Heb je last van optrekkend vocht in de muren, dan zijn tal van kwakzalvers bereid je van je geld af te helpen. Zij installeren een apparaatje dat, zo zeggen ze, met behulp van elektromagnetische straling de problemen binnen een jaar verhelpt.
door Hans Streng – Skepter 35.3 (2022)
OPTREKKEND vocht is grondwater dat door de muren van een gebouw omhoog wordt gezogen. Er ontstaan vochtplekken, de boel gaat muf ruiken, schimmel nestelt zich en het behang en de verf bladderen van de muren. Het probleem kan op verschillende manieren worden bestreden, maar daar komt meestal flink wat hak- en breekwerk bij kijken.
Veel simpeler is de oplossing die de firma Muurvochtverwijdering in Lichtenvoorde biedt. Een geaard stopcontact is al wat nodig is: daarop moet een zendertje worden aangesloten. Hoe werkt het, volgens de website van de firma?
Eigenlijk heel eenvoudig. Wij installeren een apparaat DELTA in uw woning dat een zwak signaal stuurt naar alle aangrenzende muren. Elke woning heeft een aardleiding, die stuurt het signaal terug naar het apparaat. Het gevolg?We neutraliseren het elektrostatisch veld, de adhesie wordt gelijk aan de cohesie, de capillaire werking stopt meteen. Het vocht zal teruglopen en uit uw muur verdwijnen.
Voor het bedrijf klinkt dat misschien eenvoudig, maar het is nogal mysterieus. ‘Capillaire werking’ is een andere term voor optrekkend vocht, maar de ontdekking dat elektromagnetische golven die werking kunnen opheffen, zou een Nobelprijs waard zijn. Bomen in de buurt van wifi-apparatuur en telefoonmasten doen het prima, en die voeren hun water toch ook omhoog deels door capillaire werking. Ik had, als elektrotechnisch ingenieur, wel wat meer uitleg over dit mij onbekende principe willen horen. Ook de rol van de aardleiding was me onduidelijk.
De DELTA zendt, zo lezen wij verder, op een frequentie van 1,84 megahertz — dat is de frequentie waarop ook radioamateurs mogen zenden. In de octrooiaanvraag staat weliswaar dat het apparaat zendt op 1 megahertz, maar dat is midden in de AMradioband: daarmee zou het zendertje nooit een toelating kunnen krijgen, hoe zwak het signaal ook is. Misschien werkt het hele systeem werkelijk alleen bij precies 1,84 megahertz, maar er zijn ook andere muurdroogzendertjes op de markt, en die bestrijken gezamenlijk vrijwel het hele gebied tussen 6 hertz en 1,84 megahertz.
Het is vreemd dat de uitvinder is gestopt met de verkoop van zijn apparaatje en er ook zo weinig mogelijk mee te maken wil hebben.
Die octrooiaanvraag is overigens gedaan door Schwille Elektronik in Kirchheim bei München, maar die lijkt zijn handen er geheel vanaf getrokken te hebben en verwijst door naar een wat schimmig tweemansbedrijf in Kleef, Kleverland Elektronic. Dat heeft kennelijk het verkooprecht van de DELTA verworven — Muurvochtverwijdering zwijgt echter zowel over Schwille als over Kleverland.
Het is vreemd dat de uitvinder is gestopt met de verkoop van zijn apparaatje en er ook zo weinig mogelijk mee te maken wil hebben.
Alarmbellen
Kortom, een heel carillon ging bij mij rinkelen bij het lezen van de beschrijving. En het aankoopbedrag was ook geen kattenpis, ruim 3500 euro. Maar ik wilde toch eens haarfijn uitzoeken of zo’n apparaat werkt, en hoe dan. Bovendien, Muurvochtverwijdering beloofde:
En daarnaast geldt de garantie dat, als de oplossing binnen een jaar niet werkt zoals hij zou moeten, u uw aankoopbedrag weer terugkrijgt. Deze garantie is uniek in deze branche.
