Hado in ijskristallen
Het onderzoek van dr. Masaru Emoto
door Rob Nanninga – Skepter 19.2 (2006)
De Japanse pseudowetenschapper Masaru Emoto meent te hebben aangetoond dat water op gedachten kan reageren, en velen willen hem graag geloven.
IN alternatieve kringen spreekt men graag over subtiele vibraties die de gevestigde wetenschap nog niet kent. Maar zulke occulte theorieën blijven wat onbevredigend zolang je de veronderstelde vibraties slechts subjectief kunt ervaren. De kirlianfotografie bood in de jaren 1970 een oplossing. Er zijn nog steeds boeken en websites die betogen dat je op kirlianfoto’s fijnstoffelijke energievelden of levensenergie kunt zien. Maar wie zich verdiept in het wetenschappelijk onderzoek, zal moeten toegeven dat deze bewering allang is ontkracht.
De Japanse dr. Masaru Emoto (1943) heeft naar het schijnt een nieuwe en betere methode ontwikkeld. Hij gelooft dat zijn foto’s aantonen dat allerlei soorten vibraties, waaronder positieve en negatieve gedachten, invloed hebben op de vorming van ijskristallen. Goede vibraties – Emoto noemt het Hado – leveren de mooiste kristallen op. Hij publiceerde er in 1999 een boek over dat wereldwijd veel belangstelling wekte. Het verscheen in Nederland onder de titel De boodschap van water, in eerste instantie bij de onbekende uitgeverij Hado Publishing. In 2005 verscheen er ook een editie bij uitgeverij Ankh-Hermes, die tevens een tweede boek van Emoto op de markt bracht, Water weet het antwoord. Van beide boeken zijn in korte tijd al verscheidene drukken verschenen.
Eind 2005 hield Emoto voor het eerst een lezing in Nederland. Deze vond ‘s avonds plaats in Antropia, een antroposofisch cultuur- en congrescentrum op het landgoed De Reehorst in Driebergen. Er waren meer dan 300 belangstellenden die elk 39 euro hadden betaald om de Japanner te zien. Hij is al langer succesvol in Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland, waar hij vanaf 2000 regelmatig in diverse steden optreedt voor een publiek van 500 tot 1500 personen. Ook in Australië en de VS zijn er sympathisanten die tournees voor hem organiseren. Er worden tevens meerdaagse seminars gehouden, waar men zich kan laten opleiden tot Hado Instructor. Sinds augustus 2003 houdt Emoto een boeiend internetdagboek bij waarin hij verslag doet van zijn activiteiten. Er staan fraaie foto’s bij, waarop je hem ziet in het gezelschap van allerlei beroemde, geleerde en wijze personen. Dit jaar sprak hij onder meer op het Fourth World Water Forum in Mexico, dat werd geopend door de prins van Oranje. (www.masaru-emoto.net).
Een optreden dat in april 2004 in Portland, Oregon, plaatsvond, is op dvd verkrijgbaar. De hele zaal blijkt vol te zitten met fans van de newagedocufilm What the bleep do we know!?, waarin de kristallen van Emoto een belangrijke rol speelden (What the bleep do we know!?, Skepter 18.2, 2005). Emoto weet het ijs meteen te breken door het podium te betreden met een digitale camera, waarmee hij als een echte Japanse toerist het publiek begint te fotograferen. Zijn voordracht is helaas moeilijk te volgen omdat alles moet worden vertaald door een plaatselijke acupuncturiste, die naar het schijnt nogal wat steken laat vallen. De Engelstalige powerpointpresentatie, met veel dia’s van ijskristallen, biedt gelukkig wat meer houvast. In Europa worden de lezingen meestal vertaald door Shizuko Ouwehand, die de Nederlandse nationaliteit bezit. Emoto heeft ook een dochter die in Amsterdam woont.
