De Messias uit Korea
Ontwikkeling van de Moonbeweging
door Rob Nanninga – Skepter 23.1 (2010)
Reverend Sun Myung Moon (1920-2012) wilde het jarenlang niet openlijk toegeven, maar sinds 1992 maakte hij er geen geheim meer van: hij was inderdaad niemand minder dan de nieuwe Messias. Dertig jaar geleden stond hij bekend als gevaarlijke sekteleider, maar die tijd lijkt voorbij. In 2004 liet hij zich kronen tot Vredevorst in een gebouw van de Amerikaanse Senaat en hij was ook actief binnen de Verenigde Naties. Vele religieuze leiders en politici schenen zijn werk te ondersteunen, waaronder de familie Bush. Onlangs liet zelfs oud-premier Dries van Agt zich benoemen tot een van zijn Ambassadors for Peace.
NADAT Adam en Eva hadden gezondigd, bedekten ze hun geslachtsdelen met een vijgenblad. Sun Myung Moon ontdekte wat er was gebeurd: ze hadden seks met elkaar gehad. Erger nog: Eva had op 16-jarige leeftijd seksuele omgang met de aartsengel Lucifer (later bekend als Satan). Ze probeerde het goed te maken door Adam te verleiden. Maar dat was haar tweede fout, want ze waren geestelijk nog niet rijp voor geslachtsverkeer en ongetrouwd. Door de zonde van Eva erfden alle mensen slechte eigenschappen van Satan, die hemel en aarde in zijn greep kreeg. We werden satanskinderen.
Als Kaïn en Abel goede vrienden waren geworden, zou het mogelijk zijn geweest het probleem in de kiem te smoren. Maar het werd nog erger toen Kaïn zijn broeder doodsloeg. Er was een lange weg van herstel nodig, die moest leiden naar de komst van een nieuwe, zuivere Adam, die de mensheid weer naar God kon leiden. God kon zelf niet rechtstreeks ingrijpen, omdat hij gebonden was aan zijn eigen beginselen. Hij moest met pijn in het hart toezien hoe zijn idealen door Satan om zeep werden geholpen.
Tamar was volgens Moon een van de figuren in de Bijbel die een belangrijke bijdrage leverde aan het herstel (Genesis 38). Ze trouwde met een zoon van Juda, maar hij stierf voordat ze kinderen kreeg. Juda gaf haar aan zijn tweede zoon Onan, maar die ging steeds voor het zingen de kerk uit. Daarom liet ze zich vermomd als prostituee door haar schoonvader bevruchten. Toen ze een tweeling van hem baarde, stak Zera als eerste zijn hand naar buiten. De vroedvrouw bond meteen een koord om zijn pols. De hand verdween echter weer naar binnen en Perez werd als eerste geboren. Er had in de baarmoeder een strijd plaatsgevonden, waarbij de jongste zoon de oudste aan zich onderwierp, zoals ook bij Abel en Kaïn had moeten gebeuren. Deze actie zuiverde het geslacht Juda, zodat Jezus daar later in geboren kon worden.
Jezus was een zoon van de priester Zacharias. In het eerste hoofdstuk van Lucas kunnen we lezen dat Maria drie maanden in zijn huis verbleef. De buitenechtelijke relatie lijkt misschien niet in de haak, maar kan nodig zijn als je Satan moet overwinnen. Johannes de Doper, de wettige zoon van Zacharias, had Jezus in zijn missie moeten steunen. Bovendien had Maria moeten zorgen dat Jezus trouwde. Hij had dan samen met zijn vrouw het eerste zondeloze ouderpaar kunnen vormen en in zeven jaar de hele wereld kunnen verlossen. Maar hij eindigde aan het kruis, waardoor hij de mensheid alleen geestelijk wat dichter bij God kon brengen. Er waren nog bijna tweeduizend jaar en twee wereldoorlogen nodig voordat Sun Myung Moon zich als derde Adam kon manifesteren.
De heilige familie
Moon werd in januari 1920 in Noordwest Korea geboren [en overleed op 3 september 2012]. Zijn ouders sloten zich bij de presbyteriaanse kerk aan toen hij tien was. Hij vertelde later dat hij al op zijn 15de met Jezus had gesproken, die hem als opvolger aanstelde. Moon bezocht een middelbare school in Seoul, studeerde twee jaar elektrotechniek in Japan en trouwde in 1943. In 1945 sloot hij zich aan bij de Israël Jezus Kerk van Kim Baek-moon, die leerde dat seks de oorzaak van de zondeval is, dat er een nieuwe Adam zal komen en dat Korea het nieuwe Israël is. In juni 1946 vertrok Moon zonder zijn vrouw en zoontje naar Noord-Korea om daar te prediken. In 1948 werd hij door de communisten naar een werkkamp gestuurd, waaruit hij eind 1950 door troepen van de Verenigde Naties werd bevrijd.
Na zijn terugkeer in Zuid-Korea schreef hij met hulp van een voormalige kampgenoot de eerste versie van de Goddelijke Beginselen, zijn visie op de Bijbel. Hij scheidde van zijn vrouw en stichtte in 1954 in Seoul de Verenigingskerk. Onder de eerste leden bevonden zich veel vrouwen, waaronder 14 studentes van een vrouwenuniversiteit. Een van de docenten, de theologe Young Oon Kim, werd op onderzoek uitgestuurd, maar zij sloot zich eveneens bij Moon aan. Er gingen geruchten dat hij met verscheidene vrouwen seks had. Volgens sommigen was dit ook de reden dat hij in 1955 korte tijd in de gevangenis zat. Er was echter geen bewijsmateriaal, want niemand getuigde tegen hem. Wel is het zeker dat hij een zoon verwekte bij een jonge studente, Myung Hee Kim, die bekend staat als zijn tweede vrouw. Volgens critici gebeurde dit voordat hij officieel gescheiden was en stuurde hij het meisje naar Japan.
