De Universiteit van Opeinde
Verscholen tussen de bomen in het lege Friese land ligt een grote villa, het hoofdkwartier van een universiteit die wereldwijd academische graden verstrekt.
door Rob Nanninga – Skepter 20.1 (2007)
OP de website van een hotelschool in Noord-India wordt met enige trots gemeld dat men geaffilieerd is met de Intercultural Open University (IOU) in Nederland:
De Intercultural Open University is een van de toonaangevende universiteiten in de wereld, gevestigd in Opeinde, Nederland (bekend als Holland). De universiteit heeft over de hele wereld studenten en ontving waardering van UNESCO, UNICEF, ILO, etc. De IOU is een universiteit voor hoger onderwijs die onder de Nederlandse wet gerechtigd is om internationaal geaccrediteerde graden en kwalificaties uit te reiken. (www.nihmindia.com/affiliation.html Zie Noot 1 )
Vermoedelijk zijn er maar weinig Hollanders die weten waar Opeinde ligt (dicht bij Drachten). De Intercultural Open University lijkt in het buitenland bekender dan in eigen land. Volgens de IOU staan er ruim 58.000 studenten ingeschreven, waaronder minstens 20.000 Indiërs, 10.000 Chinezen en 5000 Japanners. Als dat klopt, heeft de universiteit van Opeinde twee keer zoveel studenten als de Universiteit van Utrecht. Er is wel enige reden voor twijfel, want Google kent wereldwijd slechts 500 webpagina’s waarop de naam van de universiteit voorkomt. De afgestudeerden laten weinig van zich horen. De IOU beweert in het verleden te zijn ‘geregistreerd bij het ministerie van Onderwijs’, maar dat klopt niet.
Volgens de gegevens van de Kamer van Koophandel werd de IOU in 1988 als stichting opgericht. Jan Roelof Hakemulder (geb. 1927) en zijn echtgenote, Fay A.C. Hakemulder-de Jonge, zijn de enige bestuurders die worden vermeld. Mevrouw Hakemulder is zowel secretaris als penningmeester. Haar man schrijft in zijn cv dat hij oorspronkelijk hoofd van een lagere school was. Na een studie pedagogiek en onderwijskunde werd hij naar verluidt onderwijsinspecteur. In de jaren 1970 vertrok hij naar Afrika en werkte hij onder meer als onderwijsadviseur voor de UNESCO. Hakemulder zag veel heil in afstandsonderwijs. In 1979 was hij redacteur van een bundel artikelen over distance learning, die voortkwam uit een internationaal seminar in Addis Ababa.
Na zijn carrière als ontwikkelingswerker besloot Hakemulder het werk voort te zetten via een eigen universiteit. Hij benoemde zichzelf tot professor en heeft evenals zijn vrouw een doctorstitel voor zijn naam staan. Professor Hakemulder is Doctor of Education, Philosophy en Psychology, met een eredoctoraat in de Letteren. Maar hij vindt het niet nodig om te vermelden waar hij zijn doctoraten heeft verkregen. Hij schrijft alleen: ‘Prof. en Dr. Hakemulder zijn beide “producten” van wat zij wereldwijd propageren: afstandsonderwijs.’ Als dit betekent dat de Hakemulders hun diploma’s niet van een erkende universiteit hebben verkregen, dan mogen ze in Nederland geen doctorstitel voor hun naam zetten.
Blauwe saffiersteen
De IOU is geen diplomahandel waar je een graad kunt verkrijgen zonder een boek aan te raken. Het is de bedoeling dat er serieus wordt gestudeerd. Studenten mogen echter hun eigen onderwijsprogramma samenstellen en ook de toelatingseisen zijn flexibel. Voor een doctorsgraad is een dissertatie nodig, maar die hoeft niet aan de gangbare wetenschappelijke maatstaven te voldoen en wat betreft de keuze van het onderwerp zijn er ook weinig beperkingen.