En zo liet ik begin 2020 een DELTA installeren. Het apparaat zelf ziet eruit als een witte kunststof kegel, ongeveer 15 centimeter hoog. Aan de buitenkant is alleen een tellertje te zien dat bijhoudt hoe lang het apparaat aanstaat. Bij klachten moet de verkoper natuurlijk de zekerheid hebben dat het apparaat ook echt aan stond. Het zendertje hoefde inderdaad alleen maar aangesloten te worden op een geaard stopcontact. Daarnaast moet natuurlijk het vocht in de muren worden gemeten, maar daartoe volstonden een paar verzinkte stalen spijkers op de vochtige plekken in de muur — twee spijkers in de kelder, en twee in de huiskamer. De elektrische weerstand tussen de spijkerkoppen is een maat voor de hoeveelheid vocht in de muur: een lage weerstand duidt op vocht, is de weerstand hoog dan is de muur droog. De installateur noteerde de weerstand bij beide paren. Hij zou na een jaar terugkomen. Ikzelf kon in dat jaar geen enkel effect zien. Integendeel, de vochtplek in de woonkamer werd alleen maar erger. Ik heb toen toch maar drastische maatregelen genomen en de buitenmuur grondig aangepast. Dat hielp. De buitenmuur van de kelder verbeteren was natuurlijk geen optie. Helaas was ook daar geen verbetering zichtbaar.
Aandringen
De installateur kwam helaas niet opdagen. Pas na enig aandringen kwam er in september 2021 toch iemand kijken. Dat de kamermuur droger was geworden hoeft geen verbazing te wekken, maar volgens de meting van de installateur was het vochtgehalte in de keldermuur (waar op het oog niets veranderd was) van 5,2 gewichtsprocent water naar 1,1 gewichtsprocent gegaan, een verbetering van bijna 80 procent. Van ‘geld terug’ kon dus geen sprake zijn. Ik had al die tijd zowel binnens- als buitenshuis de luchtvochtigheid bijgehouden, maar daar bleek niet uit dat het binnenshuis droger werd, en dat zou je met drogere muren toch wel verwachten.
Truc
elektroden. (Gann)
Toch had de installateur gemeten met een professionele vochtmeter, de Gann Hydromette Uni 2. Navraag bij dat bedrijf bracht echter al snel aan het licht wat precies het probleem was. Voor dit soort metingen zijn speciale elektroden nodig, en niet zomaar twee spijkers. Ten eerste zit er op een muur vaak een pleisterlaag, en het vochtgehalte en de samenstelling daarvan is vaak anders dan van de muur eronder. De elektrode moet dus gedeeltelijk geïsoleerd zijn, om alleen de muur zelf te meten en niet de pleisterlaag.
Ten tweede moet voorkomen worden dat de muur rond de spijker uitdroogt doordat er waterdamp door het spijkergat ontsnapt. Bovenaan een goede elektrode zit dus iets dat de afdichting garandeert. Ten derde, misschien wel het belangrijkste, de elektrode moet bestand zijn tegen corrosie — een corrosielaag kan de weerstand tussen de twee meetpunten aanzienlijk verhogen — en dus van bijvoorbeeld roestvast staal zijn gemaakt.
Garantie
Ik heb na het bezoek van de man van Muurvochtverwijdering op een gegeven moment maar eens een van de spijkers uit de keldermuur getrokken, en die was behoorlijk aangetast. Dat is dus inderdaad het geheim van Muurvochtverwijdering: de goedkope spijkers corroderen, zeker in vochtige muren, met als gevolg dat de weerstand tussen de elektroden flink toeneemt. Gegarandeerd. Ik vermoed dat heel wat medische kwakzalvers ook zo te werk gaan: met geheel eigen meetmethodes zogenaamd verbeteringen constateren.
Al met al is de controlemeting volstrekt onbetrouwbaar, en zijn er genoeg redenen om aan te nemen dat de methode een daling van het muurvocht zal aantonen ongeacht het werkelijke vochtgehalte.