In 1993 verscheen er in Japan een boek van Chung Hwa Pak, een van de twee volgelingen die samen met Moon uit het Noord-Koreaanse strafkamp vluchtten. Volgens Pak, die de Verenigingskerk in 1962 had verlaten, beweerde Moon oorspronkelijk dat hij de baarmoeder van vrouwen kon zuiveren door seks met hen te hebben. Dit werd P’ikareun genoemd. Pak trok zijn boek echter weer in (nadat er al meerdere drukken waren verschenen) en bracht een gecorrigeerde versie uit onder de titel Ik ben een afvallige. In een toespraak voor Japanse leden van de Verenigingskerk verklaarde hij dat zijn verzinsels uit wrok voortkwamen.
In 1960 trouwde Moon met de 17-jarige Hak Ja Han, zijn huidige vrouw. Dit was het begin van de Ware Afstammingslijn (True Lineage). Moon en zijn vrouw zijn de eerste perfecte ouders in de menselijke geschiedenis, de Ware Ouders. Het echtpaar Moon kan de goddelijke afstammingslijn aan anderen doorgeven door hun huwelijk te zegenen. Alleen op deze manier kan de mensheid zich losmaken van Satan. Mensen die niet trouwen, zullen volgens Moon verdwijnen en homohuwelijken zijn uit den boze.
Aanvankelijk was een door Moon gezegend huwelijk voorbehouden aan leden van de Verenigingskerk, die zich verscheidene jaren fulltime voor het geloof hadden ingezet. Moon zocht zelf een partner voor hen uit, die ze meestal niet kenden, en ze werden tijdens een massahuwelijk in de echt verbonden. Het echtpaar moest zich aan allerlei regels houden. Zo moesten ze elkaar driemaal krachtig met een ‘indemnity stick’ op de heup slaan voordat zij voor het eerst het bed deelden. Het eerste geslachtsverkeer moest plaatsvinden terwijl de vrouw bovenop zat. Daarna moest zij altijd onderliggen, want vrouwen zijn ondergeschikt aan mannen.
Deze regels gelden nog steeds. Maar in de jaren 1990 begon Moon ook huwelijken te zegenen van echtparen die niet bij zijn kerk waren aangesloten en die al eerder waren getrouwd. Zo konden er steeds grotere plechtigheden worden georganiseerd. Dit was wenselijk omdat het aantal leden stagneerde. De beweging kon haar grote pretenties niet waarmaken zonder buitenstaanders bij haar ceremoniën te betrekken. Zij worden aangemoedigd elkaar eeuwige huwelijkstrouw te beloven en ze drinken dan heilige wijn. De beweging claimt al 400 miljoen echtparen te hebben gezegend tijdens zogenoemde World Peace Blessings, al zullen daar vermoedelijk veel overleden echtparen in de geestenwereld zijn bijgeteld.
[Op 17 februari 2013 leidde Hak Ja Han, de weduwe van Sun Myung Moon, een Cosmic Blessing ceremonie. Volgens de nieuwsmedia werden er 3500 paren in de echt verbonden. Uit een persbericht van de Verenigingskerk blijkt echter dat 2500 van deze paren al langer met elkaar gehuwd waren toen ze elkaar opnieuw trouw beloofden.]De kinderen van gezegende paren (Blessed Couples) worden zonder erfzonde geboren. Helaas blijkt het in de praktijk toch nog niet zo eenvoudig te zijn om ze in het gareel te houden. Ook Moon ondervond daar de nodige problemen mee. Zijn oudste zoon, Hyo Jin (1962-2008), leidde een nogal losbandig leven. Hij probeerde als rockmuzikant bekend te worden, maar raakte verslaafd aan harddrugs. Bovendien mishandelde hij zijn vrouw, Nansook Hong, die al op 15-jarige leeftijd uit Korea naar de VS was gehaald om met hem te trouwen. Zij vluchtte uiteindelijk samen met haar kinderen bij hem weg en bracht een boek uit over haar ervaringen, waarin de familie Moon er niet best vanaf kwam (Hong, 1998). Ze verklapte onder meer dat Moon na zijn Ware Huwelijk nog een buitenechtelijke zoon had verwekt, wat door een van zijn afvallige dochters werd bevestigd. Zijn vrouw wist er naar verluidt van, maar beweerde dat het geen overspel was geweest omdat het een goddelijk doel diende. Volgens Nansook Hong nam haar man een voorbeeld aan het overspelige gedrag van zijn vader.
Seks buiten het huwelijk is voor leden van de Verenigingskerk de allergrootste zonde, zodat de onthullingen veel opschudding veroorzaakten. Sommigen verlieten de kerk. Velen geloofden de verhalen niet, omdat hard bewijsmateriaal ontbrak. Er waren ook leden die stelden dat uitzonderingen de regel bevestigen. Als Moon wat immoreels heeft gedaan, dan was dat om de Val te herstellen. Het gaat erom wat hij met zijn daden beoogt. Als hij bijvoorbeeld casino’s bezoekt, dan doet hij dat om daar de strijd met Satan aan te binden.
Ambassadeurs voor de vrede
Aanvankelijk ondervond Moon veel tegenstand in Zuid-Korea, maar nadat het militaire regime van Park Chung-hee in 1961 de macht overnam, verwierf hij een bevoorrechte status. Zijn krachtige stellingname tegen het satanistische communisme werd gewaardeerd. Men stuurde zelfs overheidspersoneel naar zijn anticommunistische trainingscentra en liet hem grote manifestaties organiseren. Moon kon met hulp van aanhangers ook enkele fabrieken opzetten, waaronder een die wapens voor het leger mocht gaan maken.
Om zijn wereldomvattende doelen te realiseren, stuurde Moon al aan het eind van de jaren 1950 missionarissen naar de VS en Japan. In Japan verwierf zijn kerk veel meer actieve leden dan in de VS en Europa samen, maar in het Westen is hierover bijna niets gepubliceerd. Over de kerk in Korea is nog minder bekend. Vanaf 1975 werd er in Japan veel geld ingezameld om activiteiten in de VS te bekostigen. Volgens twee Japanse kerkfunctionarissen was dit bedrag in 1984 al opgelopen tot 800 miljoen dollar.
In 1987 ontstond er in Japan een netwerk van sociale advocaten die de kerk ervan beschuldigden dat men weduwes en andere kwetsbare groepen onbehoorlijk veel geld aftroggelde (de ‘spiritual sales’). In veel gevallen zou men de slachtoffers peperdure vazen, beelden, zegels en andere spullen hebben aangesmeerd door ze ervan te overtuigen dat ze daarmee hun voorouders en overleden familieleden konden helpen of kwade geesten konden afweren. Naar eigen zeggen hadden de advocaten in 2007 al bijna 28.000 gevallen verzameld, waarvan ze honderden voor de rechter wilden brengen. Ze boeken inmiddels succes met hun acties en de Japanse overheid nam de kerk kritisch onder de loep.
