‘VEEL mensen geloven dat kristallen een genezende werking hebben en dat is niet zonder gevaar. Ze trachten allerlei aandoeningen te genezen met kristallen en gaan daardoor niet of te laat naar de dokter,’ zegt Claire Moens, lid van onze Belgische zusterorganisatie SKEPP. Ze schreef het nieuwste boekje in de reeks ‘De skeptische kijk’.
door Agnes Tieben – Skepter 35.3 (2022)
Je bent juwelenontwerpster. Kom je het veel tegen in je werk dat mensen geloven in stenen met bijzondere krachten?
‘Zo af en toe, maar ik zie vooral mensen die nog twijfelen. Zij willen van mij weten of het klopt en kijken me dan heel hoopvol aan. Zeggen dat er wetenschappelijk niet veel van aan is, voelt een beetje als zeggen dat Sinterklaas niet bestaat. En daarnaast heb je natuurlijk ook de believers — zodra ik ze vertel dat ik de wetenschappelijke kaart trek, zeggen ze: ‘O ja, ik hoor het al, je hebt oogkleppen op.’
En een keer maakte ik mee dat iemand zei: ‘Ik ga weg want ik ga me niet laten besmetten door jouw negatieve energie.’
Maar ik maak niemand belachelijk hè, ik zeg alleen, ga naar de dokter als je met iets zit en stel het niet uit door het eerst eens met een steen te proberen.
Ik zit nu vijfentwintig jaar in de juwelenbranche en zie de laatste tien jaar wel een grote toename in het stenengeloof. Op beurzen loopt inmiddels een heel andere clientèle rond, meer spiritueel.Wat het enorm heeft versterkt, zijn de influencers en celebrity’s als Kim Kardashian, Adele en Victoria Beckham. Het is weer helemaal hip en trendy.’
Zijn er geen kritische geluiden te horen in de media?
‘Het onderwerp wordt in kwaliteitsmedia gelukkig altijd wel voorzien van een weerlegging, maar andere bladen doen dat niet. Zo las ik in de Vogue een artikel over een stenengoeroe (die er goed aan verdiende) zonder enige vorm van weerwoord. Dat valt me dan zo tegen — ik vond het altijd een leuk blad.
Dat spirituele tijdschriften als Happinez onkritisch zijn is nog tot daaraantoe, maar wat ik echt problematisch vind, is dat bijvoorbeeld ook de burgemeester van New York, Eric Adams, in helende kristallen lijkt te geloven. Onlangs beweerde hij dat de dynamiek en energie in Manhattan te danken zijn aan de kristalafzetting waarop het is gebouwd. Als iemand dat gelooft, kun je ervan uitgaan dat hij ook openstaat voor andere onzin.’
Maar er zijn nog wel meer problemen die aan kristallen kleven, schrijf je.
‘Ja, het is een miljardenbusiness. Volgens schattingen zal de alternatieve sector over vier jaar 210 miljard dollar opbrengen, wat neerkomt op ongeveer 625 dollar per Amerikaan. Dat is toch ongelofelijk? Het is een middle class-fenomeen en jammer genoeg zijn er veel vrouwen die zich ermee bezighouden.
Er spreekt een zekere naïviteit uit. Mensen die kristallen kopen, hebben vaak goede intenties. Ze willen een betere wereld, maar ze staan er niet bij stil hoe de stenen en kristallen ontgonnen worden. Het is zwaar en onveilig werk. In landen als Madagaskar werken mensen en kinderen in vreselijke omstandigheden in stoffige mijnen voor amper een dollar per dag.’
Gaat er iets veranderen door dit boek?
‘Ik maak me net als de meeste skeptici natuurlijk geen illusies, maar ik zou al blij zijn als iemand op tijd naar de dokter stapt.’
Claire Moens: Magische en helende stenen: feiten en mythes. Uitgeverij ASP (nu Owl Press), 160 pagina’s, € 20,00.