De firma heeft, terzijde, nog een manier om zich te beschermen tegen klanten die hun geld terugvragen. In de kleine lettertjes van de garantievoorwaarden van Muurvochtverwijderen. nl bleek te staan: ‘Voldoende ventilatie is te allen tijde voorwaarde voor het recht op garantie.’ Het is inderdaad algemeen bekend dat goede ventilatie helpt tegen vochtige muren. Maar ja, wat is ‘voldoende’?
Tesla
Nu zou je nog kunnen denken dat die meetmethode weliswaar niet deugt, maar dat het zendertje misschien toch wat gedaan heeft. Dan zou de vochtigheid van de keldermuur weer moeten toenemen als het wordt uitgeschakeld. Zo gezegd, zo gedaan, vervolgens heb ik de vochtigheid van de keldermuur bijgehouden met een eenvoudig Chinees apparaatje. Dat is niet zo sjiek als het apparaat van Gann, maar goed genoeg om een flinke verandering van muurvochtigheid te kunnen constateren. Na een half jaar bleek helaas dat ook een uitgeschakelde DELTA geen enkel effect heeft op optrekkend vocht.
Ik heb het apparaat maar eens gedemonteerd. De rare vorm is te danken aan het gebruik van een zogenaamde tesla-antenne, een antenne met een bol zoals Nikola Tesla die bij zijn hoogspanningsexperimenten gebruikte. Zo’n bolletje is bij de geringe spanningen waar het hier om gaat compleet overbodig. Tesla-antennes worden op internet aangeboden als bescherming tegen onder meer ‘elektrosmog, straling van mobiele telefoon, w-lanstraling en geopathische aardstraling’.
Alle onderdelen van de vochtvreter zijn eenvoudig. De basisschakeling kost hooguit een paar tientjes en kan door iedere hobbyist probleemloos in elkaar worden gezet.
Het verbruik van het toestel is ongeveer 4 watt, en dat gaat grotendeels op aan het tellertje. Het zendvermogen is instelbaar maar niet meer dan een paar milliwatt, een stuk minder dan een mobiele telefoon. Het duurste onderdeel is waarschijnlijk de kunststof behuizing.
Lees ook de uitgebreide bijlage met grafieken, foto’s en referenties.
Tevreden klanten schrijven ons…
Bij de documentatie van Muurvochtverwijdering zat een lijst met dertien referenties inclusief mobiele nummers van de contactpersonen; na de controlemeting kreeg ik van het bedrijf nog twee e-mailadressen van privéreferenten. De meeste contactgegevens bleken niet of niet meer te kloppen en de drie personen die ik wel wist te traceren reageerden niet op mijn contactverzoeken.
Op de website voert het bedrijf ook een aantal instellingen op als referentie. Een daarvan is de stichting DUWO in Leiden, die studentenhuizen exploiteert. Deze gebruikte de DELTA met wisselend succes. Als het ding scheen te werken (objectieve metingen waren niet voorhanden) werd dat toegeschreven aan de DELTA, en in het tegenovergestelde geval werd een oorzaak gevonden die dan verholpen was. Net als bij medische kwakzalverij: verbeteringen door toeval of natuurlijk beloop zijn de verdienste van de therapeut, verslechteringen de schuld van de patiënt.
Ook de Delftse Molen van het Openluchtmuseum in Arnhem zou erg tevreden zijn over de DELTA. Navraag leerde anders. Er is inderdaad een DELTA geïnstalleerd, maar het apparaat heeft nooit een merkbaar resultaat gehad; de molen is pas droger geworden nadat de ventilatie sterk was verbeterd. Het museum had ook geen toestemming gegeven om als referentie genoemd te worden. ‘We worden nog wel eens gebeld door mensen die overwegen een DELTA te laten installeren; tegen al deze mensen zeggen we: Doe het niet, het werkt niet.’
Het Openluchtmuseum zal nu wel minder zulke telefoontjes krijgen, want toen ik Muurvochtverwijdering om opheldering vroeg, kwam er geen reactie maar verdween wel meteen de referentie van de site.