Aan het begin van zijn lezing laat hij vol trots zien in hoeveel talen zijn boek al is verschenen. Hij merkt gekscherend op dat er niet zoveel mensen in de zaal zouden zitten als hij een echte wetenschapper was. Emoto heeft weinig goede woorden over voor de reguliere wetenschap. Waarom is de aarde er zo slecht aan toe en waarom zijn de mensen zo in verwarring? ‘Door mijn overdenkingen kwam ik tot de conclusie dat het een combinatie is van de trots en de corruptie binnen de wetenschappelijke gemeenschap enerzijds, en het feit dat de machthebbers bewust het ontstaan van een dergelijke gemeenschap toestaan en aanmoedigen anderzijds.’ (Emoto, 2001)
Desondanks blijft Emoto zijn doctorstitel voeren. Hij verkreeg de titel in 1992 bij de Open International University … for Alternative Medicine in Calcutta (dat laatste wordt er zelden bij gezegd). In 2006 kostte de titel $350 [vijf jaar later moest je er $600 voor betalen] en kan binnen een jaar worden behaald. Je hoeft er niet voor naar India: ‘There will be five papers and the student will be asked to answer the same at his place of residence. The answer scripts should be sent to the Institute for evaluation.’ (Lees dit met een Indiaas accent.)
Emoto is eerder een natuurfilosoof dan een onderzoeker. Hij geeft ook toe dat hij nooit aanwezig is in het laboratorium waar de ijskristallen onder een microscoop worden gefotografeerd. Het is daar 5 graden onder nul en dat vindt hij veel te koud. Hij vertrouwt op zijn medewerkers, die worden geselecteerd op hun vermogen om mooie kristallen te fotograferen. Een goed esthetisch gevoel en een warm hart zijn essentieel. In een interview met Irene van Lippe-Biesterfeld (2003) maakte Emoto zijn eigen rol duidelijk: ‘Ik ben alleen de regisseur, ik ben geen kunstenaar. Mijn rol is die van scenarioschrijver.’ Prinses Irene: ‘U vertelt ze wat u wilt?’ ‘Inderdaad. Afhankelijk van de fotograaf is het resultaat verschillend.’
Idioot
Voordat een fles water wordt onderzocht, klopt men eerst enkele malen op de bodem om het water te activeren. Daarna wordt op 50 petrischaaltjes een halve milliliter gedeponeerd. De schaaltjes gaan drie uur in een vrieskast met een temperatuur van minstens 20 graden onder nul. Vervolgens worden de ijsblokjes onder een microscoop bekeken. De warmte van het licht doet het bovenste laagje smelten. Daarbij kunnen zeshoekige kristallen zichtbaar worden, die eerst aangroeien en binnen een halve minuut weer smelten. Op deze wijze werden verschillende soorten water onderzocht en gefotografeerd. Met chloorhoudend kraanwater uit Tokio lukte het volgens Emoto niet om kristallen te verkrijgen, terwijl Lourdeswater bijzonder fraaie kristallen opleverde.
Gedestilleerd water laat normaal slechts een kleine hexagonale vorm zien, zonder enige franje. Een assistent van Emoto kwam op het idee om dit water van te voren aan muziek bloot te stellen. Dat bleek opmerkelijk veel effect te hebben. Klassieke muziek zorgde voor kunstzinnige kristallen, elk met een eigen karakter dat aansloot bij het stuk dat ten gehore werd gebracht. Heavy metal liet daarentegen een volledig verstoorde en gedeformeerde structuur zien. Het nummer Heartbreak Hotel van Elvis Presley leverde een gebroken kristal op!
Als volgende stap probeerde men het met Japanse schrifttekens. Die werden onder een flesje water gelegd of erop geplakt met de tekst naar het water toe gericht. Het effect van het scheldwoord ‘Idioot!’ was vergelijkbaar met heavy metal-muziek. De tekst ‘Liefde en Dankbaarheid’ leverde volgens Emoto het allermooiste en sierlijkste kristal op. Dit was te verwachten aangezien deze woorden de meest fundamentele principes van de natuur vertegenwoordigen. De woorden waren ook in staat om het water te ‘immuniseren’ tegen de schadelijke invloeden van een computer, televisie, mobiele telefoon en magnetron. Liefde is de actieve energie en dankbaarheid de passieve, als yin en yang. Samen kunnen ze de wereld tot een paradijs maken, waarbij Emoto twee delen dankbaarheid wil koppelen aan één deel liefde, zoals ook in H2O het geval is. De wereld is verbonden door liefde en dankbaarheid, dat is de boodschap van het water.