Dr. J.N. Puri – een bejaarde ambtenaar en milieuactivist die in New Delhi studenten voor de IOU werft – schrijft dat elke promovendus een begeleider krijgt. Veel steun mag men daar niet van verwachten, want het is slechts een erefunctie. Promovendi die een drukke baan hebben, kunnen zo nodig hulp krijgen bij hun dissertatie, maar daar moet een extra honorarium voor worden betaald. De beoordeling van het proefschrift kost 5000 rupees. De inschrijfkosten bedragen 9000 rupees, waarvan 4000 naar de IOU in Opeinde gaan. Als we dit omrekenen kost de PhD in totaal circa 250 euro. Westerlingen betalen er echter 8000 euro voor. Hakemulder noemt dat de Robin Hood-strategie: wat de rijken te veel betalen, wordt aan de minder bedeelden besteed.
Er is weinig terug te vinden van alle dissertaties die voor de IOU zijn geschreven. Wetenschappelijke tijdschriften hebben er geen belangstelling voor. Hoewel het niet is uitgesloten dat er ook promovendi zijn die deugdelijk werk leveren, is dat geen vereiste. Een voorbeeld is het boekje Sapphire: A Miracle Gem, dat circa 20.000 woorden telt. Het werd geschreven door Dr. P.C. Lunia, de oprichter en voorzitter van de Golden India Foundation, die het oude India wil laten herleven. Lunia geeft een opsomming van alle mysterieuze krachten die aan blauwe saffierstenen worden toegeschreven. De steen kan astrologische invloeden onschadelijk maken en ziekten voorkomen of genezen. Er zijn volgens Lunia velen die daarvan kunnen getuigen. Hij handelt zelf in de stenen. In 2002 overhandigde prof. Hakemulder hem een PhD voor zijn onderzoekswerk.
Op de website van de IOU staat een lijst met de titels van ruim honderd dissertaties. Zo is er een zekere Malqinhu die promoveerde op Love that burns on a Summer’s Night. Dit blijkt een Chinese verhalenbundel te zijn waarvan in 1990 een Engelse vertaling verscheen. De Mongoolse auteur Malqinhu was de redacteur van de bundel en schreef het titelverhaal. Een andere dissertatie heet The World of Shinkiko en is geschreven door de Japanner Masato Nakagawa. Hij heeft in 1995 een paperback gepubliceerd onder dezelfde titel. In dit boek wordt uitgelegd hoe je mensen kunt genezen met ki, een speciaal soort energie. Nakagawa noemde zijn alternatieve geneeswijze Shinkiko, maar overleed al in hetzelfde jaar waarin zijn boek verscheen. Zijn zoon heeft de zaak voortgezet. Hij verkoopt kaartjes die zijn opgeladen met Shinkiko energie en stickers die je op elektrische apparaten kunt plakken om de negatieve vibraties onschadelijk te maken.
Aartsbisschop
De IOU heeft partners, filialen en medewerkers in India, Taiwan, Japan, de VS, Rusland en nog enkele andere landen, vaak mensen die zelf via afstandsonderwijs een titel hebben verkregen. Een voorbeeld is het Smith Chapel Bible College in Florida. Het werd opgezet door Abe Johnson, een baptistendominee die in 1994 bij de IOU promoveerde tot doctor in de theologie. In zijn proefschrift ontvouwde hij zijn plannen voor een eigen bijbelschool. Johnson ontwikkelde vervolgens een ‘dialectische’ methode van bijbelexegese, waarover hij in 2003 een boek publiceerde. Studenten leerden hoe ze de betekenis van bijbelteksten konden doorgronden en openbaringen konden verkrijgen door te vertrouwen op de Heilige Geest. Johnson noemde het ‘A Revelation Paradigm for Students Taught by the Holy Spirit’. Bijbelwetenschap was er niet bij nodig. Het was wel van essentieel belang dat men de King James vertaling gebruikte, want alle latere vertalingen zijn het werk van Satan. De IOU kende Abe Johnson een PhD toe voor zijn leerboek en ging een partnership met hem aan.
