Hoe kun je hooikoorts bestrijden met homeopathie? Drie Duitse artsen legden dat uit in het boek Homöopathie bei Heuschnupfen.
door Rob Nanninga – Skepter 26.1 (2013)
OM de keuze van het meest passende middel te vereenvoudigen, beperken zij hun Materia Medica tot 32 geneesmiddelen, van Allium cepa (bekend als ui) tot Wyethia helenioides (verwant aan de zonnebloem). Gezonde proefpersonen die deze middelen innamen, rapporteerden soms symptomen die ook bij hooikoortspatiënten kunnen voorkomen. De homeopathie gaat uit van het similiaprincipe. Dit houdt in dat je met een homeopathisch middel specifieke symptomen kunt bestrijden wanneer het middel bij gezonde mensen tijdelijk soortgelijke symptomen oproept. Volgens homeopaten kun je achterhalen waar een middel goed voor is door het aan gezonde personen te geven.
Het boek biedt een aantal handige tabellen waarin je snel kunt nazoeken bij welke middelen een bepaald symptoom werd gemeld. Niezen is een symptoom dat bij 24 middelen voorkomt, dus dat laat nog veel mogelijkheden open. Maar er zijn nog allerlei andere kenmerken waarop je kunt letten.
Heeft de patiënt last van zijn neusvleugels of van het puntje van de neus, van zijn bovenste of onderste ooglid, zijn oren, zijn mond of zijn hals? Wanneer nemen de klachten af of toe: bij vochtig of droog weer, buiten of binnen, ’s morgens of ’s avonds? Heeft de patiënt jeuk of een brandend, stekend, verhit, droog, drukkend of opgeblazen gevoel? En hoe ziet zijn neusvocht eruit? Door al die gegevens te combineren, kan men een middel identificeren dat het beste bij de symptomen past.
Een voorbeeld uit de praktijk is een 40-jarige vrouw met hooikoorts. Zij vertelt dat ze veel dorst heeft. Dat symptoom komt bij tien middelen voor. De vrouw heeft ook opgemerkt dat haar klachten toenemen als ze van buiten naar binnen loopt. Dit kenmerk staat bij zestien middelen vermeld. Als je nu beide gegevens met elkaar combineert, dan houd je nog drie mogelijke remedies over. De keus valt op Natrium muriaticum (keukenzout), omdat de vrouw tevens last heeft van een koortslip. Het brandende gevoel waarover ze spreekt, past eveneens goed bij dit middel. Haar keelklachten worden voor het gemak genegeerd, want die staan niet bij Natrium muriaticum vermeld.
De vrouw krijgt als behandeling twee suikerpilletjes, die elk bevochtigd zijn met een druppel Natrium muriaticum in de potentie C30. Naar verluidt nemen haar klachten daardoor duidelijk af. Twee jaar later, in 2008, meldt ze zich echter opnieuw met een koortslip, brandende ogen en een hevig jeukende neus. De arts verstrekt nog een keer dezelfde remedie, maar dat heeft geen merkbaar effect. Daarom verhoogt hij de potentie van het middel naar C200. De vrouw krijgt twee suikerpilletjes die ze thuis in een half glas water moet oplossen. Ze mag daar regelmatig met een plastic lepeltje wat van nemen, waarbij ze het water iedere keer goed moet omroeren. Volgens de Duitse artsen had dit recept het gewenste effect.
Verdunningen en potenties
Een homeopathisch geneesmiddel kan worden bereid door een plant in fijne stukjes te hakken en circa veertien dagen in een alcoholoplossing te weken. Het mengsel wordt daarna gefiltreerd en al het vocht wordt eruit geperst. Neem één druppel van deze oertinctuur, voeg daar 99 druppels water en alcohol aan toe, en schud de vloeistof tien of vijftien maal krachtig. Je beschikt dan over één flesje met circa 5 ml vloeistof in de potentie C1.
Als je het helemaal volgens de regels wilt doen, dan moet het flesje voor twee derde met vloeistof zijn gevuld en met een kurk zijn afgesloten wanneer je het schudt. Dat schudden moet in verticale richting gebeuren, waarbij je het flesje elke keer met kracht laat neerdalen op een enigszins verende ondergrond. Een in leer gebonden boek is daarvoor zeer geschikt.
Vervolgens kun je één druppel van deze vloeistof krachtig schudden met 99 druppels alcohol en water om de potentie C2 te verkrijgen. Je houdt dan nog 99 druppels C1 over. Die mag je weggooien, maar in plaats daarvan zou je er ook 99 flesjes C2 van kunnen maken. De honderd flesjes die je dan bezit, kun je achtereenvolgens omzetten in tienduizend flesjes C3, een miljoen flesjes C4, 100 miljoen flesjes C5, etcetera.
Homeopathische geneesmiddelproeven worden meestal uitgevoerd met de potentie C30 of C12. De potentie C12 is even sterk verdund als één druppel oertinctuur in 50 miljoen kubieke kilometer alcoholoplossing (en komt overeen met de potentie D24). Als je daar een paar druppels van inneemt, dan is het onwaarschijnlijk dat je nog iets van de oorspronkelijke oertinctuur binnenkrijgt (om van C30 maar te zwijgen). Homeopaten geloven daarom dat er een onstoffelijke geneeskracht werkzaam is. Deze kracht wordt naar verluidt sterker en zuiverder naarmate het middel vaker wordt verdund, wat te danken zou zijn aan het feit dat het elke keer stevig wordt geschud.
Het is gebruikelijk om voor elke verdunning een nieuw flesje te gebruiken. Maar er bestaat ook een snellere methode waarbij je hetzelfde flesje elke keer leeg giet en vervolgens opnieuw met een alcoholoplossing vult. Die ene gepotentieerde druppel hoef je er dan niet meer bij te doen, want die kleeft nog aan het glas.
Ongeveer 70 procent van alle homeopathische middelen is bereid uit planten. In principe kun je echter vrijwel alles als geneesmiddel gebruiken: goud, arsenicum, keukenzout, een giftige spin of een Canadese bever. Stoffen die niet oplosbaar zijn worden vermengd met 99 delen melksuiker en in een porseleinen vijzel langdurig fijngewreven. Eén deel van dit mengsel kan opnieuw met 99 delen melksuiker worden vermalen om een hogere potentie te verkrijgen. Uiteindelijk bestaat het mengsel (vrijwel) uitsluitend uit melksuiker, dat je in water en alcohol kunt oplossen om nog hogere potenties te bereiden.
Aanvulling op het artikel Op zoek naar het similiaprincipe: Homeopaten weerleggen Hahnemanns leer.
Uit: Skepter 26.1 (2013)
Oorspronkelijk was dit artikel gepubliceerd op het (oude) Skepsis-blog en bestond de mogelijkheid om daaronder in discussie te gaan, waar geregeld uitvoerig gebruik van werd gemaakt. De discussie onder dit bericht kan de geïnteresseerde teruglezen in deze pdf (14 pagina’s).