Elk woord heeft volgens Emoto een unieke vibratie, die zich in de structuur van een ijskristal kan uitdrukken. Men heeft vastgesteld dat het water niet alleen Japans maar ook diverse Europese talen kan lezen. Het lettertype en de soort inkt zijn daarbij waarschijnlijk niet van invloed. Het zal geen verbazing meer wekken dat water ook gevoelig is voor afbeeldingen, zoals een foto van de berg Fuji, de Victoriawatervallen, Stonehenge en een dolfijn. Gebeden kunnen eveneens prachtige kristallen opleveren. Zelfs kraanwater uit Tokyo ziet er goed uit nadat er voor gebeden is. Water kan onze gevoelens en staat van bewustzijn weerspiegelen. Prinses Irene vond dat niet onlogisch: ‘De poes springt op schoot als ik zit te mediteren. Dus waarom zou water niet op onze gedachten en stemmingen reageren?’ Het feit dat water geen zintuigen heeft, ziet ze blijkbaar niet als een belemmering.
Aan het water kun je zien of je te maken hebt met goede of slechte vibraties. De boeken van Emoto bevatten hoofdzakelijk foto’s van mooie ijskristallen. Onder de kristallen staan teksten zoals: ‘Dit prachtige kristal weerspiegelt de schoonheid van dit muziekstuk (Mozarts symfonie nr. 40 in G mineur). Het kristal lijkt te verwijzen naar de onvoorwaardelijke manier van leven van Mozart.’ Het is moeilijk om te beoordelen of het inderdaad zo’n treffende weergave is of dat het kristal evengoed bij een Indiase raga of bij Frans Bauer kan passen. Emoto lijkt de wat meer barokke kristallen te verkiezen boven de Bauhausstijl.
Hoewel er van elk watermonster ongetwijfeld vele kristalfoto’s worden gemaakt, krijgen we zelden meer dan één foto zien. Dat is waarschijnlijk de best gelukte, die Emoto als het meest karakteristiek beschouwt. ‘Satan’ ziet er uit als een donkere, vormeloze massa, terwijl ‘Engel’ een ring van onderling verbonden kristalletjes toont. Maar dat kan louter te danken zijn aan de onderzoekers, die hun theorie kunnen bevestigen door naar willekeur te bepalen welke beelden ze vastleggen en vertonen. Emoto geeft toe dat alle ijskristallen verschillend zijn. Daarbij speelt ook de temperatuur waaronder ze gevormd worden een belangrijke rol, evenals de luchtvochtigheid (zie www.snowcrystals.com).
Het zou pas interessant worden wanneer men louter op basis van de kristalvorming kan bepalen of water naar Bach of naar hard rock heeft geluisterd. Daarbij is het uiteraard essentieel dat de laboranten niet weten welk type water ze onder de microscoop houden, zodat hun verwachtingen en de wensen van hun werkgever geen invloed kunnen hebben op de resultaten. Emoto schreef dat hij een wetenschappelijk bewijs wilde leveren voor het vermogen van water om zich informatie te herinneren. Maar sinds hij in 1994 met het wateronderzoek begon, heeft hij nog nooit verslag gedaan van een geblindeerd experiment. Zelfs niet van een ongeblindeerd experiment. Hij slaagde er wel in een kort artikel te publiceren in het ‘peer-reviewed’ Journal of Alternative and Complementary Medicine (nr. 10/1, 2004, p. 19-21). Maar dit was slechts een foto-essay waarin hij zijn favoriete beelden toonde. [In 2006 voerde de parapsycholoog Dean Radin een klein verkennend onderzoek uit dat in de noot onder dit artikel wordt besproken.]
