Er is zoveel meer

Googlen met Robbert van den Broeke

met updates onderaan de pagina (laatste 15 januari 2016)

 

 

Irene Moors weet zeker dat Robbert van den Broeke een medium is, hoewel hij zijn paranormale indrukken van internet haalde.

TELEVISIEPRESENTATRICE Irene Moors opende in mei 2005 een eigen productiebedrijf: House of Television. Haar eerste productie is het vierdelige programma Er is zoveel meer, waarin de 25-jarige Robbert van den Broeke zijn vermeende paranormale gaven mag demonstreren. Robbert was eerder meermaals te gast in het programma Life & Cooking, dat Irene samen met Carlo Boszhard presenteert. Dit leverde zoveel positieve reacties van kijkers op, dat ze besloot met Robbert in zee te gaan. Ze verkocht haar product aan RTL4 en reisde diverse talkshows af om Robbert te promoten.

Op 18 december konden we zien hoe Robbert samen met Irene op bezoek ging bij Corrie, wier man een einde aan zijn leven had gemaakt. Hij heette Arno en was cameraman bij RTL4. Niemand begreep waarom hij uit het leven was gestapt. Hij had geen afscheidsbrief achtergelaten. Robbert beweerde dat Arno “op” was en nu “in het licht” vertoeft. Daar werden we niet veel wijzer van. Aan het einde van de sessie werd Robbert echter plotseling opmerkelijk nauwkeurig:

“Er is nog iets heel belangrijks wat ik moet zeggen. Arno en jij kennen mekaar ook uit een ander leven. Jullie zijn heel diep met mekaar verbonden. Misschien heb je dat zelf ook al wel eens gevoeld, maar dat is wel zo. En ik moet daar iets van zeggen. Het is belangrijk ook ter verwerking van dit, om ook dit los te laten. Er komt iets van een jaartal door. 1793 en 1823. In die tussentijd heb jij geleefd. In dat leven ben je ook niet zo heel oud geworden. Een jaar of 30 of zo. Er komt een heel verhaal bij mij binnen. Het was hier in Nederland. Coevorden krijg ik door. Jouw naam was Hillegien. Je heette Hillegien. Hellegien. Hillegien hoor ik. Hillegien. Ik krijg een achternaam bij jou door. Mogelijk iets van Rozenboom of Rozeboom. Jij heette Rozeboom toen. En jij leefde toen al samen, er komt heel duidelijk een naam, iets van Luwert, Luwert, die naam hoor ik. En er is iets met 7 maart. En er is iets met 7 augustus in dat leven. Ik heb zo’n gevoel dat je dus met deze partner eigenlijk in dat leven hebt geleefd. Vlak na het huwelijk in dat leven ben jij overleden. In datzelfde jaar. Je bent toen getrouwd en eigenlijk datzelfde jaar, ik heb zo’n gevoel in augustus, ben jij overleden. Jouw man was toen bezig, of iets met… Ik krijg een beroep door. Trapper of trap… Ik weet niet wat dat betekent. Trapper of genverbrander of genverbranden. Ik weet niet precies wat dat betekent.”

Er blijkt inderdaad een Hillegien Rozeboom te hebben bestaan, die vrijwel exact aan het signalement voldoet. Ze werd op 17 maart 1793 in Coevorden geboren. Op 24 april 1823 trouwde ze met Lubbert Wessels, maar al in hetzelfde jaar, op 7 augustus, overleed ze op 30-jarige leeftijd. Al deze informatie is te vinden op een genealogische webpagina. Robbert had overigens evengoed een andere stamboom kunnen kiezen, want er is geen reden om aan te nemen dat Hillegien en Lubbert iets met Corrie en Arno te maken hebben.

Op de webpagina staat ook het beroep van Lubbert. Hij was genverbrander en tapper. Dat stemt bijna precies overeen met de informatie die Robbert op paranormale wijze verkreeg. Er is alleen ongemerkt een typefoutje ingeslopen. Lubbert was geen genverbrander maar geneverbrander! (meestal gespeld als jeneverbrander) Robbert herkende dit woord blijkbaar niet omdat er een E ontbrak. Uit het feit dat hij het over een “gen-verbrander” had, blijkt dat hij zijn informatie van het web haalde, waarschijnlijk via een browser. Hij hoorde het vast niet van een geest die jenever als “genver” uitsprak.