Volgens Kook Jin Moon, vierde zoon van de Ware Ouders en directeur van een fabriek die in de VS vuurwapens maakt (Saeilo), zijn de advocaten ongelovige communisten. In april 2010 vertelde hij op een bijeenkomst in Seoul dat hij Japanse broeders en zusters had gesproken die elk een of meer miljoenen dollars aan de kerk schonken. Maar dat deden ze omdat hun voorouders dit van hen vroegen. De Moonbeweging sloeg terug met demonstraties, conferenties en mediacampagnes. Deze moesten de aandacht vestigen op de talloze Japanse leden die in de loop der jaren in opdracht van hun ouders werden gekidnapt en opgesloten om ze het geloof in Moon te ontnemen. Vooral in het begin van de jaren 1990 gebeurde dit zeer frequent, waarbij enkele christelijke dominees een kwalijke rol speelden, terwijl de politie niet ingreep. Kook Jin Moon sprak zelfs over martelingen en verkrachtingen.
Voormalig minister en staatssecretaris Wim van Eekelen (VVD) reisde in 2010 op uitnodiging van de Moonbeweging voor een ‘Fact Finding Tour’ naar Japan. Als voormalig secretaris-generaal van de West-Europese Unie riep hij de Japanse overheid op de godsdienstvrijheid te respecteren. Van Eekelen houdt regelmatig lezingen voor aanhangers en sympathisanten van Moon en liet zijn eigen huwelijk door de Ware Ouders zegenen. Hij is evenals jhr. Beelaerts van Blokland, voormalig CDA-minister en Commissaris van de Koningin in Utrecht, nauw betrokken bij allerlei activiteiten van de Universal Peace Federation (UPF), die in 2005 door Moon in het leven werd geroepen.
De UPF is de nieuwste fase in het werk van Moon, die mogelijk werd nadat hij zichzelf en zijn vrouw had laten kronen tot Koning en Koningin van Vrede, ‘de manifestaties van God in substantie’. De plechtigheid vond op 23 maart 2004 plaats in een gebouw van de Amerikaanse Senaat. Daarbij waren ook congresleden aanwezig, waaronder twee die het echtpaar Moon de koninklijke gewaden mochten aanreiken. De meesten distantieerden zich van het gebeuren nadat hun betrokkenheid bekend werd. Ze vertelden dat ze alleen hadden gehoord dat het ging om een bijeenkomst van de Ambassadors for Peace, waar prijzen zouden worden uitgereikt.
De Ambassadors for Peace zijn volgens Moon ‘hemelse afgezanten’ (Heaven’s emissaries) die zijn leerstellingen ter harte hebben genomen. Zij spelen een belangrijke rol bij de verspreiding van de vredesboodschap van de Ware Ouders en de vestiging van het koninkrijk der hemelen op aarde. Ze worden aangestuurd door de Universal Peace Federation, die regelmatig reizen en conferenties voor hen organiseert. Daar krijgen ze onder meer informatie over Moons rol, de herstelwetten en de betekenis van de ceremoniën.
De Nederlandse afdeling van de UPF wordt geleid door drs. Wim Koetsier, die al sinds de jaren 1970 voor de Moonbeweging actief is. Naast Van Eekelen, Beelaerts van Blokland, Abdullah Haselhoef en anderen, liet mr. Dries van Agt zich onlangs ook benoemen tot ambassadeur voor de beweging. Hij was de belangrijkste spreker op de European Leadership Conference die in december 2010 plaatsvond in Huize Glory in Bergen aan Zee. Dit is het Nederlandse hoofdkwartier van de Verenigingskerk, die tegenwoordig werkt onder de naam Familiefederatie voor Wereldvrede en Unificatie.
Vrijkaartjes en eretitels
De Verenigingskerk heeft in de loop der jaren veel geld en energie in de VS geïnvesteerd, al waren daar waarschijnlijk nooit veel meer dan 5000 toegewijde leden actief. De socioloog John Lofland deed al in 1962 onderzoek naar een kleine groep bekeerlingen in San Francisco. Deze had zich gevormd rond de eerder genoemde theologe Young Oon Kim, die door Moon naar de VS was gezonden. Lofland beschreef hoe de groep met weinig succes van alles uitprobeerde om nieuwe leden te werven. Men plaatste onder meer advertenties met de tekst ‘Complete New Age Revelation – Free Lectures Daily’. Daar kwamen alleen enkele oudere dames op af. Die doken altijd op wanneer er ergens occulte waarheden werden verkondigd. Ze waren wel geïnteresseerd, maar niet bereid om offers te brengen. Miss Kim kwam tot de conclusie dat men zich beter kon richten op personen die jonger waren dan veertig.
Een van de leden, die uit Duitsland kwam, verzamelde in het archief van de plaatselijke universiteit 1900 adressen van buitenlandse studenten. Hij stuurde hun een vage brief en ontving 150 telefonische reacties, waaronder 36 die zich lieten uitnodigen voor een bezoek aan het centrum. Japanse en Koreaanse studenten werden niet geïnviteerd omdat Miss Kim bang was dat ze in eigen land roddels over Moon hadden opgevangen. Al het werk leverde uiteindelijk één bekeerling op. De groepsleden probeerden ook belangstellenden te vinden door te infiltreren in andere religieuze groepen, maar ze werden meestal snel ontmaskerd.
Miss Kim had haar bekeerlingen ervan overtuigd dat ze in de voorste gelederen meestreden om Gods Koninkrijk binnen afzienbare tijd op aarde te vestigen. Elk succesje kwam tot stand met hulp van goede geesten, terwijl tegenslagen en twijfels konden worden toegeschreven aan kwade geesten in dienst van Satan. Zo werd alles onderdeel van een kosmische strijd tussen goed en kwaad. Als een van de leden moeite had om een baantje te vinden, dan kwam dat omdat hij ‘vergoeding’ moest betalen. Het was te verwachten dat Satan hard van leer trok tegen mensen die zijn positie ondermijnden. Hoe krachtiger hij zich verweerde, des te dichter was men bij een overwinning.