Geclusterd water
Emoto heeft zijn belangstelling voor water te danken aan zijn goede vriend en voormalige Amerikaanse zakenpartner Lee Lorenzen, bekend als “doctor” in de voedingsbiochemie. In samenwerking met Lorenzen importeerde hij alternatieve gezondheidsproducten uit Californië. Lorenzen bracht hem in 1987 in contact met de scientologen Rod Quinn en Loren Zanier, die beweerden dat ze de structuur van water konden veranderen, waardoor het heel heilzaam werd. Emoto verkocht dit water met succes in Japan.
Lorenzen ontwikkelde al spoedig een eigen methode om geclusterd water te produceren. Dit water bestaat naar verluidt uit microstructuren van 6 watermoleculen die een ring vormen. Om het te maken heb je onder meer een sterk magnetisch veld en een laser nodig. Lorenzen vroeg een patent aan op zijn methode en verkreeg dat uiteindelijk in 1998. Hij probeerde het water ook in de VS te verkopen via zijn onlangs opgeheven bedrijf Cellcore.
Op websites die nog reclame maken voor het Cluster Water™ wordt verwezen naar een gerandomiseerd en dubbelblind onderzoek dat zou hebben aangetoond dat het water positieve effecten heeft op de structuur en functie van menselijke cellen. Hiervan is echter alleen een 17-regelige posterpresentatie beschikbaar (Wang et al. 2004). Het stukje werd gepubliceerd in een supplement van het tijdschrift van de Asia Pacific Clinical Nutrition Society, samen met 300 andere bijdragen aan een congres. De tekst is ook overgenomen in PubMed, de openbare databank met medische vakliteratuur. De reclamesites vermelden daarom dat het onderzoek is verschenen in de ‘National Library of Medicine’.
Het experiment werd in China uitgevoerd. Een van de onderzoekers is Lorenzen zelf, de overige zes zijn Chinezen, waaronder drie die werkzaam zouden zijn bij het Center for Bio-signalling & System Research van het New Jersey Institute of Technology. Dit centrum is niet op internet te vinden, maar navraag leert dat het twee jaar geleden werd gestart door dr. Meng Chu Zhou en nog heel klein is. Zhou is als ‘professor of electrical and computer engineering’ aan de technische universiteit verbonden. Hij werkte ook mee aan twee papers (Pan et al., 2003, 2004) over de bijzondere eigenschappen van het clusterwater, die werden gepresenteerd op congressen van de Systems, Man & Cybernetics Society.
De Chinese onderzoekers schrijven dat het water van Lorenzen zeer sterk wordt verdund met gedestilleerd water. De optimale verdunning (D6 – D20) kan worden bepaald met een speciaal apparaat, een MRA (waarover later meer). Om aannemelijk te maken dat zo’n sterke verdunning nog effect kan hebben, verwijzen ze naar proeven van Jacques Benveniste (zie Skepter, juni 1991 en maart 1994) en diens homeopathische navolgers. Ze veronderstellen dat het water informatie kan overdragen en brengen het in verband met het Chinese meridiaansysteem. Aan het slot wordt nog vermeld dat Lorenzen in samenwerking met Emoto ‘six-ring crystals’ heeft gefotografeerd die de hexagonale vorm van zijn waterclusters weerspiegelen. Daarbij zou een microscoop zijn gebruikt die 2000 tot 5000 keer vergroot, al was de vergroting in werkelijkheid een factor tien kleiner.
De reclamesites beweren dat de groep van dr. Lorenzen sinds 1988 in 32 Japanse klinieken onderzoek heeft gedaan naar het speciale water. Daarbij werden meer dan 260.000 gevalsbeschrijvingen verzameld, waarvan sommige zouden zijn gepubliceerd in boeken van de ‘medisch onderzoeker’ Masaru Emoto. Waarschijnlijk betekent dit slechts dat Emoto het water van zijn goede vriend doorverkocht aan alternatieve behandelaars in Japan. Zelf noemde Lorenzen 61 klinieken die onder controle van de Japanse overheid zouden staan.
