Tussen Waarheid en Waanzin – Een encyclopedie der pseudowetenschappen

Marcel Hulspas en Jan Willem Nienhuys

---

 

 

 

Download het pdf-bestand

(Rechtsklikken op de link en opslaan)

Het bestand is 3,4 Mb en omvat 519 pagina’s.

U kunt het pdf-bestand onder meer lezen met de Adobe Reader of met de kleinere Foxit Reader.

De reader kan desgewenst zo worden ingesteld dat u op uw beeldscherm twee pagina’s naast elkaar ziet. Via de bladwijzers kunt u snel naar de noten of naar een hoofdstuk springen. Het is ook mogelijk de tekst te printen.

Toelichting bij de digitale uitgave

Dit is in essentie de vierde druk met correcties, voornamelijk veel extra jaartallen. De plaatjes zijn weggelaten evenals het register. Bovendien zijn alle ruim 3000 verwijzingen naar andere lemma’s, die in de gedrukte versie met een sterretje aangegeven waren, hier van een hyperlink voorzien. De namen van de lemma’s en sublemma’s verschijnen in de linkerzijbalk als u het bestand in de browser of in de pdf-viewer opent met de juiste instellingen. (1)

Het is niet zo eenvoudig echte wetenschap van namaak te onderscheiden. Een van de doelen die de auteurs voor ogen stond, was het aanleggen van een flinke verzameling waaraan men elke poging om zo’n onderscheid te maken kan toetsen. Het voorwoord van het werk gaat hier dieper op in.

Sommige stukken wetenschap zijn zo verbazingwekkend dat ze op grote schaal aanleiding geven tot annexatie (of bestrijding) door warhoofden. Dit geldt in het bijzonder voor de relativiteitstheorie, de kwantumtheorie en de evolutietheorie. Daarom bevat dit boek ook pogingen tot uitleg van die onderwerpen, overigens zonder de pretentie dat die in één pagina of zo een heel universitair leerboek kunnen vervangen. De auteurs hebben die magnifieke theorieën uiteraard niet op een lijn willen stellen, met zeg, de theorie van drapetomania.

De achterflaptekst van de vierde editie luidde:

Wie beweerde er dat de aarde hol is?
Wat denkt Jomanda?
Waarom deugde Freud niet?

Dit veelbesproken standaardwerk voor wetenschappers en skeptici geeft antwoord op deze en honderden andere vragen.

Tussen de lemma’s ‘Aardlichten’ en ‘Zwart licht’ trekt een bonte stoet geleerden, wereldverbeteraars, goedgelovigen en halvegaren voorbij. Wie dit boek openslaat begint aan een tocht door een wonderlijk labyrint van interessante, vermakelijke en prikkelende verhalen.

In een groot aantal lemma’s passeert niet alleen het alternatieve circuit de revue, maar ook “wetenschappelijke” misvattingen als “polywater” en “N-stralen”. Het is een genoegen je door deze auteurs te laten meeslepen, van aardstralen en aura’s naar Madame Blavatsky en Rudolf Steiner.’
– NRC Handelsblad

Met pseudowetenschappen zelf valt weinig te lachen, met Hulspas en Nienhuys des te meer. Zij beschrijven hun onderwerpen vol ironie.’
– de Volkskrant

Tussen waarheid & waanzin is een alleraardigst boek. Niet om in z’n geheel te lezen natuurlijk, zoveel naslagwerk is het nog wel. Maar om door te bladeren en links en rechts bij een lemma te blijven hangen!’
– Trouw

Noot. 1. Als u op een hyperlink (links-)klikt, springt u naar een andere plek. Sommige programma’s om pdf’s te bekijken kunnen daarna weer terugkeren naar de pagina waar men vandaan komt. Als u de pdf bekijkt in uw browser, kunt u bij sommige browsers met het ’terugpijltje’ terugkeren. U kunt na het downloaden in plaats van het standaardprogramma om de pdf te bekijken, ook kiezen om dat in een browser te openen.