Eind mei 2014 is met veel omringende publiciteit de Liam F1 gelanceerd. Het gaat hier om een nieuwe windturbine. Het apparaat weegt 55 kilo en is anderhalve meter in doorsnede. Het zou in groten getale op daken en op lantaarnpalen geplaatst kunnen worden. Particulieren zouden er hun elektriciteitsrekening flink mee omlaag kunnen brengen. Echter, met vrij elementaire middelbareschoolnatuurkunde valt na te gaan dat veel van de claims overtrokken zijn.
Natuurwetenschap
Mazelen en het immuunsysteem: Misvatting 4
Misvatting: Van mazelen wordt je immuunsysteem sterker.
Waarheid: Na de mazelen kan je immuunsysteem alleen maar beter tegen de mazelen.
Verklaring: Sommige mensen denken dat het immuunsysteem een soort biceps is.
Het immuunsysteem is buitengewoon ingewikkeld en het is veel actiever dan menigeen zich realiseert. Wie mazelen krijgt en weer beter wordt, heeft daarna een immuunsysteem dat maar in één enkel opzicht beter is: het voorkomt dat je dezelfde ziekte nog eens krijgt. Vrijwel hetzelfde effect wordt met vaccinatie bereikt. Een mazeleninfectie beschadigt het immuunsysteem met als gevolg een flinke kans op complicaties, en dat doet een vaccinatie niet.
Als iemand zijn spieren intensief gebruikt, worden die soms dikker en groter. Niet altijd, door veel praten krijg je echt geen dikke tong. Wie een bepaalde vaardigheid oefent, kan dat na verloop van tijd veel beter. Uit ervaring weten we echter dat als je flink oefent met voetballen, je daarmee niet niet opeens ook kunt zwemmen of vioolspelen. Wie behalve Nederlands ook Engels leert, moet bij een volgende taal toch weer van voren af aan beginnen. Zo is het ook met het immuunsysteem.
Bij misvatting 1 staat een overzicht van alle misvattingen (in deze serie) over mazelen.
Kritisch denken voor beginners
NRC Academie heeft een serie hoorcolleges uitgebracht: CD’s over een keur van onderwerpen die men bijvoorbeeld tijdens lange autoritten kan beluisteren. Recent (1 februari 2011) verscheen het college ‘Kritisch denken’ door Johan Braeckman (foto). Ik heb de zes CD’s van een uur elk voor u beluisterd. Het is een waar genoegen om zo’n goede spreker te horen. Hieronder staat mijn verslag. Ik hoop dat min of meer duidelijk is wat terug te vinden op de CD’s en wat mijn eigen toegevoegde mijmeringen zijn.
Genezende magneten en stralende mobieltjes
De biofysicus prof. em. Roland Glaser (1935, foto) schreef een boek over alle gezondheidsaspecten van elektriciteit en magnetisme. Het is getiteld Heilende Magnete – strahlende Handys; Biolelektromagnetismus: Fakten und Legenden (2008). Er staat heel veel in, en het is bevattelijk uitgelegd voor leken.
De fascinatie voor magneten dateert al van voor de tijd van Frans Anton Mesmer (1734-1815). Ze vormden het treffendste voorbeeld van een invloed op afstand. In die tijd werden elektriciteit, magnetisme, zwaartekracht en levenskracht slecht begrepen en was het begrip energie nog iets van de toekomst. Mesmer had in 1776 ontdekt dat echte magneten niet nodig waren om personen te genezen, dat kon hij ook met zijn handen.