De vrouw van Lorenzen ondersteunde het werk van haar man met een persoonlijke getuigenis. Zij was er omstreeks 1985 zeer slecht aan toe, onder meer vanwege chronische vermoeidheid. Alleen Lourdeswater leek uitkomst te bieden. Dr. Lorenzen ontdekte dat dit water hexagonale clusters bevatte, maar helaas ging deze structuur snel verloren. Daarom ontwikkelde hij een stabiel soort clusterwater, dat zijn vrouw Penny volkomen genas. De kleine clusters kunnen gemakkelijk door de celmembramen naar binnen om voedingsstoffen te brengen en afvalstoffen te verwijderen. Jonge kinderen hebben 95% geclusterd water in hun lichaam, maar in de loop der jaren neemt dit percentage drastisch af en drogen we uit. Om jong en gezond te blijven, heb je het gepatenteerde Cluster Water™ van dr. Lorenzen nodig.
Er zijn diverse ondernemers actief die beweren dat ze de structuur van water kunnen veranderen. Stephen Lower, een emeritus hoogleraar in de chemie, heeft een speciale website over deze tak van pseudowetenschap. Hij nam onder meer de patenten en een lange reclametekst van Lorenzen gedetailleerd onder de loep en concludeerde dat ze louter misleidende wartaal bevatten. (www.chem1.com/CQ/CCdebunk03.html)
Het is wel waar dat watermoleculen clusters kunnen vormen. Er is ook veel onderzoek gaande naar de structuur van water. Het is een stof met nog veel onbegrepen eigenschappen. Zo is het opmerkelijk dat ijs lichter is dan vloeibaar water. Maar de waterclusters die wetenschappers onderzoeken, bestaan slechts heel kort. Je moet daarbij niet in dagen of minuten denken maar in fracties van picoseconden (een miljoenste van een miljoenste seconde).
Lorenzen behaalde zijn doctorstitel aan het Metropolitan Collegiate Institute in Londen. Enig zoekwerk op internet brengt aan het licht dat het louter een brievenbus was, ingeklemd tussen een kapperszaak en een café. Dat gold ook voor het Sussex General Hospital, waarmee men zogenaamd samenwerkte. Wie een formulier opstuurde en $100 bijsloot, kon de gewenste papieren verkrijgen. Het Instituut heeft bijna twintig jaar doctorstitels verkocht aan buitenlanders, waaronder Amerikanen en would-be artsen in derdewereldlanden. Er werd waarschijnlijk niet tegen opgetreden omdat de Engelsen er zelf geen last van hadden.
Toverkastje
Emoto was zeer enthousiast over het clusterwater, dat naar zijn idee veel goede Hado bevatte. Maar om anderen daar ook van te kunnen overtuigen, wilde hij graag een apparaat hebben waarmee hij de Hado kon meten. Lorenzen wist daar wel een oplossing voor. Hij bracht Emoto in 1989 in contact met de 28-jarige Ronald Weinstock, een voormalige eerstehulpverlener die een Magnetic Resonance Analyser (MRA) had uitgevonden. Hij zocht nog een sponsor voor zijn nieuwe bedrijfje. Emoto vertelde later dat het apparaat zijn leven had veranderd.
De MRA is een echt toverkastje met onbeperkte mogelijkheden. Alles heeft een eigen resonantieveld, een specifieke vibratie, die via de MRA kan worden uitgedrukt in een code van vijf cijfers. Je kunt er van alles mee opsporen, waaronder afwijkingen in organen, bacteriën, schimmels, virussen en kankercellen. Bovendien kan het apparaat negatieve vibraties neutraliseren met specifieke tegenvibraties, die in een flesje clusterwater kunnen worden gestopt. Zo kan de oorzaak van elke ziekte worden aangepakt, terwijl reguliere medicijnen slechts symptomen bestrijden. Uiteraard is het ook mogelijk de kwaliteit van water en voedsel te testen. Hado kan met de MRA van de ene substantie naar andere worden gekopieerd.
