Volgens het Brabants Nieuwsblad van 10 november 2007 meent minister Klink van Volksgezondheid dat Chinese kruidenmiddeltjes onschuldig zijn. Dat is gewoon niet waar.
door Marie Prins (27-11-2007)
Chinese roulette
Pijpbloem (Aristolochia) is het gevaarlijkst. In dit onschuldig ogende plantje zit het zwaar kankerverwekkende en nierbeschadigende aristolochiazuur. Het kostte begin jaren 1990 meer dan 100 Belgische vrouwen hun nieren. Die hadden het ingenomen als onderdeel van een afslankkuur (eigenlijk een andere soort dan de Aristolochia clematitis op het plaatje hierboven). Ondertussen hebben al meer dan 30 van hen kanker van de urinewegen en zeven zijn er al dood. In de EU is sinds 1992 al de invoer van alles waar aristolochiazuur in zit, en sinds 2001 is deze stof ook in Nederland verboden – er bestaan ook lokale soorten Aristolochia, en die mogen dus ook niet gebruikt worden. De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) controleerde tussen 2002 en 2007 middelen waar traditioneel Aristolochia in zat. Bij ongeveer een derde zat het er nog steeds in. Op de website van de VWA staan twee lijsten met middelen waarmee u deze vorm van Chinese roulette kan spelen. Deze middelen worden voorgeschreven door beoefenaren van Chinese Traditional Medicine (TCM). Het kan natuurlijk nog erger: middelen waar traditioneel dit kankerkruid niet in zit, bevatten het toch! Dat komt buiten Nederland ook voor.
Afslanken met sibutramine
Bij de andere Chinese afslankmiddelen kunnen de kruiden er nog wel mee door, maar men stopt er stiekem sibutramine (Reductil of Meridia) in. Sibutramine is gevaarlijk. Elke twee weken moeten bloeddruk, hart, nieren en lever van de gebruiker gecontroleerd worden, en het mag natuurlijk alleen door artsen worden voorgeschreven. De aanbevolen dagelijkse dosis is 10 mg, in uitzonderlijke gevallen 15 mg. Maar in vele merken (bijvoorbeeld Lida Dai Dai Hua, Miaozi, Meizitang) zit 26 tot 28 mg sibutramine, en in Zhen De Shou zat zelfs 36 mg. Betrapte fabrikanten zeggen steevast met een stalen gezicht dat het een onbedoelde verontreiniging is. Het zit echter in al hun pillen.
Li Da Dai Dai Hua (de spelling verandert wel eens) is sinds 2005 in Nederland. In de eerste helft van 2006 nam de Duitse douane in Dresden maar liefst een miljoen van deze pillen in beslag, allemaal met sibutramine. Eén Duitse vrouw stierf na het spul twee dagen gebruikt te hebben. Van Miaozi heeft ten minste één Nederlandse vrouw ernstige hartklachten gekregen. Ze nam het in op advies van een TCM-beoefenaar. Ondanks de waarschuwingen blijven Li Da Da Dai Hua en anderen stug doorgaan.
Erectie met kruiden?
Er zijn drie bonafide middelen die de erectie helpen: Viagra (stofnaam: sildenafil), Cialis (stofnaam: tadalafil) of Levitra (stofnaam: vardenafil). Er zijn tegenwoordig wel 20 stoffen bekend, zogeheten analogen, die ongeveer dezelfde chemische structuur en ongeveer hetzelfde effect hebben, maar die het niet tot medicijn geschopt hebben. Gezien de belangstelling van farmaceutische bedrijven laat zich raden dat de analogen te onveilig zijn.
Er worden ook ‘kruidenmiddelen’ verkocht die erectie bevorderen. Die zijn natuurlijk nep, er is stiekem een goed werkend medicijn ingedaan. Zo werd de Nederlandse recidivist SigraPlus eind oktober 2007 veroordeeld voor dit bedrog. De Chinezen bedachten dat je lekker kunt verdienen door analogen in plaats van Viagra, Cialis of Levitra door de kruiden te mengen. Een voorbeeld hiervan was LibidFit, dat hiervoor inmiddels veroordeeld is. De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) waarschuwde tegen diverse middelen, en deze waarschuwing werd op een Japanse site overgenomen, waar er duidelijke plaatjes aan toegevoegd werden.
Van de analogen zijn dosering, werkzaamheid en bijwerkingen vrijwel onbekend. Van hydroxyhomosildenafil kun je leverproblemen krijgen en bij acetildenafil is de kans om er blind van te worden vele malen hoger dan bij Viagra.
De merknamen zijn niet bij te houden. Zodra er voor een gewaarschuwd wordt, verandert men de naam. Het geniepige is dat die ‘kruidenmiddelen’ vaak worden gebruikt door mannen die om medische redenen de reguliere middelen niet mogen gebruiken.
Zware metalen, antibiotica, hormonen
Bij de TCM’er kunt u leuke rode pilletjes krijgen. Er is een flinke kans dat die bestaan uit het gif kwiksulfide (cinnaber), als het een beetje wil met nog een snufje lood. Cinnaber was een traditioneel onderdeel van de Chinese onsterfelijkheidselixirs waar zoveel bijgelovigen aan zijn overleden.
In de TCM is het ook schering en inslag dat er hormonen, antibiotica en andere medicamenten worden bijgemengd, soms nog tamelijk gevaarlijke en in elk geval dingen die in Nederland zonder doktersrecept niet verstrekt mogen worden. Zo werd er een synthetisch hormoon (dexametason acetaat) in een TCM-zalfje voor kleine baby’s aangetroffen. De desbetreffende TCM-praktikant, was evenals andere betrapte TCM’ers, geen arts (sommige TCM’ers beweren dat ze in China arts zijn geworden). Vaak worden die middelen ook nog toegepast voor klachten waar ze niet voor bestemd zijn. En nooit, nooit staan ze op het etiket. Je moet toch iets doen om die eeuwenoude wijsheid te laten werken, zal de TCM’er denken. Op de site van de Nederlandse TCM-praktikanten Zhong lezen we ‘Door moderne biochemische kennis kunnen deze kruiden nu nog effectiever gebruikt worden.’ Je moet maar durven!
Samenvattend, wie Chinese kruidenmiddelen (of TCM) voor wat dan ook gebruikt, loopt onaanvaardbare risico’s. De sancties tegen degenen die misleidend en gevaarlijk spul verkopen en voorschrijven zijn licht. Kan iemand de minister even inseinen?
Dit artikel is een samenvatting van een artikel in Wonder en is geen Wonder, herfst 2007, het blad van Skepp.
Afbeelding: Aristolochia clematitis (Agnieszka Kwiecień | Wikimedia Commons)
Oorspronkelijk was dit artikel gepubliceerd op het (oude) Skepsis-blog en bestond de mogelijkheid om daaronder in discussie te gaan, waar geregeld uitvoerig gebruik van werd gemaakt. De discussie onder dit bericht kan de geïnteresseerde teruglezen in deze pdf (15 pagina’s).