dat hij wel een Ariër moest zijn.

Trefwoorden: Haeckel, Du Bois-Raymond, monisme, Darwin, Lamarck, Semon, godsdienst, Jezus, Pandera, Houston Chamberlain, antisemitisme, racisme, Teilhard de Chardin, Consilience, Wilson, Jung
Onderwerp: wetenschap

Jezus redt
Peter Bügel
Skepter 12.2 (1999) p. 28

Bidden voor aidspatiënten haalt niets uit, zo bleek in een groot en duur Amerikaans onderzoek. Dit soort onderzoek vindt wel vaker plaats en het wordt gefinancierd door Amerikaanse fundamentalisten. En het is ook vaak methodologisch onder de maat volgens onderzoeker Sloan. Trouwens, zes van de zeven Amerikanen gelooft dat bidden helpt. Francis Galton heeft echter in 1872 geconcludeerd dat bidden voor Engelse koningen niet werkt: die leven gemiddeld vijf jaar korter dan anderen met vergelijkbare status.
NB. ‘Bidden voor aidspatiënten’ zal wel dat onderzoek van Sicher, Targ e.a. uit 1998 zijn geweest. Zie ook https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC300811/ en
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC535973/ en
https://www.researchgate.net/publication/13259940_Religion_Spirituality_and_Medicine
NB. Zie ook Rekenen naast God op p. 24 van Skepter 12.3.

Trefwoorden: gebedsgenezing, fundamentalisme, bidden, aids, Galton, Sloan, Elizabeth Targ
Onderwerp: religie – gebedsgenezers

Waar blijven de wonderen?
De Consulta Medica tussen paus en wetenschap
Marcel Hulspas
Skepter 12.2 (1999) p. 29-33
Hoe wordt u heilig? (kader)
Skepter 12.2 (1999) p. 30
Verdachte heiligen (kader)
Skepter 12.2 (1999) p. 32

Voor een heiligverklaring zijn maar twee mogelijkheden: een marteldood voor het geloof, of een postuum wonder dat op voorspraak van de aspirant-heilige is geschied en tot zaligverklaring leidt, en daarna nog een wonder. Als wonder telt tegenwoordig alleen een wonderbare genezing, dit ter beoordeling van een commissie, de Consulta Medica, die in 1983 is opgericht. Onder paus Johannes Paulus II zijn al 500 heiligverklaringen geschied. Tegenwoordig is het moeilijk om ‘onverklaarbare’ genezingen te vinden want het wordt steeds makkelijker om in de medische literatuur soortgelijke uitzonderlijke genezingen te vinden. De paus wil echter meer heiligen.
Martelaren zijn er wel zoals Oscar Romera die in 1980 aan het altaar werd doodgeschoten. Maar omdat Romero ‘links’ was, voelt JPII daar niet voor.
NB. Romero werd in 2018 heilig verklaard door paus Franciscus.

Trefwoorden: heilig, wonder, rooms-katholieke kerk, Johannes Paulus II, Consulta Medica, Raffaelo Cortesini, John Cornwell, Francesco de Rosa, Tansi, Kolbe, Edith Stein
Onderwerp: religie – wonderen

Het bewuste universum
Bart Koene
Skepter 12.2 (1999) p. 34-35

Bespreking van The Conscious Universe: The Scientific Truth of Psychic Phenomena (1997) door Dean Radin. Radin vindt dat psi nu wel bewezen is, namelijk door meta-analyses van bijvoorbeeld ganzfeldachtige proeven. De afzonderlijke proeven zijn nauwelijks statistisch significant. Maar hij neemt daarin ook dubieuze proeven mee, zoals die van Carl Sargent. Daar had Susan Blackmore kritiek op. Sommigen zien in non-lokaliteitsstellingen een aanknopingspunt voor psi, maar Radin denkt dat het andersom is: het universum heeft een soort bewustzijn dat misschien de ultieme verklaring is van de kwantumverschijnselen. Hij voorziet brede toepassing van de parapsychologie in de 21ste eeuw.

Trefwoorden: parapsychologie, Radin, Parapsychological Association, Bierman, Blackmore, Sargent, Roger Nelson, Bell, non-lokaliteit, Aspect, kwantumfysica
Onderwerp: parapsychologie

Hitlers priesteres
Herman de Tollenaere
Skepter 12.2 (1999) p. 36-37

Savitri Devi Bespreking van Hitler’s Priestess: Savitri Devi, the Hindu-Aryan Myth and Neo-Nazism (1998) door Nicholas Goodrick-Clarke. Savitri Devi werd in Frankrijk geboren in 1905 als Maximiani Portas (ze overleed in 1982). Ze was een overtuigd fascist en na 1945 was ze bijzonder actief en invloedrijk in occulte kringen in Europa, en stookte onder meer Ernst Zündel op in zijn Holocaustontkenning. Ze beschouwde Hitler als een soort zonnegod. We vinden haar ideeën op het grensvlak van ufo- en samenzweringstheorieën.