Lorenzen vermeldde dat de MRA een soort huidweerstandsmeter is. Het apparaat lijkt het midden te houden tussen een bioresonantie- en radionicatoestel. De MRA heeft een bijzondere gebruiksaanwijzing. Om het apparaat te kunnen bedienen, moet je volgens Emoto eerlijk en oprecht zijn en afstand doen van zelfzuchtige verlangens. Je moet ook enthousiast en geduldig zijn en de wil hebben je doel te bereiken. Je mag niet gehinderd worden door je ‘gezonde verstand’ en je moet drie maanden oefenen. Emoto importeerde de apparaten in Japan en vestigde zich als alternatieve genezer. Om geen last te krijgen met de wet, moesten zijn patiënten lid worden van de International Hado Membership.
Emoto voerde ruim 1000 behandelingen per jaar uit. De patiënt hoefde daarbij niet noodzakelijk aanwezig te zijn. Ook met behulp van een portretfoto konden de juiste vibraties aan het water worden toegevoegd. De Hado kon zelfs louter op basis van de naam van de patiënt worden bepaald. Emoto vertelde prinses Irene dat hij met zijn Hadowater meer dan tienduizend patiënten van allerlei ziekten heeft genezen, waaronder terminale kanker. Tijdens zijn optreden in Portland vergeleek hij de MRA met mri, waarvoor in 2003 een Nobelprijs werd uitgereikt. Elke ziekte, bijvoorbeeld borstkanker, heeft volgens Emoto een bepaalde vibratie die met mri kan worden gemeten. Hij vroeg zich af waarom de methode alleen wordt gebruikt om diagnoses te stellen en niet om patiënten te behandelen. Afwijkende vibraties kunnen immers worden gecorrigeerd met goede vibraties. Tegengestelde golven doven elkaar uit. Waarom gebeurt dat niet? Het is waarschijnlijk te wijten aan de macht van de farmaceutische industrie, meende hij. Veel aanwezigen waren het daar mee eens, want de opmerking werd beloond met een luid applaus en kreten van instemming.
Emoto demonstreerde met enkele stemvorken en hulp van zijn vrouw hoe resonantie werkt, het meest amusante onderdeel van zijn optreden. Als je de ene stemvork aanslaat, gaat de andere meetrillen, mits hij gelijkgestemd is, want gelijken trekken elkaar aan. Zo voelen ook mensen met dezelfde frequentie zich tot elkaar aangetrokken. De Hado wordt volgens Emoto opgewekt door trillingen van elektronen en atomen. Het is de kleinste eenheid van energie die ook alles te maken heeft met het menselijk bewustzijn. Alles vibreert, resoneert en maakt geluid. De fundamentele wet van het universum, is de wet van het octaaf. De mens kan alle tonen van de toonladder zingen. Daarom kunnen we met iedere frequentie resoneren. Om zijn betoog kracht bij te zetten zingt Emoto samen met de zaal ‘My Darling Clementine’.
Terug naar Ronald Weinstock. Hij sloot in 2000 een deal met Frontier Medical, een bedrijf dat zijn MRA, of een variant daarvan, in de VS wou verhandelen als een methode om pijn te bestrijden. Er ontstond echter een conflict doordat Weinstock de MRA ook aan anderen verkocht, terwijl Frontier Medical de exclusieve rechten had. Bovendien kwam Weinstock de leveringsvoorwaarden niet na. Een rechtbank oordeelde dat hij 3 miljoen moest betalen als vergoeding voor de inkomsten die het bedrijf was misgelopen.
Weinstock vond het bedrag veel te hoog. Hij wees erop dat het apparaat nog niet deugdelijk op de proef was gesteld en mogelijk slechts ‘junk’ was. Hij had eerder weliswaar het tegendeel beweerd, maar dat was slechts ‘zelfpromotie’ geweest. Het onderzoek uit buitenland moest niet al te serieus worden genomen. Weinstock betwijfelde ook of er wel een markt was voor het apparaat. Dit argument werd echter niet geaccepteerd omdat de MRA in Japan al veel had opgeleverd. Emoto schreef dat hij niet weet waar Weinstock momenteel verblijft.