De leden hadden het idee dat het slecht zou aflopen met degenen die de waarheid afwezen. Het onheil sloeg niet onmiddellijk toe omdat iedereen een bepaalde hoeveelheid krediet bij God had opgebouwd. Zolang daar nog wat van over was, kon men zich veilig wanen. Volgens Miss Kim waren de afwijzingen nodig om geestelijk te kunnen groeien. Om het eigen geloof te sterken was het ook gewenst om regelmatig te vasten. Dit was onderdeel van de persoonlijke strijd tussen geest en lichaam. Moon werd gezien als lichtend voorbeeld, want hij had bovenmenselijke beproevingen doorstaan. Door offers te vragen kon men ervoor zorgen dat nieuwe leden niet louter voor de gezelligheid of uit eigenbelang meededen.
In november 1962 werd de groep van Miss Kim uitgenodigd voor een ontmoeting met Kim Jong-pil, de directeur van de Koreaanse CIA, die een bezoek bracht aan de VS. Het onderhoud was geregeld door kolonel Bo Hi Pak, een vertrouweling van Moon, die op de Koreaanse ambassade werkte. Kim Jong-pil vertelde dat hij veel waardering had voor het werk van Moon en zonodig steun kon verlenen, al was hij zelf niet gelovig. Moon bezocht de VS voor het eerst in 1965. Bo Hi Pak regelde een korte onmoeting met oud-president Eisenhower, die toestemming gaf zijn naam te vermelden op het briefhoofd van de Korean Cultural and Freedom Foundation. Dit was de eerste Moonorganisatie die in de VS actief werd. Er volgden later nog talloze andere.
Toen de familie Moon eind 1971 naar de VS verhuisde, waren er minder dan 500 Amerikaanse leden, zonder centrale leiding. Sommigen woonden bij elkaar, maar waren niet fulltime met hun geloof bezig. Moon zorgde ervoor dat ze een eenheid werden en zich volledig gingen inzetten voor de beweging. Hij opende een centraal trainingscentrum en vormde mobiele teams, die in busjes door het land trokken. De aanhangers werden ingezet om reclame te maken voor zijn optredens en ze zamelden ook veel geld in door op straat kaarsen, bloemen en snoepgoed te verkopen. Om hun werk te ondersteunen haalde men 600 toegewijde leden uit Japan.
Er werden in de eerste helft van de jaren 1970 meer dan 1500 nieuwe leden gerekruteerd. Het was een gunstige tijd, want er liepen veel idealistische jongeren rond die zich niet thuis voelden in de materialistische samenleving en op zoek waren naar alternatieven. Zij werden uitgenodigd voor intensieve workshops, waar ze snel werden klaargestoomd om voor de Verenigingskerk aan de slag te gaan. Moon wilde in het hele land bekend worden en huurde prestigieuze zalen waar hij toespraken hield. Hij begon in 1972 met een bescheiden tournee langs zeven steden. In 1973 bezocht hij 21 steden en een jaar later waren het er al 32. Het hoogtepunt werd in 1976 bereikt met optredens in Yankee Stadium en bij het Washington Monument. Om voldoende publiek te trekken werd het programma opgefleurd met optredens van een koor en een professionele kindervolksdansgroep, the Little Angels of Korea.
Al enkele weken voordat Moon ergens optrad, waren er honderden aanhangers ter plekke om voor de nodige publiciteit te zorgen. Zij hingen overal posters op en deelden op straat vrijkaartjes uit. Er werden ook grote advertenties geplaatst en de media werden opgeroepen verslag te doen van de belangrijke gebeurtenis. Plaatselijke politici, hoge ambtenaren, zakenlieden, dominees en andere vips werden ter gelegenheid van Moons komst uitgenodigd voor een diner in een van de beste hotels van de stad. Om in september 1974 Madison Square Garden in New York te vullen, moesten er 20.000 bezoekers worden geworven. Duizend aanhangers waren daar een maand fulltime mee bezig. De speech werd later afgedrukt op een advertentiepagina in The New York Times. De avond voordat Moon zijn toespraak hield, was er een diner in het Waldorf Astoria Hotel, waarvoor men 1600 ‘hoogwaardigheidsbekleders’ had uitgenodigd. Velen wisten niet wie hun gastheer was, want ze hadden de invitatie uit de derde of vierde hand verkregen.
Moon zorgde er steeds voor dat hij met zoveel mogelijk belangrijke personen op de foto werd gezet. Voordat hij een stad bezocht, namen zijn medewerkers contact op met het kantoor van de burgemeester. Voor belangrijke bezoekers had de stad allerlei blijken van waardering in voorraad. Moon maakte daar dankbaar gebruik van. Tientallen steden benoemden hem tot ereburger of gaven hem een sleutel van de stad. Het kostte steeds minder moeite om het gewenste eerbetoon los te krijgen. Men hoefde slechts te tonen hoeveel eer Moon al ten deel was gevallen. Hij kreeg ook veel telegrammen van prominenten die waren aangespoord om hem geluk te wensen, waaronder de gouverneurs van 26 staten.
Het was lonend om burgemeesters en andere vooraanstaande personen uit te nodigen voor bijeenkomsten. Ook al kwamen ze niet, ze stuurden vaak wel uit beleefdheid een hoffelijk telegram. De belangrijkste telegrammen werden aan het begin van de avond voorgelezen. Ze wekten de indruk dat Moon goed bekend stond in invloedrijke kringen. In werkelijkheid had niemand zich in zijn ideeën verdiept en werd hij gezien als een soort Koreaanse Billy Graham. Een typerend voorbeeld is het onderstaande telegram van de burgemeester van New York:
I wish to extend my congratulations to you on the occasion of the inauguration of your 1973 Day of Hope Tour. New York appreciates the contribution of the Unification Church to the life of our great city. I am sure that your new program will herald worthy of your fine efforts. I hope you will enjoy continued success in your worthy endeavor.