Informatie op een webpagina met afstammelingen van Jan Wessels

III-d Lubbert Wessels is geboren op donderdag 29 april 1790 in Dalen, zoon van Jan Wessels en Geesje Wanders. Lubbert is overleden op maandag 24 april 1848 in Coevorden, 57 jaar oud.
Beroep:
Genverbrander en tapper

Lubbert:
(1) trouwde, 32 jaar oud, op donderdag 24 april 1823 in Coevorden [bron: Akte nr. 4] met Hillegien Rozeboom, 30 jaar oud. Hillegien is geboren op zondag 17 maart 1793 in Coevorden, dochter van Harm Rozeboom en Geesien Jansen. Hillegien is overleden op donderdag 7 augustus 1823 in Coevorden, 30 jaar oud.

(home.planet.nl/~bere0816/Genealogieen/Genealogieen_W/genealogie%20wessels.htm – Webarchive)

In het tv-programma werd een genealogische webpagina getoond waaruit bleek dat de persoon waarover Robbert sprak inderdaad van 1793 tot 1823 in Coevorden had geleefd. Maar deze pagina stond op een andere website en bevatte geen spelfout.

Robbert vertelde ten slotte nog dat Corrie heel oud zal worden en niet opnieuw hoeft te reïncarneren. Dat kon hij allemaal zien. Corries kinderen volgden het gebeuren op een monitor in een andere kamer, snikkend van ontroering. Zakenvrouw Irene Moors zat er gelukzalig bij.

Te veel voltreffers

Robbert bracht ook een bezoek aan theater Carré. Daar kreeg hij zulke sterke paranormale indrukken, dat hij verschillende feiten uit de historie van Carré achter elkaar uit de hogere wereld kon halen:

1. Alex Wunnink (succesvolle directeur in de jaren 1930)
2. Walzertraum (lievelingspaard van Oscar Carré)
3. 29 juni 1911 (sterfdag van Oscar Carré)
4. Frits van Haarlem (variétékoning die het gebouw huurde)
5. Grock (beroemde clown)
6. 84 paarden (er stonden vroeger 84 paarden op stal)

Robbert beweerde dat hij niet wist wat deze indrukken te betekenen hadden. Gelukkig had Irene Moors een boek over de geschiedenis van Carré bij de hand, zodat ze alles wat Robbert zei meteen kon opzoeken. Zelf kon ik het nog sneller verifiëren, want alle informatie stond op een webpagina van het theater.

Als een medium of paragnost zoveel voltreffers scoort, dan mag je veronderstellen dat er bedrog in het spel is, behalve als normale verklaringen uitgesloten zijn. (1)

Dit is ook de mening van serieuze parapsychologen, die al lang weten dat het paranormale niet zo gemakkelijk te vinden is. Als er echte wondermensen bestonden, dan zou het al lang bewezen zijn. Degenen die pretenderen over bijzondere gaven te beschikken, zijn echter zelden bereid om aan een parapsychologisch experiment mee te werken. En degenen die wel een proef aandurven, boeken geen succes onder gecontroleerde omstandigheden, waarbij normale verklaringen worden uitgesloten. Daarom is er in de parapsychologische vakliteratuur bijna niets meer te vinden over hedendaagse paragnosten en mediums. Het is iedereen bekend dat zij hun grote beweringen niet kunnen waarmaken.

Aliens en graancirkels

Robbert ziet en hoort niet alleen allerlei dingen, hij maakt ook aan de lopende band foto’s van vreemde lichtbollen en ongeloofwaardige geesten en aliens. (2) Bovendien verschijnen er al vele jaren kleine graancirkels in een veld achter zijn huis. Deze worden volgens Robbert gemaakt door intelligente lichtbollen, die hij op telepathische wijze ‘s nachts voelt aankomen. Hij opent dan de gordijnen van zijn slaapkamer om de lichtshow te kunnen aanschouwen. Na de voorstelling gaat hij naar buiten om de nieuw ontstane cirkel te inspecteren en daarna wekt hij zijn ouders. Robbert vertelt dat de aliens hem enkele malen naar een andere plek teleporteerden. Hij communiceert met buitenaardse entiteiten en heeft genezende gaven ontwikkeld waarmee hij patiënten behandelt (de wachtlijst is erg lang).