Watermysticus
Toen Emoto op een dag in 1991 het kraanwater uit Tokyo met de MRA doormat om de Hado te bepalen, kwam hij onverwacht uit op –17, terwijl de waarde doorgaans +1 of 2 bedroeg (het maximum is 21). De volgende dag vond hij een goede verklaring toen hij hoorde dat de Golfoorlog was uitgebroken. Blijkbaar was het water daar al van op de hoogte geweest. Hij raakte ervan overtuigd dat water het medium van Hado is. Waar Hado is, daar is water, en omgekeerd. In 1992 publiceerde hij er zijn eerste boek over, Prelude to the Hado Era. Er moest alleen nog een manier gevonden worden om de Hado te visualiseren.
In een populair-wetenschappelijk boek las Emoto dat alle sneeuwkristallen verschillend zijn. Dat bracht hem op het idee ijskristallen te fotograferen. Een medewerker kreeg in 1994 de opdracht dit plan uit te voeren. Het kostte twee maanden om de eerste bruikbare foto’s te verkrijgen. Dank zij de experimenten die volgden, staat Emoto nu bekend als een wetenschapper die heeft bewezen dat gedachten invloed hebben op water. In Water weet het antwoord suggereert hij nog een andere manier om dit bewijzen. Richt je aandacht op een klein wolkje aan de hemel en geloof dat dit zal verdwijnen. Op een zonnige dag is de kans groot dat het gaat lukken, want schapenwolkjes zijn geen lang leven beschoren.
Emoto ontdekte dat het omgekeerde ook mogelijk is. Dit jaar waren er in de Amerikaanse staat Oklahoma enkele tv-programma’s die hem presenteerden als ‘Rain Maker’. Hij was naar Oklahoma City gekomen in verband met de oprichting van de International Water for Life Foundation, een van zijn organisaties. Vanwege de droogte waren er in Oklahoma voortdurend bosbranden, maar nadat Emoto was gearriveerd, sloeg het weer meteen om.
Op zijn website (hado.net) verkoopt Emoto ‘Indigo Water’, dat een perfecte hexagonale structuur heeft. Je kunt het bestellen voor $35 per flesje van ongeveer een kwart liter. Als we de getuigenissen van Emoto’s klanten mogen geloven, word je er heel blij van: ‘I found myself singing throughout the day…’ Het water is niet van Lee Lorenzen afkomstig maar van een nieuwe zakenpartner, Robert Lloy, de uitvinder van het Voice Analysis Hydration System, dat ik hier maar onbesproken zal laten. Wie de gangen van Emoto volgt, komt voortdurend merkwaardige uitvindingen tegen.
In 2004 opende Emoto een vestiging in Liechtenstein, Hado Life Europe. Daar kunnen bedrijven hun gezondheidsproducten tegen betaling van een ‘Emoto keurmerk’ laten voorzien. Een van de goedgekeurde producten is de WaterStar, een glazen karaf die 90 euro kost [inmiddels 115 euro]. Op de website van de leverancier staat een aanbeveling van dr. Emoto: ‘Mijn tests tonen een opmerkelijke verbetering van de waterkwaliteit door WaterStar.’
Naast deze commerciële activiteiten heeft Emoto ook oog voor spiritualiteit. Zo riep hij mensen op om een PET-fles met water te vullen, bijvoorbeeld uit een naburige vijver. Aan dit water moest Hado worden gegeven, ‘een vibratie van Liefde en Dank’. De fles kon vervolgens worden opgestuurd naar het centrum in Liechtenstein, waar al het water werd samengevoegd en onder het uitspreken van gebeden in de Rijn werd gedeponeerd. Water kan goede vibraties verspreiden en de hele wereld zuiveren.