Trefwoorden: Portas, Savitri Devi, Ariërs, Johannes von Leers, Otto Skorzeny, Leon Degrelle, Hans-Ulrich Rudel, Ernst Zündel, theosofie, rozenkruisers, George Rockwell, nazi, Kali Yuga, Hitler, milieubeweging, Miguel Serrano, Externsteine, Christian Bouchetm Jan van Helsing, Holey, Bruno Mégret, Koenraad Logghe, Wirth
Onderwerp: religie – occultisme

De zonen van Hippokrates
Marcel Hulspas
Skepter 12.2 (1999) p. 38

Acht ridicule citaten uit De zonen van Hippocrates: Gezondheid, ziekte, behandeling en genzing in de reguliere geneeskunde en de klassieke homeopathie (1998), door Ronald M. van Vierzen. Het meest belachelijke citaat zegt dat natuurwetten onveranderlijk zijn, en daarom is de homeopathie al 200 jaar hetzelfde gebleven.
NB. Het boek werd in 2006 herdrukt en toen ook als 1ste druk aangekondigd.

Trefwoorden: homeopathie
Onderwerp: gezondheid – homeopathie

Gesignaleerd (Boekenrubriek.)
Skepter 12.2 (1999) p. 39

Charles Allen, The Search for Shangri-La: A Journey Into Tibetan History (1999). Allen denkt dat de ruïnes van grotwoningen in Shang-shung in het westen van Tibet het originele Shangri-la zijn.
Robert Youngson, Scientific Blunders: A Brief History of How Wrong Scientists Can Sometimes Be… (1998). Deze ‘mars der dwaasheid’ leest als een trein.
Richard Rudgley, The Lost Civilizations of the Stone Age (1998). Beschavingen als die van Egypte en Babylonië bouwden voort op verworvenheden van de steentijd.
Thomas L. Thompson, The Bible in History: How Writers Create a Past (1999). Ongeveer tegelijk in de VS verschenen onder de titel The mythic past: Biblical archeology and the myth of Israel. De verhalen in de Bijbel zijn op zijn best legenden, en misschien wel integraal verzonnen religieuze propaganda.
Matthijs van Boxsel, De Encyclopedie van de Domheid (1999). Onderhoudend, maar de verzamelde voorbeelden zijn alles bij elkaar wat mager.
Edward J. Steele, Robert A. Lindley, Robert V. Landen, Lamarck’s Signature: How Retrogenes Are Changing Natural Selection Paradigm (1999). De titel is enigszins misleidend want het gaat hier om een degelijk onderwerp (retrogenen).

10th European Skeptics Congress
Skepter 12.2 (1999) p. 40-41

Aankondiging van het tiende Europese congres, 17-19 september 1999 in Maastricht.

Trefwoorden: congres, skeptici
Onderwerp: skeptici – congres

Podium – Prikken op Internet
Martijn van der Plas
Skepter 12.2 (1999) p. 42-43

Op internet circuleert veel foute informatie over vaccinaties. Men grossiert in onjuist gebruik van statistische gegevens. Eigenlijk zou de Nederlandse overheid (of Skepsis) veel actiever tegengas moeten geven tegen al deze foute informatie.

Trefwoorden: vaccin, kinkhoest, polio, bijwerkingen, pokken, NVICP, Kathryn Severyn, wiegendood, Harris Coulter, Viera Scheiber
Onderwerp: gezondheid – vaccinatie

Correctie
Skepter 12.2 (1999) p. 44

Het vertrek van Houtsmuller uit het Oogziekenhuis ging anders dan in in Skepter 11.4 vermeld. Hij ging gewoon met pensioen.
NB. Gecorrigeerd op websiteversie van artikel.

Trefwoorden: Houtsmuller
Onderwerp: gezondheid – Houtsmuller

Advertentie
Skepter 12.2 (1999) p. 44

Reclame voor twee boeken van Lawrence Krauss: De wereld van Star Trek en Voorbij de wereld van Star Trek.

Trefwoorden: wetenschap, reclame
Onderwerp: reclame

Skeptische Bladen
Skepter 12.2 (1999) p. 45

Interessantste bericht: Fortean Times 124 meldt een nieuwe Amerikaanse paniek, te weten het complot achter condenssporen van vliegtuigen.