Johnson is onlangs gefuseerd met het Gulf Coast College. Professor Hakemulder heeft nu relaties aangeknoopt met het Amerikaanse Institute of Spiritual Sciences. Het werd opgezet door Diane Rousseau, die in 2006 een doctoraat in de theologie behaalde bij de bijbelschool van Johnson. Ze is ook bezig met een PhD in Spiritual Sciences aan de universiteit van Hakemulder. Eind 2006 was ze als spreker aanwezig op een Indiase conferentie over wetenschap en spiritualiteit, die mede door de IOU werd georganiseerd. Haar lezing was louter een geloofsbelijdenis waarin ze betoogde dat de oude Veda’s wetenschap en spiritualiteit verenigen en de Bron van Eeuwige Waarheid zijn. De eerste taal die er op aarde werd gesproken, was volgens haar het Sanskriet. Evenals de andere medewerkers van haar instituut is Diane Rousseau een aanhanger van Maharishi Mahesh Yogi.
De dissertaties van Abe Johnson en Diane Rousseau werden begeleid door aartsbisschop prof. dr. Delmer Tripp Robinson, die de leiding had over de Amerikaanse afdeling van de IOU. Het is onduidelijk tot welke kerk Robinson behoorde. In 1989 probeerde hij een avonduniversiteit op te richten in Florida, maar dat ging niet door nadat men ontdekte dat zijn diploma’s niet klopten. Hij was destijds 60 jaar en hulppastor bij een methodistenkerk. In 2001 sprak hij als aartsbisschop op een bijeenkomst ter ere van de Koreaanse messias Sun Myung Moon.
Robinson heeft een eigen accrediteringsorganisatie, de World Council for Excellence in Higher Education (WCEHE). Prof. Hakemulder stond zich erop voor dat zijn universiteit door de WCEHE was erkend. Hij beschikte over een positief evaluatierapport van Robinson, die ook in het dagelijks bestuur van zijn universiteit zat. In februari 2006 schonk hij Robinson een eredoctoraat. Misschien is de aartsbisschop daarna gestopt of overleden, want hij is evenals zijn WCEHE niet meer op de huidige website van de IOU te vinden.
De IOU zou erkend zijn door de Accrediting Council for Colleges and Universities en door de International Association for Distance Learning. De eerste organisatie is echter nergens te vinden, terwijl de website van de in 2002 opgerichte IADL onbereikbaar is omdat men de rekening niet heeft betaald. Hakemulder suggereerde ook banden met de UNESCO. De liefde is niet wederzijds. Op een website van de UNESCO in Nairobi wordt gewaarschuwd voor ‘dubious institutions with dubious professors furnished with titles or experience that somehow connect them with UNESCO. Example: Intercultural Open University.’
The Global Open University
In de lijst van instellingen en universiteiten die met de IOU geaffilieerd zijn, komen we twee bekenden tegen: professor Johan Potgieter en professor Patrick Chui. Zij zijn eveneens betrokken bij Trinity International University (TIU), de diploma mill van Helen Steivel (zie Een diploma op bestelling). Chui presenteert zich als de Association of Business Management Academics (ABMA) in Hong Kong, die zowel voor de TIU als voor de IOU opleidingen verzorgt en graden toekent (www.abma.org.hk/programmes/colla.html). Helen Steivel schreef dat Chui bevoegd is om in naam van Trinity International op te treden. In een brochure beweert Chui ten onrechte dat de academische graden van de TIU ‘bonafide en rechtsgeldig’ zijn en worden erkend door de overheid. Op de website van Hakemulder wordt professor Chui genoemd als studieadviseur en als een van de managers van de IOU.
De Hakemulders zijn bedreven netwerkers en hebben vooral in India goede contacten opgebouwd. Een vooraanstaande bondgenoot is Gulab Kothari uit Jaipur. Hij is de baas van de Rajasthan Patrika, een populaire krant die een halve eeuw geleden door zijn vader werd opgericht en die nu een oplage van ruim een miljoen heeft. Volgens Hakemulder is Kothari de rijkste en meest invloedrijke man van de deelstaat Rajasthan (grenzend aan Pakistan). In 1995 behaalde hij een PhD bij de IOU voor een boek over ‘Newspaper management’.