Op 26 mei 2005 hield Emoto op uitnodiging van een spirituele NGO (Non-Gouvernementele Organisatie) een lezing in het gebouw van de Verenigde Naties, waarbij circa 150 personen aanwezig waren. Ook Anwarul Chowdhury, de ondersecretaris-generaal voor minst ontwikkelde landen, sprak bij deze gelegenheid. Emoto demonstreerde zijn stemvorken, vertoonde een korte film over zijn werk en presenteerde zijn plan om alle kinderen in de wereld een gratis jeugdversie van De boodschap van water te schenken. De boodschap die hij de kinderen wil meegeven is: ‘Water is me; water is life; peaceful water means peaceful me means a peaceful world’. Kinderen die een computer bezitten kunnen het boekje in pdf-formaat downloaden bij www.thank-water.net.
Het is moeilijk te beoordelen of Emoto een gewiekste zakenman, een oliedomme pseudowetenschapper, een gevaarlijke kwakzalver, een religieuze sekteleider of een aimabele watermysticus is. Misschien alles tegelijk. In een recent interview met Good Times lijkt hij wat bescheidener te zijn geworden: ‘My theory and research is not yet reached science and I should say it is more like fantasy.’ Ter afsluiting nog een wijze raad van Emoto waar niemand minder van hoeft te worden: ‘Drink goed water, luister naar goede muziek en denk positief.’
Noot
De parapsycholoog Dean Radin publiceerde in 2006 een klein experiment met de foto’s van Emoto. Emoto ontving via de post vier flesjes water: A, B, C en D. Eerder had hij met een grote groep mensen in Tokyo positieve gedachten gestuurd naar twee van deze flesjes, waarvan hij een foto had ontvangen. Van elke flesje werden 50 watermonsters in de vrieskast gelegd. Een medewerker van Emoto zou daar foto’s van maken. De parapsycholoog Dean Radin verwachtte 200 foto’s (4 x 50), maar ontving er slechts 40, omdat blijkbaar lang niet elk watermonster een bruikbare foto opleverde: A = 12 foto’s; B = 12 foto’s; C = 7 foto’s; D = 9 foto’s.
Radin liet alle foto’s blind beoordelen door 100 personen. Foto’s van A en B kregen gemiddeld genomen 3 punten (uit 6) en de rest scoorde gemiddeld een punt lager. De twee mooiste foto’s kwamen overigens uit A en D.
Radin komt uit op een toevalskans die kleiner is dan 1 op 1000, maar dat is niet juist. Er waren immers maar zes mogelijkheden. De twee behandelde flesjes waren
A en B, A en C, A en D, B en C, B en D of C en D. Stel dat je van twee flesjes redelijk goede foto’s levert en van de twee andere iets minder goede. Dan vind je gegarandeerd een verschil in beoordeling tussen deze twee sets. En de kans dat de behandelde set het hoogst scoort, is dan 1 op 6 (en niet 1 op 1000).
Het kan dus toeval zijn dat de eerste twee flesjes, waarop positieve gedachten waren gericht, betere foto’s opleverden dan C en D, waarvan ook minder foto’s werden gemaakt. Er kunnen ook andere normale oorzaken zijn waarom de eerste fotosessies blijkbaar wat beter lukten dan de latere (bv omdat er meer tijd aan werd besteed). Uit een zo’n klein en gebrekkig opgezet experiment kunnen we geen betrouwbare conclusies trekken. De beoordelingsverschillen waren bovendien vrij klein. Als het experiment niets had opgeleverd, zouden we er vermoedelijk nooit iets over hebben gehoord. De Journal of Exploration (een blad over anomalieën) zou het dan niet zo interessant hebben gevonden.
Literatuur
Emoto, Masaru (1994). The Truth of Hado. (Een vertaling van zijn derde Japanse boek, die te vinden is op www.masaru-emoto.net/english/etruth.html)
Emoto, Masaru (2001). Water weet het antwoord. Deventer: Ankh-Hermes (vierde druk, februari 2006).
Lippe-Biesterveld, Irene van (2003). Aarde ik hou van jou. Baarn: De Kern (derde druk, maart 2006).
Pan, Jinjong et al. (2003). Low resonant storage and transfer in structured water cluster.
Pan, Jinjong et al. (2004). Clustered water and bio-signals networks.
Wang, Zhi Y. et al. (2004). Microclustered water and Hydration.