Godisme
Moon kreeg ook bekendheid door zijn steun aan president Nixon, die door het Watergateschandaal in de problemen was geraakt. Hij betoogde dat de crisis kon worden overwonnen door te bidden en te vasten. Zijn aanhangers gaven het goede voorbeeld op de trappen van het Capitool. Er werden grote advertenties geplaatst waarin Moon de bevolking opriep Nixon te vergeven, omdat God wilde dat hij president zou blijven. In februari 1974 werd Reverend Moon door Nixon ontvangen in het Oval Office. Moon was zich er altijd goed van bewust dat het nuttig is om anderen te helpen als ze later iets voor je terug kunnen doen. Maar dat kwam er niet meer van. Volgens Moon had Nixon de belastende bandopnamen in het belang van het land meteen moeten vernietigen.
In zijn toespraken wees Moon op de belangrijke rol van Amerika als Gods natie tegenover het ongelovige communisme. Hij waarschuwde voor de toenemende invloed van Satan, die tot vrije seks en andere vormen van moreel verval leidde. Zijn boodschap werd ondersteund door lokale demonstraties tegen pornografie. Amerika zou alleen een leidende rol kunnen blijven spelen als men weerstand bood aan zelfzuchtige verlangens en God weer in het centrum plaatste, zowel in gezinnen als in de politiek. De christenen moesten zich verenigen om het koninkrijk van God op aarde te kunnen bouwen en hun geloof moest sterker zijn dan dat van de communisten. Daarvoor was een nieuwe ideologie nodig, het ‘Godisme’, die de Verenigingskerk van Moon kon leveren.
Meestal liep ongeveer de helft van het publiek weg tijdens Moons toespraken, die minstens twee uur duurden. Omdat hij alleen Koreaans sprak en zijn woorden ter plekke vertaald werden door kolonel Bo Hi Pak, lag het tempo erg laag. Daar kwam bij dat zijn Koreaanse kreten en strijdlustige gebaren geen aangename indruk maakten. Zijn optreden in Yankee Stadium bracht niet het gewenste succes. Er waren te weinig actieve leden om voldoende bezoekers te werven. Hoewel men een miljoen uitgaf aan promotie, zat het stadion met 25.000 toeschouwers slechts halfvol. Bovendien waren er relschoppers die met rookbommen en vechtparijen veel onrust veroorzaakten. De manifestatie bij het Washington Monument, die eveneens in 1976 plaatsvond, verliep beter en trok 50.000 bezoekers. Dat was waarschijnlijk voor een belangrijk deel te danken aan het vuurwerk en de rockgroepen die optraden.
Moons optredens waren niet in de laatste plaats geschikt als een middel om de eigen aanhang te mobiliseren en perspectief te bieden op een nieuwe wereld onder leiding van de Verenigingskerk. Moon stelde steeds nieuwe doelen en claimde grote overwinningen op Satan, al waren die vooral symbolisch. Doordat er van alles georganiseerd moest worden en er vele zusterorganisaties werden opgericht, kregen nieuwe leden snel de kans om verantwoordelijke taken op zich te nemen en carrière te maken. Moon zorgde er daarbij voor dat niemand lang op dezelfde post bleef zitten.
Om de campagnes te bekostigen waren vele miljoenen nodig. Een belangrijk deel van het geld kwam uit Japan, waaronder zes miljoen dollar die omstreeks 1976 werd overgemaakt naar de Diplomat National Bank in Washington, die met steun van Moon was opgericht. Daarnaast leverde de straatverkoop behoorlijk veel op. Een fundraiser kon per dag minstens honderd dollar incasseren (in 1975 vier keer zoveel waard als tegenwoordig). In de tweede helft van de jaren 1970 waren er in de VS gemiddeld bijna duizend leden zes tot zeven dagen per week bezig om geld in te zamelen. De kosten voor hun levensonderhoud werden tot een minimum beperkt en de geurende kaarsen die men voor het goede doel verkocht, werden door de beweging zelf vervaardigd.
Het verkoopwerk was aanvankelijk alleen een middel om inkomsten te verwerven, maar al spoedig werd het gezien als een manier om geestelijk te groeien. Hoe beter iemand erin slaagde Gods liefde uit te stralen, des te hoger waren de verdiensten. Botte reacties en afwijzingen konden worden toegeschreven aan demonische invloeden, die men moest overwinnen. Velen stelden dagelijks een streefbedrag vast en gingen net zo lang door tot ze dat hadden bereikt, al waren ze de uitputting soms nabij. In navolging van Moon, die naar verluidt slechts drie uur per nacht sliep, waren ze graag bereid om zich voor de goede zaak op te offeren. De teams wedijverden onderling om zoveel mogelijk geld binnen te brengen en de beste fundraisers kregen veel waardering. In 1973 was er een jonge vrouw die in één dag 485 dollar ophaalde. Een jaar later verbeterde ze dit record met een topdag die 612 dollar opbracht en later lukte haar zelfs om in één dag duizend dollar te verzamelen bij een stoplicht in New York.
Beruchte sekte
Jongeren die zich bij de Verenigingskerk aansloten, gaven hun studie en maatschappelijke carrière op om zich fulltime te kunnen inzetten. Een deel van de ouders accepteerde dit niet en kon zich ook niet voorstellen dat hun kind zich vrijwillig liet ringeloren door een ketter uit Korea. Samen met ouders van jongeren die tot andere religieuze bewegingen waren toegetreden, probeerden ze er wat aan te doen. Ze kregen hulp van enkele psychologen en van zogenoemde deprogrammeurs, die beweerden dat de jongeren waren gehersenspoeld. De remedie leek simpel. Het sektelid kon weer bij zinnen worden gebracht door hem te confronteren met het verdriet dat hij zijn ouders had aangedaan en met alle onwaarheden en kwalijke aspecten van de sekte. Hij moest worden vastgehouden tot hij weer zelf ging nadenken en inzag dat de sekte hem zijn vrije wil en eigen persoonlijkheid had ontnomen.
Er waren in de VS honderden Moonaanhangers die een gedwongen behandeling ondergingen. De kans op succes was groter naarmate ze korter lid waren. Ex-leden werden na afloop aangemoedigd om te verklaren hoe blij ze waren dat ze uit de greep van de sekte waren bevrijd. Hun verhalen maakten duidelijk dat Moon veel radicaler was dan hij zich voordeed. Er waren ook ex-leden die bekenden dat ze geld hadden ingezameld door te beweren dat dit voor drugsbestrijding of iets dergelijks was bestemd. De Verenigingskerk kreeg te maken met ruim 2000 juridische zaken tegen haar fundraising-methoden, al wist men die bijna allemaal te winnen.