In navolging van zijn vader, die de laatste twintig jaar van zijn leven aan de Veda’s besteedde, schrijft Kothari ook spirituele boeken. In Body Mind Intellect (2002) analyseert hij de menselijke geest vanuit Vedisch perspectief. De IOU beloonde het met een D.Litt. (Doctor of Letters). Communication: The Soul of Evolution mocht eveneens als dissertatie gelden. Onlangs voegde Hakemulder er nog een eredoctoraat aan toe en een IOU Peace Award. Bovendien werd er in overleg met een plaatselijke universiteit een leerstoel in de Vedische wetenschap voor Kothari in het leven geroepen. Hij werd tevens benoemd tot professor in Oriental Studies aan de IOU. Het zijn vermoedelijk erebaantjes die hem weinig tijd kosten.
Aan zijn interculturele universiteit creëerde professor Hakemulder een Sri Aurobindo Chair for Human Unity. Deze leerstoel is gehuisvest in een flat in New Delhi en wordt bekleed door prof. Asiananda. Dit is de schrijversnaam van dr. Devasia, die al vele jaren in Duitsland woont en daar les gaf in Engels en geschiedenis aan een hogere beroepsopleiding. Hij is geïnteresseerd in de politieke geschiedenis en toekomst van India, waarover hij meerdere boeken schreef. Wie zich aangesproken voelt door Asiananda’s idealen, kan bij hem afstuderen.
Een andere bondgenoot is prof. dr. P.R. Trivedi, een milieudeskundige die via diverse kanalen opleidingen aanbiedt, waaronder mastergraden in Disaster Management en Ecotoerisme. Hij is ook co-auteur van de bijbehorende leerboeken en belichaamt een organisatie die zich ten doel stelt opleidingsinstituten te stichten: www.tgouwp.edu/wibp. Enkele daarvan zijn: Priya Ranjan Trivedi Institute, Dr. Zakir Husain Institute for Non-Formal & Continuing Education, Indian Institute of Business Management, Buddha Institute of Technology, Indian Institute of Human Rights, Indian Institute of Ecology & Environment en The Global Open University.
Trivedi zit als vicevoorzitter in het ‘managent’ van de IOU en is bevriend met de Hakemulders. De website van de IOU noemt zijn Institute for Ecology een geaffilieerde instelling. Trivedi maakt daar echter op de website van zijn instituut geen melding van en lijkt zijn handen vol te hebben aan zijn eigen ondernemingen. Recentelijk stichtte hij een Global Open University in Nagaland, een uithoek in het noordoosten van India. De plaatselijke overheid verleende alle medewerking en was aanwezig bij de opening, want men had een schrijnend gebrek aan beroepsopleidingen.
Trivedi exporteerde The Global Open University ook naar Zambia, Oeganda en zelfs naar Nederland. Stichting The Global Open University werd eind 2000 opgericht en is gevestigd op het Amsterdamse adres van de voorzitter, S.A. Nandram, die in Parimaribo werd geboren. De vicevoorzitter van de stichting is Trivedi (geb. 1950). De stichting heeft een Nederlandstalige website. In ruil voor een proefschrift en 2.000 euro kun je een PhD ontvangen (globalopenuniversity.com). Het geld moet worden overgemaakt op de rekening van de European Open University. Deze blijkt een eigen website te hebben, maar is op hetzelfde huisadres gevestigd (europeanopenuniversity.com).
[The Global en European Open University zijn volgens de voorzitter op dit moment nog niet operationeel – RN, 23/04/20008. Laatste nieuws: De Global Open University is tegenwoordig in Duitsland gevestigd en de European Open University in België. Ze hebben ook verschillende rekeningnummers. – RN, 01/06/2011.]