Aanvankelijk waren er enkele onderzoekers van buitenissige zaken die geloof hechtten aan Robberts verhalen, maar ook zij beginnen onraad te ruiken. Daar komt bij dat ze niet de kans krijgen om Robbert van nabij te observeren. Robberts vader, Peter van den Broeke, die directeur is van de Rabobank van Loon op Zand, schermt zijn zoon af tegen iedereen die een beetje verstand heeft van onderzoek. Hij laat wel journalisten toe en belde naar tv-zenders om zijn zoon op de buis te krijgen. Hij is ook de ghostwriter van een boek dat Robbert onlangs uitbracht. Hoewel Robbert beweert dat hij wil bewijzen dat zijn wonderen echt zijn, heeft de familie Van den Broeke geen belang bij serieus onderzoek, en hetzelfde geldt voor Irene Moors.

Slecht toneelspel

Er wordt gespeculeerd over de vraag wat er met Robbert aan de hand kan zijn. Is hij een gewone oplichter, is hij een pathologische leugenaar of heeft hij last van hallucinaties en is hij zo zwaar geestesziek dat hij geen onderscheid meer maakt tussen fantasie en werkelijkheid? Misschien fraudeert hij onbewust en beseft hij niet goed wat hij doet. Zo’n vergezochte hypthese kan verklaren waarom Robbert op velen een goudeerlijke en breekbare indruk maakt. Robbert heeft er geen enkele moeite mee om met de hand op zijn hart te zweren dat hij nooit bedrog pleegt, en hij breekt haast in tranen uit als je zijn oprechtheid in twijfel trekt. Hij lijkt echt te geloven in wat hij zegt.

Van de bekende lepelbuiger Uri Geller, die in de jaren 1970 wereldwijd alle tv-shows afreisde, werd ook vaak gezegd dat hij zo’n oprechte, spontane, naïeve en bijna kinderlijke indruk maakte. Onlangs dook Geller weer op in een talkshow van Robert Jensen. (Deze uitzending kan op video worden bekeken.) Jensen liet een lepel zien en hij vroeg of Uri die met paranormale krachten kon verbuigen. Maar Uri nam de lepel niet aan en zei: zo werkt het niet, ik heb een heleboel lepels nodig. Hij wilde dat Jensen een schaal vol lepels op tafel zette, die van tevoren waren klaargelegd. Daar kon hij gemakkelijk een lepel vanaf pakken, maar in plaats daarvan stond hij op en begon hij de voorwerpen op de schaal te sorteren. Hij legde meteen een aantal aan de kant en koos een van de lepels uit. Dat was niet de goeie, want hij gaf deze lepel weer weg. Pas bij zijn tweede poging en na enig zoeken had hij de juiste lepel te pakken, die hij bij het buigpunt vasthield. Deze lepel werd door niemand gecontroleerd, want Uri had inmiddels de regie in handen en babbelde er lustig op los. Het metaal leek boterzacht te worden. Waarschijnlijk was de lepel van tevoren al een aantal keren heen en weer gebogen, zodat het metaal lam was geworden.

Wat Geller deed was een amusante act. Hij speelt toneel voor mensen die naïef genoeg zijn om hem serieus te nemen, en de rest kan er ook plezier aan beleven. Robbert van den Broeke speelde eveneens een rol, maar het was een ondermaats toneelstuk. Met behulp van geveinsde visioenen en emoties, wat verbale handigheid, stereotype maniertjes en het draaiboek van Irene probeerde hij zich voor te doen als een medium uit een slechte B-film. Zo had hij vaak moeite om de namen te horen die hem vanuit de andere wereld werden ingefluisterd. Die kwamen niet meteen helemaal goed door. Daarmee suggereerde hij dat het mediumschap geen lichte taak is. Je moet je ontvanger goed kunnen afstemmen. Toegegeven: als Robbert meteen voluit Alex Wunnink en Walzertraum had gezegd, dan zou het nog ongeloofwaardiger hebben geklonken.

Amusement of wereldwonder?