De anti-beweging slaagde erin om veel negatieve verhalen in de krant te krijgen. Men schakelden ook politici in, die de sekten uitriepen tot een groot maatschappelijk probleem. Nadat dominee Jim Jones in 1978 samen met ruim 900 volgelingen zelfmoord pleegde, vroeg men zich angstig af waartoe Moon zijn volgelingen zou kunnen aanzetten. Er waren ex-leden die beweerden dat ze zelfs bereid zouden zijn geweest in zijn opdracht hun ouders te doden. De Verenigingskerk groeide wereldwijd uit tot het beruchtste voorbeeld van een gevaarlijke sekte, waarbij het aantal leden sterk werd overdreven. Men vermeldde ook niet dat veruit de meeste bekeerlingen de beweging na enige tijd weer op eigen kracht verlieten.
Aanvankelijk waren er enkele rechters die ermee instemden dat Moonaanhangers onder curatele van hun ouders werden gesteld. De rechters konden zich voorstellen dat de ouders zich nog steeds verantwoordelijk voelden voor hun welzijn, ook al waren ze niet minderjarig. Het kidnappen van sekteleden werd niet vaak bestraft. Rechters konden beslissen dat zo’n illegale actie gerechtvaardigd was omdat men daarmee een groter onheil had willen voorkomen. De Verenigingskerk kreeg ook te maken met ex-leden die processen aanspanden om smartengeld los te krijgen.
Een andere kwestie die Moon een slechte naam bezorgde, was een onderzoek naar de activiteiten van de Zuid-Koreaanse CIA. Deze bleek Amerikaanse Congresleden te hebben omgekocht om zich ervan te verzekeren dat men Zuid-Korea militair bleef steunen. Een commissie onder leiding van senator Donald Frazer ging na of de Moonorganisatie erbij betrokken was. Men constateerde dat Moon een schimmig imperium had opgebouwd, dat op economisch, politiek en religieus terrein invloed probeerde te verwerven via een wirwar aan organisaties. Moon had goede contacten met de Koreaanse overheid en zette zich in voor de belangen van zijn land. Men kon echter niet aantonen dat hij in opdracht van anderen handelde.
In 1982 werd Moon veroordeeld tot anderhalf jaar gevangenisstraf wegens belastingontduiking. De fiscus had ontdekt dat hij in de jaren 1973-1975 ruim een ton rente ontving over een bedrag dat op een privérekening stond. Deze inkomsten had hij volgens de aanklagers moedwillig niet op zijn belastingaangifte vermeld. Moon beweerde dat hij het geld slechts tijdelijk voor zijn kerk in bewaring had. Zijn advocaat onderbouwde dit met documenten, maar die werden in de rechtszaal door een deskundige als vervalsingen ontmaskerd. De aanklagers presenteerden dertig getuigen en een dossier van duizend pagina’s. Het was niettemin een nogal futiele zaak. Voor ernstiger vergrijpen kon men geen bewijzen vinden. Moon betoogde dat hij niet zou zijn aangeklaagd als hij een blanke huid had en lid was van de presbyteriaanse kerk. Hij had zijn straf kunnen ontlopen door naar Korea terug te keren, maar koos voor het martelaarschap. In augustus 1985 werd hij wegens voorbeeldig gedrag na dertien maanden vervroegd vrijgelaten.
Goede connecties
Moons lijdensweg was niet nutteloos. De Verenigingskerk ontving veel steunbetuigingen van gezaghebbende organisaties, waaronder de National Council of Churches. Zij waren het erover eens dat Moon niets ernstigs had misdaan, want er waren talloze kleine kerken die soms gelden op privérekeningen hadden staan. Moesten die nu ook vrezen voor de belastingdienst? Dominees van zwarte kerken zagen in Moon vaak een slachtoffer van racisme. De Verenigingskerk gaf veel geld uit om het onrecht onder de aandacht te brengen als een bedreiging voor de godsdienstvrijheid.
De beweging kreeg ook steun van godsdienstsociologen en andere deskundigen, die uitlegden dat sekten geen hersenspoeling gebruiken om leden te werven. De klinisch psycholoog en hoogleraar Margaret Singer, die frequent bij rechtszaken optrad, betoogde het tegendeel en probeerde de American Psychological Association daarin mee te krijgen. Maar het rapport dat haar werkgroep opstelde, werd in 1987 afgewezen. Het was slecht onderbouwd en vooral gebaseerd op verklaringen van gedeprogrammeerden. Sommigen noemden het pseudowetenschap. Singer werd daarna niet meer als deskundige bij rechtszaken toegelaten. De problemen waren bovendien afgenomen doordat de Verenigingskerk niet meer groeide. Nadat de leden een gezin hadden gesticht, gingen ze meestal een rustiger leven leiden. Een deel was betrokken bij commerciële projecten die Moon had opgezet, waaronder een grote visindustrie.
Moon richtte zich graag op de intellectuele elite. Al vanaf 1972 sponsorde hij een jaarlijkse International Conference on the Unity of Sciences (ICUS). Daarmee wilde hij de harmonie tussen religie en wetenschap bevorderen. In 1982 waren er 525 wetenschappers op de conferentie aanwezig, meer dan in latere jaren. Een van de deelnemers was de fysicus en Nobelprijswinnaar Eugene Wigner. Hij ontving dat jaar een prijs van $200.000 uit handen van Moon. Het congresthema was: ‘The Search for Absolute Values and the Creation of the New World’. Absolute Waarden kwamen steevast in het thema voor. Enige sturing mocht verwacht worden, want alles werd door de Moonbeweging bekostigd en voor bijdragen was een honorarium beschikbaar. Moon kwam altijd even langs om de aanwezigen persoonlijk toe te spreken. Volgens critici lieten zij zich misbruiken om zijn aanzien te vergroten. In 1992 nam de door Moon opgerichte en gefinancierde Professors World Peace Academy de University of Bridgeport in Connecticut over, voor $50 miljoen.
