Hippocrates was geen homeopaat!

UK-vlag
hippocrates
Hippocrates

Homeopaten beweren dat hun leer teruggaat op de aartsvader van de geneeskunst, namelijk op Hippocrates. Iets in deze trant staat al in vroeg werk van Hahnemann. Maar er klopt niets van.

Laten we maar beginnen met Hahnemann, de bedenker van de homeopathie. In 1805 publiceerde hij het geschrift ‘Heilkunde der Erfahrung’. Daar schrijft hij op pagina 33:

Soms vermoedden echter de artsen dat het dat vermogen was … waardoor ze echte genezing tot stand brachten’

en in een voetnoot schrijft hij:

Zo zegt Hippocrates, of althans de auteur van het boek ‘Peri topoon toon kata anthropoon’ de merkwaardige woorden:

(volgt een Grieks citaat zonder vertaling of toelichting; Hahnemann durft zijn lezers niet te beledigen door te veronderstellen dat ze wellicht geen Grieks kennen). Hetzelfde citaat vinden we ook tegen het eind van de inleiding van Hahnemanns Organon. In de Nederlandse versie staat er een Nederlandse vertaling tussen haakjes achter. Het citaat klopt niet helemaal, want Hahnemann verving doodleuk een stuk van ongeveer 90 woorden door een gedachtestreepje.

Meer lezen

Water raden met homeopaten

Jeremy Sherr
Jeremy Sherr

De veronderstelde werking van homeopathische geneesmiddelen is gebaseerd op het similia-principe: middelen die bij gezonde personen bepaalde (ziekte)verschijnselen opwekken, kunnen gebruikt worden om gelijksoortige verschijnselen bij zieke personen te genezen. Van dit basisprincipe van de homeopathie blijft weinig over als je het test, tenminste als je dat doet met een placebogroep als controle in een gerandomiseerd en geblindeerd onderzoek. De ziekteverschijnselen zogenaamd opgewekt door het innemen van de ‘echte’ middelen onderscheiden zich dan niet van de verschijnselen die in de placebogroep worden gerapporteerd. Zie bijvoorbeeld deze proef van het middel Okoubaka aubrevillei C12 (daar ook door te linken naar het volledige artikel). Onverdund heet de bast van deze boom een universeel tegengif te zijn. Daar komt bij dat zelfs overtuigde homeopaten moeten toegeven dat het repliceren van geneesmiddelproeven lang niet altijd dezelfde ziekteverschijnselen oplevert, zelfs niet wanneer de proeven met dezelfde proefpersonen worden uitgevoerd. Dit gegeven was voor de homeopaat Jeremy Sherr (foto) aanleiding om een nieuwe proefopzet te bedenken. Het is echter zeer de vraag of homeopaten met die nieuwe opzet ook maar iets kunnen bewijzen.

Meer lezen

Hahnemanns proef met kinabast

De homeopathie ontstond na een informele proef met kinabast, waaruit Samuel Hahnemann een onjuiste conclusie trok. Homeopaten noemden het een vruchtbare vergissing.

Samuel Hahnemann was 35 jaar toen hij in 1790 een boek van de Schotse farmaceut William Cullen vertaalde. Hij voegde er noten en commentaren toe, waaronder een stukje over kinabast, dat sinds 1650 werd gebruikt als een middel tegen malaria. Cullen dacht dat kinabast de maag versterkte omdat het zo bitter was, maar Hahnemann betwijfelde of dit de werking kon verklaren. Hij schreef dat hij als proef tweemaal daags 15 gram had ingenomen en toen allerlei symptomen kreeg die sterk op malaria leken.

Meer lezen

De Milwaukee Test met homeopaten

Homeopaten zijn ervan overtuigd dat alle homeopatische middelen specifieke symptomen oproepen bij gezonde proefpersonen. Zulke symptomen treden naar verluidt niet op als iemand een placebo inneemt. Het zou heel makkelijk moeten zijn om een placebo van een echt middel te onderscheiden: neem het in en kijk wat het effect is.

Meer lezen

Homeopathie bij hooikoorts

Hoe kun je hooikoorts bestrijden met homeopathie? Drie Duitse artsen legden dat uit in het boek Homöopathie bei Heuschnupfen.

Om de keuze van het meest passende middel te vereenvoudigen, beperken zij hun Materia Medica tot 32 geneesmiddelen, van Allium cepa (bekend als ui) tot Wyethia helenioides (verwant aan de zonnebloem). Gezonde proefpersonen die deze middelen innamen, rapporteerden soms symptomen die ook bij hooikoortspatiënten kunnen voorkomen.  De homeopathie gaat uit van het similiaprincipe. Dit houdt in dat je met een homeopathisch middel specifieke symptomen kunt bestrijden wanneer het middel bij gezonde mensen tijdelijk soortgelijke symptomen oproept. Volgens homeopaten kun je achterhalen waar een middel goed voor is door het aan gezonde personen te geven.

Meer lezen