Het is niet zo gebruikelijk om iemands paranormale beweringen als bedrog te interpreteren, zoals ik hier nu doe. Daarmee stoot ik mensen voor het hoofd die in Robbert geloven en die overtuigd zijn van zijn eerlijkheid. Het wekt bij hen de indruk dat ik een bevooroordeelde dogmaticus ben die niet meer open wil staan voor de mogelijkheid dat er “zoveel meer” is dan ik kan zien.

Kan ik bewijzen dat Robbert zijn informatie over Carré en Hillegien niet van geesten heeft gekregen? Nee, dat valt niet met zekerheid te bewijzen, al komt die spelfout (genverbrander) dicht in de buurt. Het is echter zo onwaarschijnlijk dat Robbert werkelijk een wereldwonder is, dat we ervan mogen uitgaan dat hij trucs gebruikt, tenzij hij het tegendeel kan aantonen. Als geesten namen en jaartallen kunnen doorgeven, maar daarbij tikfouten laten staan, als intelligente lichtbollen graancirkels maken en als aliens zich laten fotograferen en mensen teleporteren, dan is alles mogelijk. Dan moet het wetenschappelijke wereldbeeld radicaal worden herzien. Maar daar is wel veel meer voor nodig dan een productie van Irene Moors.

We hoeven niet aan te nemen dat Robbert een geboren leugenaar is. Wat klein begint kan geleidelijk uit de hand lopen. Het zijn ook de mensen uit Robberts omgeving, waaronder zijn vader en nu ook Irene Moors, die hem ertoe aanzetten om steeds verder te gaan. Als je publiek graag bedrogen wil worden en als je daar zoveel waardering voor krijgt, dan kan het moeilijk zijn om de verleiding te weerstaan. In de commerciële amusementsindustrie speelt het begrip ‘waarheid’ geen rol van betekenis. Als tv-ster mag je de kijkers een schijnwerkelijkheid voorspiegelen en je mag ze als kinderen voor het lapje houden.

Het mag waar zijn dat er “meer is tussen hemel en aarde”, maar toch niet “zoveel meer” als Robbert en Irene ons willen laten geloven?

Rob Nanninga,
december 2005


Aanvullende noten

(1) Het komt nooit voor dat paragnosten of mediums zoveel voltreffers achter elkaar scoren als Robbert deed. Dat gebeurt alleen in slechte films. Meestal doen ze het niet beter dan de kansverwachting (zie Paragnosten onder de loep en Paranormale verschijnselen). Paragnosten overtuigen hun cliënten vaak met een methode die “Cold reading” wordt genoemd (zie Medium voor een dag). Robbert probeerde dat in de eerste uitzending, maar hij is er nog niet goed in. De (para)psycholoog Wim Kramer schreef mij zelfs dat hij nog nooit zo’n slechte paragnost had gezien. Daarom laat Robbert zich nu influisteren door een geest die Google heet.

(2) Als je met flitslicht foto’s neemt van stofdeeltjes of andere minuscule objecten die zich vlak voor de lens bevinden, dan levert dat vaak lichtbollen op. Gezichten van aliens kunnen worden gefotografeerd door een heel klein aliengezichtje te tekenen, het uit te knippen en het vlak voor de lens te houden. Gebruik in dit geval geen flits. Dr. Eltjo Haselhoff en andere onderzoekers van vreemde verschijnselen zijn inmiddels goed in staat om zulke foto’s na te maken. Maar ze mogen Robberts gaven niet onderzoeken, want de vader van Robbert laat hen niet meer toe. Alleen de meest goedgelovigen zijn nog welkom in huize Van den Broeke.

Reactie van Irene Moors

In een telefonische reactie op een item van RTL-Boulevard over deze kwestie (video 28-12 “er is zoveel google”) zei Irene Moors:

“Het enige wat ik je kan vertellen is dat we het programma maken in alle eerlijkheid. Dat als hij een reading gaat doen bij mensen thuis, hij absoluut geen informatie vooraf krijgt. Hij wordt van A naar B vervoerd en gaat zitten bij iemand en doet zijn verhaal. En bij de historische locaties… ja hoe hij daar zijn informatie doorkrijgt, ik heb geen idee. Het is heel wonderlijk.”

Dit kan allemaal waar zijn, want voor de reading met Corrie had Robbert geen relevante informatie nodig. Als ze hem naar iemand anders hadden gebracht, had hij dezelfde stamboom van internet kunnen gebruiken. Irene zegt niet dat ook de historische locaties hem van tevoren onbekend waren.