Voor elke doelgroep richtte Moon organisaties op. Zo werd er veel geld gestoken in conferenties en excursies voor theologen en vertegenwoordigers van diverse religies. Men stelde zich ten doel alle godsdiensten te verenigen. De toespraken die Moon voor zijn aanhangers hield, lieten er echter geen twijfel over bestaan dat de rol van andere religies was uitgespeeld. Er werden ook allerlei politieke conferenties voor anticommunisten georganiseerd. Moon claimde later dat het aan hem te danken was dat de Sovjet-Unie ineen stortte. Hij wilde de indruk wekken dat hij op vele terreinen een sleutelrol speelde en hard werkte aan het herstel van de wereld. Hij ontmoette onder meer Gorbatsjov en Kim Il Sung.
Moons kostbaarste onderneming begon in 1982. Met hulp van Bo Hi Pak richtte hij een eigen dagblad op, de rechts-conservatieve Washington Times. De krant bleek niet niet overbodig te zijn, want er was nog maar één dagblad in de hoofdstad over, de progressieve Washington Post, die eerder Nixon ten val had gebracht. President Reagan werd naar eigen zeggen een fan van de Washington Times. De krant werd voor politici een factor om rekening mee te houden. Hoewel het aantal abonnees niet boven de 100.000 kwam, werd de krant in conservatieve kringen regelmatig geciteerd. Naast een aantal Moonaanhangers werkten er ook gerenommeerde journalisten en columnisten, die zeer royaal betaald werden. In de loop der jaren moest de Moonorganisatie naar schatting bijna twee miljard op de krant toeleggen. Dat kon worden gezien als een dienst aan de conservatieve gemeenschap, waarvoor Moon zich graag liet eren.
Moons krant sloot aan bij de nieuw-rechtse beweging onder Republikeinen. Zij ontwikkelden nieuwe methoden en strategieën om conversatieve opvattingen te versterken, onder meer via direct mailing, en zochten aansluiting bij religieuze sentimenten. De Moonbeweging legde veel contacten binnen dit circuit en bood hier en daar financieel de helpende hand. Men schonk onder meer geld aan Richard Viguerie (een bekende direct mailing activist), Terry Dolan (oprichter van een belangrijk rechts actiecomité), Jerry Falwell (oprichter van de Moral Majority) en de American Freedom Coalition (die veel politieke propaganda verspreidde). Ook in andere landen werden rechtse krachten ondersteund. Zo gaf men in Frankrijk geld aan het Front National van Le Pen. In Nederland werd Wim Koetsier fractiemedewerker van Janmaats Centrumdemocraten.
Moon onderhield goede contacten met de familie Bush. In 1995 reisde oud-president George Bush sr. samen met zijn vrouw Barbara naar Japan, waar zij in de Tokyo Dome en elders zes toespraken hielden voor de Women’s Federation for World Peace (WFWP). Deze organisatie wordt geleid door mevrouw Moon, True Mother, die ook het woord voerde. Tijdens de oprichtingsbijeenkomst van de WFWP in 1992 vond er een grote huwelijkszegening plaats. De nadruk ligt op morele waarden en zogenoemde Sisterhood Ceremonies. De WFWP heeft als niet-gouvernementele organisatie (NGO) een algemene consultatieve status binnen de Economische en Sociale Raad van de Verenigde Naties (ECOSOC). De Universal Peace Federation van de Ambassadors for Peace, die zich inzet voor ‘One Family under God’, is eveneens actief binnen ECOSOC.
Met geld van de Moonorganisatie werd een speciale vereniging voor NGO’s opgericht, de WANGO. De huidige voorzitter is Sun Jo Hwang. Hij is tevens vice-voorzitter van de UPF. Hij was ook president van Moons Familiefederatie (voorheen Verenigingskerk), totdat Moons jongste zoon hem in 2008 opvolgde. Wie de talloze organisaties van de Moonbeweging onder de loep neemt, komt steeds dezelfde namen tegen. De eerste actie van de WANGO was de uitreiking van een Universele Vredesprijs aan Moon, die vertelde dat hij ernaar streeft binnen de VN een Interreligieuze Raad op te richten. Vrede is mogelijk als iedereen zich symbolisch laat inlijven bij de Ware Familie met de Ware Goddelijke Afstammingslijn.
De Koning der Koningen
Moons tweede zoon Heung Jin stierf begin 1984 na een auto-ongeluk, kort voordat hij zou trouwen. Dit werd gezien als een offer, waarmee hij mogelijk het leven van zijn vader redde. Hetzelfde gold voor een jongere zoon, Young Jin, die in 1999 van een dak sprong. Het huwelijk van Heung Jin met een dochter van Bo Hi Pak ging gewoon door, want ongetrouwden komen de hemel niet binnen. Daarom zorgde Moon ervoor dat ook Jezus een vrouw kreeg. Nog onlangs (18 juli 2010) pochte hij in een van zijn proclamaties: ‘Ik ben de enige persoon die vier grote heiligen heeft getrouwd, inclusief Jezus. Geen enkele wereldleider heeft dat gedaan.’
Heung Jin heeft in de geestenwereld de leiding op zich genomen en wordt geassisteerd door Jezus. Vanaf 1987 ging hij zich ook weer op aarde manifesteren. Hij bleek bezit te hebben genomen van het lichaam van Cleophas Kundioni uit Zimbabwe. Deze ‘black Heung’ reisde met instemming van Moon langs alle vestigingen om zelfzuchtige leden de les te lezen. Hij trad met harde hand op en schrok er niet voor terug om leidinggevenden met handboeien vast te ketenen en een blauw oog te slaan, of erger. Bo Hi Pak lag een week met hersenletsel in het ziekenhuis nadat de Afrikaan was langsgeweest. Het werd duidelijk dat de geest van Heung Jin hem weer verlaten had en hij werd na een roerig jaar teruggestuurd naar Zimbabwe, waar hij een eigen sekte begon.