Internationale graden
Er is niet veel voor nodig om een universiteit op te richten. Hakemulder schrijft dat hij in 1997 op verzoek van Trivedi en de Tibetaanse Lama Gangchen (ook een imperiumbouwer) The Global Peace University heeft opgericht. Die staat inderdaad als stichting bij de KvK ingeschreven, met Jan Roelof Hakemulder als voorzitter en zijn vrouw als secretaris en penningmeester. Vorig jaar schonk Hakemulder namens zijn Peace University een eredoctoraat in de rechten aan Bala Sai Baba, een kloon van Sathya Sai Baba, die eveneens heilige as tevoorschijn goochelt. Op het adres van het echtpaar Hakemulder vinden we ook nog de stichting International Federation of Alternative Medicine, de stichting Educational and Cultural Task Forces en de stichting EURECA BUMEDI.
De universiteit van Opeinde werkt sinds 2003 samen met de Academie Integrale Menswetenschappen van de Stichting Psycho-Sociale Opleidingen in Utrecht. Dit is een bekend particulier instituut op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg. Je kunt er een vierjarige opleiding volgen tot psychosociaal werker, counselor of therapeut. De opleiding is niet erkend door de overheid, zodat studenten geen bachelor’s-graad ontvangen. Om dit probleem op te lossen is men in zee gegaan met Hakemulder. Studenten die de opleiding met een goedgekeurde scriptie afronden, kunnen bij de IOU een ‘internationaal geaccrediteerde graad’ verkrijgen, al bestaat die officieel niet. Met een graad van de IOU kan men zich als lid aanmelden bij het Nederlands Verbond voor Psychologen, psychotherapeuten en Agogen (NVPA). [Deze informatie in inmiddels niet meer op de website van de Academie te vinden.]
Een van de jongste universiteiten van Nederland is het Dutch University College for Social & Cultural Studies (www.duc-scs.nl), dat in 2004 als stichting in Deventer werd opgericht. Je kunt er onder meer een DUC-diploma in Vedische Studies behalen, dat door de IOU kan worden omgezet in een mastergraad. Het hoofd van de universiteit is prof. Will Dubbeling, een cultureel antropoloog die zijn PhD van Hakemulder ontving. De ‘Faculteit Gezondheidsheidswetenschappen’ wordt geleid door dr. Willem Kramers, die ook voorzitter is van de stichting. Hij was in het verleden als sociaal geneeskundige aan de Universiteit van Utrecht verbonden en publiceerde over alternatieve geneeswijzen.
De voorzitter van de Raad van Advies is prof. Cees W. Maas, die zijn MA en PhD bij een Amerikaanse postbusuniversiteit verkreeg. Maas was voorzitter van De Vrije Gemeente in Amsterdam en oprichter van de Stichting Psycho-Sociale Opleidingen en het NVPA. Voor deze verdiensten ontving hij in 2005 uit handen van burgemeester Cohen een ridderorde. Maas is momenteel professor of Human Behaviour aan de Spinoza University, een Nederlandse stichting en postbusuniversiteit die wordt geleid door Cynthia Geboers uit Antwerpen (www.spinozauniversity.com). De stichting is officieel gevestigd op het adres van de Vrije Gemeente. Cynthia beweert dat de universiteit binnenkort zal worden erkend door de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie. Op de website staan samenvattingen van de theses van 16 afgestudeerden die nu MBA of MA (in Human Behaviour) achter hun naam zetten.
Cynthia Geboers heeft ook de leiding over de Nederlandstalige afdeling van de Newport International University (NIU). Op de Vlaamse website worden bezoekers verwelkomd met het eerste couplet van het Gaudeamus (www.nub.be). Het is niet goedkoop: een mastergraad kost 6775 euro. De NIU, die 2000 studenten heeft in ruim 20 landen, ligt momenteel onder vuur, want het hoofdkwartier bevindt zich in de staat Wyoming, waar de overheid alle postbusuniversiteiten wil sluiten na vele jaren van laks beleid. We zouden de onfortuinlijke universiteit kunnen adviseren om naar Nederland te komen. Daar is het klimaat een stuk beter.
Noot voor website
1. De link is naar een archiefbestand. De desbetreffende instelling is niet meer op internet te vinden, behalve in verwijzingen naar http://www.nihmworld.com, welk domein echter al sinds 2009 is opgeheven.