“We hebben in het programma iets laten zien waar dat genever wel stond. Als we iets te verbergen hadden, hadden we dat niet gedaan.”

Er werd een genealogische webpagina getoond om duidelijk te maken dat Robbert over personen had gesproken die echt geleefd hadden. Op deze pagina stond onder meer dat Lubbert geneverbrandersknegt en tapper was. We kregen niet te zien dat hij op een andere pagina “genverbrander” werd genoemd.

“Iedereen moet zelf weten wat hij wel en niet gelooft.”

Het gaat hier niet om een geloof (dat je nooit kunt bewijzen), maar om controleerbare feiten. Er waren ruim 800.000 mensen die naar het programma keken. Als je die de indruk wilt geven dat Robbert zijn informatie op paranormale wijze verkrijgt, dan moet je daar ook goeie bewijzen voor leveren. Dan mag je geen simpele trucjes laten zien die iedere goochelaar veel beter kan. Dan moeten de kijkers ervan op aan kunnen dat ze echt iets bijzonders zien, want daarom kijken ze.

 

Robbert ziet sprookjes

In de uitzending van 1 januari 2006 bracht Robbert een bekend volksverhaal tot leven: de sage van de non van Singraven. De informatie die hij gebruikte (inclusief de naam Hendrik Jan Roessink Udink, die hij feilloos reproduceerde) is onder meer te vinden op deze webpagina. Dr. Theo Meder van het Meertens Instituut, een sagenexpert, legt hier uit waarom het verhaal over de ingemetselde non hoogstwaarschijnlijk fictief is.

Theo Meder is goed bekend met de verhalen van Robbert. Er verschijnt dit jaar een boek van hem waar een hoofdstuk over Robbert instaat. Hij heeft Robbert echt nooit zelf in actie kunnen zien, want wetenschappelijke onderzoekers zijn taboe. Robbert vertoont zijn kunsten liever aan Irene Moors. In het programma Life & Cooking (eveneens op 1 januari) zei Irene hierover: “Het is geen wetenschap, dus je kan ook niet echt bewijzen of hij iets wel of niet ziet.” In werkelijkheid is het niet zo moeilijk om vast te stellen of Robbert iets bijzonders kan onder omstandigheden waarbij mogelijke trucs en handigheidjes worden uitgesloten. Maar daar had Irene Moors waarschijnlijk geen behoefte aan, omdat ze dan geen wonderen meer zou kunnen vertonen aan haar kijkers.

Myrna Goossen, eveneens van RTL4 en te gast in Life & Cooking, voegde er nog aan toe dat ze voor 100% in Robbert gelooft. “Waarom geloof je hem?”, vroeg Carlo Boszhard. Myrna: “Omdat ik geloof dat er meer is tussen hemel en aarde. En ik vind dat als je gelooft, dan weet je ook dat het zo is. Het is zo.” Kortom: Ik geloof, dus is het zo. Daar valt niks meer tegenin te brengen.

Meer artikelen over Robbert

Robbert van den Broeke opgepakt voor bedreigingen (Kloptdatwel, 15 januari 2016)

De duistere kanten van Robbert van den Broeke (Kloptdatwel, 15 juli 2015) – over de bedreigingen via mail, Facebook en Twitter van accounts die aan Robbert toebehoren en zijn ongeloofwaardige excuus dat dit, jarenlang al, door een hacker zou komen.

Robbert en de sok van Tanja – Robbert wenst critici een pijnlijke dood toe en steunt Joran van der Sloot. (blogartikel, 9 oktober 2012)

Trucfoto’s van Robbert – hoe je ze zelf kunt maken. (blogartikel, 5 april 2012)

Robberts trucfoto’s van een non + een verklaring van Irene Moors (2006)

Een uitgeknipte modderman (2006)

Van zorgenkind tot wonderman: de avonturen van Robbert van den Broeke door Rob Nanninga, artikel uit Skepter 18.4 (2005), p. 24-29. Alles over de graancirkelcarrière van Robbert.

Vond u dit artikel interessant? Overweeg dan eens om Skepsis te steunen door donateur te worden of een abonnement op Skepter te nemen.

Steun Skepsis