Vanaf 1995 is er een Koreaans medium dat in nauw contact staat met Heung Jin. Zij belichaamt bovendien Moons overleden schoonmoeder. Met hulp van deze schoonmoeder wordt er veel werk verzet om overleden voorouders te bevrijden van Satan. Moon riep alle leden op om in Korea een 40-daagse workshop bij het medium te volgen. De geestenwereld lijkt sterk op de aardse wereld. Geesten kunnen daar echter niet naar perfectie groeien, want daarvoor hebben ze een fysiek lichaam nodig. Ze kunnen dit probleem oplossen door zich in dienst te stellen van hun verwanten op aarde. In 1997 vond er in het RFK Stadion in Washington een grote Blessing Ceremonie plaats, waarbij veel geesten aanwezig waren, voor wie zelfs stoelen waren gereserveerd. Bij een latere manifestatie werd onder meer het huwelijk van Hitler gezegend.
Een ander Koreaans medium heeft sinds 1997 talloze boodschappen doorgeven van Dr. Sang Hun Lee, een overleden theoloog van de Moonbeweging, die uit een raam viel. Lee verzamelde verklaringen van Confucius, de Boeddha, Shankara, Jezus, Mohammed, de twaalf apostelen, Sint Augustinus, Calvijn, Luther, Marx, Lenin, Stalin en vele anderen. Zij bevestigen allemaal dat Sun Myung Moon de Messias is. Jezus zei dat hij ‘nederig neerbuigt voor de koning en koningin van het gehele universum’, het echtpaar Moon. Op 25 december 2001 namen de stichters van de wereldreligies unaniem een resolutie aan waarin ze verklaarden dat ze Moon steunen in zijn missie om vrede en eenheid op de aarde en in de hemel te brengen. God maakte daar melding van in een brief die Hij als volgt besloot:
Thank you, thank you, True Parent! Thank you for your dedication and toil!
Victory to My beloved True Parent!
Victory to the Savior of humanity!
Victory to the King of kings!Sincerely,
Jehovah, the Lord of all humankind
Lee gaf in de hemel seminars over de Goddelijke Beginselen, waaraan alle overleden presidenten van de Verenigde Staten deelnamen. Ze lieten zich allemaal overtuigen en legden verklaringen af die het medium op schrift stelde. George Washington riep de bevolking van Amerika op om Moon als Messias te aanvaarden, terwijl John F. Kennedy zijn oproep aan de Verenigde Naties richtte. Zulke boodschappen zijn in de Moonbeweging onomstreden. Er werden zelfs advertenties geplaatst om ze bekend te maken. Wat Moon op aarde nog niet is gelukt, is in de hemel al een feit: daar prijst iedereen hem als de koning der koningen. Hij heeft zelfs God dingen kunnen leren: ‘God has no sexual organs, so until a man becomes one with God, He cannot experience making love to a woman. Through me, God has done this.’ (1 januari 1990)
In zijn toespraken, die binnen de beweging een heilige status hebben, proclameerde Moon steeds grotere successes. In 2010 liet hij zich samen met zijn vrouw officieel uitroepen tot King of Kings, tot de manifestatie van God in stoffelijke vorm. Hoger kan niet. Hoe zal het na zijn overlijden verder gaan? Moon heeft beslist dat zijn jongste en zevende zoon Hyung Jin (“Sean”) Moon (1979) het religieuze leiderschap zal overnemen. Hij is theologisch goed geschoold en deed ook ervaringen op bij het boeddhisme. In zijn toespraken maakt hij wel een sympathieke en spontane indruk. Maar het zal niet meevallen om de heilige familie, alle sjamaanse mediums en het Moonimperium onder controle te houden. De derde en oudste zoon Hyun Jin (“Preston”), die de leiding had over de Washington Times, werd dit jaar gedwongen de krant te verkopen nadat de Moonorganisatie de subsidie had stopgezet en er minder dan 40.000 abonnees waren overbleven. Hopelijk is daarmee niet de kiem gezaaid voor een nieuwe strijd tussen Kaïn en Abel.
Literatuur
Barker, Eileen (1984). The making of a Moonie: choice or brainwashing? Oxford: Basil Blackwell.
Beverley, James A. (2005). Spirit revelation and the Unification Church. In James R. Lewis & Jesper Aagaard Petersen (eds.), Controversial New Religions. Oxford: Oxford University Press, p. 43-59.
Bromley, David G. & Anson D. Shupe (1979). “Moonies” in America. Cult, Curch, and Crusade. Beverly Hills: Sage Publications.
Bromley, David G. & Douglas E Cowan (2007). The invention of a counter-tradition: the case of the North American anti-cult movement. In James R. Lewis & Olav Hammer (eds.), The invention of sacred tradition. Cambridge: Cambridge University Press, p. 96-117.
Chryssides, George D. (2007). “Heavenly deception?” Sun Myung Moon and Divine Principle. In James R. Lewis & Olav Hammer (eds.), The invention of sacred tradition. Cambridge: Cambridge University Press, p. 118-140.
Godwin, John (2003). Divine Principle in plain language: the basic theology of Sun Myung Moon. Instantpublisher.com
Gordon, Robert (2000). P’ikareun (Does it really work?). www.tparents.org/Library/Unification/Talks/Gordon/Gordon-Pikareun.htm
Gorenfeld, John (2008). Bad Moon Rising. Sausalito, CA: PoliPointPress.
Hong, Nansook (1998). In the shadow of the Moons: my life in the Reverend Sun Myung Moon’s Family. New York: Little Brown.
Lofland, John (1966/1977). Doomsday cult. A study of conversion, proselytization, and maintenance of faith. New York: Irvington Publishers.
Mickler, Michael L. (2006). The Unification Church/Movement in the United States. In Eugene V. Gallagher & W. Michael Ashcraft (eds.), Introduction to new and alternative religions in America. Westport/London: Greenwood Press, Deel 4, p. 158-184.
Moon, Sun Myung (2007). Peace messages. www.tparents.org/Moon-Books/SunMyungMoon-15PM/0-Toc.htm.
Yang, Chang Shik (1998). Understanding Dae Mo Nim’s earthly activity at Chung Pyung from the viewpoint of Divine Principle. Washington: Family Federation for World Peace and Unification.
Toespraken van Sun Myung Moon zijn te vinden op www.tparents.org.
Boodschappen van heiligen en overleden prominenten die Sun Myung Moon ondersteunen staan op www.messagesfromspiritworld.info.
Meer informatie over Nederlandse Ambassadors for Peace is te vinden op de website van de UPF: www.upf-nederland.nl