Een echte dokter zoeken in het BIG-register

Af en toe krijgt Skepsis vragen over de competentie van artsen en andere personen in de gezondheidszorg. Soms vertelt de vragensteller zulke wonderbaarlijke dingen dat ik me meteen afvraag: ‘Is dat wel een echte dokter?’ met andere woorden of zo iemand wel een echte arts is, dat wil zeggen zich in Nederland arts of dokter mag noemen. Daarvoor hebben we het BIG-register. Daar staan alle artsen, tandartsen, apothekers, Gz-psychologen, psychotherapeuten, verpleegkundigen, verloskundigen en fysiotherapeuten in.

Men wordt in Nederland arts door het afleggen van een examen in de geneeskunde aan een universiteit; het is ook mogelijk dat men een buitenlands diploma heeft dat erkend wordt. Maar voor men zich arts mag noemen, moet men zich aanmelden om in het BIG-register te worden ingeschreven (wet BIG, artikel 4). Er zijn nogal wat personen die zichzelf Chinese arts of natuurarts noemen, of zich door patiënten laten aanspreken met dokter zonder in het BIG-register als arts te zijn ingeschreven. Volgens mij doet de instantie die daar over gaat (de Inspectie voor de Gezondheidszorg) daar niets aan, hoewel ze zonder tussenkomst van de rechter een boete van 6700 euro kan opleggen (zie wet BIG artikel 100). Men denkt kennelijk: iedereen kan toch zelf wel even opzoeken of de betrokkene BIG-geregistreerd is, desnoods vraagt men dat even zelf aan hem of haar.

Nogal wat mensen denken dat het voorvoegsel ‘dr.’ voor de naam kan aangeven dat iemand arts is. Dat is niet zo, althans niet in Nederland, wel in Frankrijk en Duitsland. Het is verboden (Wetboek van Strafrecht 435 lid 3) dat men zich tooit met die titel als men het niet is (dat wil zeggen als men niet gepromoveerd is door het schrijven van een proefschrift aan een serieuze universiteit), en daar staat een maximale boete van 3800 euro op. Het recht die titel te gebruiken is trouwens het enige recht dat men verkrijgt bij de promotie. Maar dat is net zo’n dode letter als het verbod op ‘smalende godslastering’ (Wetboek van Strafrecht 147, 147a en 429bis), en tal van chiropractoren, naturopaten en ook artsen schrijven doodleuk ‘dr.’ voor hun naam zonder dat er een haan naar kraait.

Het zoeken in het BIG-register is minder makkelijk dan het lijkt, althans toen de Consumentenbond een aantal mensen vroeg om een stel namen te vinden, bleek ongeveer een derde van de namen ‘onvindbaar’.

Dit stukje is bedoeld als hulp bij het gebruik van het zoekscherm van het BIG-register.

Zoeken op naam

De eenvoudigste manier van zoeken is dat u de naam kent, hopelijk met de correcte initialen. Dat is minder makkelijk dan het lijkt. Iemand die officieel Gesina heet maar zich Sina noemt en ook overal als initiaal S. gebruikt, zal moeilijk terug te vinden zijn, en als iemand die zich Thea laat noemen eigenlijk W.N. is, maakt dat het zoeken ook lastig. En als u zoekt naar C. Renckens, dan vindt u heel iemand anders dan de bekende kwakzalverijbestrijder C.N.M. Renckens. Denkt u eraan dat dit soort zoeksystemen streepjesnamen als één geheel beschouwt, dus Jan-Jaap is gewoon J., en Anne-Marie is gewoon A., zelfs als de betrokkene overal A.M. schrijft. (Misschien handig om te overwegen voor u uw pasgeboren kinderen een streepjesnaam geeft.)

Het zoekscherm van het BIG-register is wat misleidend, want het suggereert dat men een achternaam moet invoeren. Dat is onzin, zoals we meteen zullen zien.

Voor zoeken op naam moet u bedenken dat de naam waar het om gaat de naam is die iemand in de maatschappelijke omgang belieft te voeren en die is medegedeeld aan het BIG-register. Als de eigen familienaam (de ‘geboortenaam’) E is, en die van de eventueel overleden partner P, dan heeft men de keus uit de patronen E-P, P-E, E en ook P en ik geloof dat alle mogelijkheden voorkomen zowel voor mannen als voor vrouwen. Ik ben zelfs een mevrouw E P tegengekomen, zonder streepje. Als de betrokkene geen wijziging doorgeeft, wordt er ook niets veranderd. Zo staat de op Ibiza praktiserende voormalige echtgenote van Robert Trossel nog steeds als basisarts Trossel-van Engelen in het BIG-register. Verder geeft heel af en toe iemand ook een adellijke en/of academische titel of een woon- of werkplaats mee als onderdeel van de ‘naam’. Zoek maar eens naar baronesse of tuynhuys.

Hoe gaat dat zoeken op naam? U moet zich voorstellen dat van wat u intikt zoveel mogelijk spaties aan de voor- en achterkant worden gestript (maar geen andere onzichtbare karakters), en dan wordt álles opgezocht waar die rij tekens in voorkomt. Er wordt geen onderscheid tussen hoofdletters en kleine letters gemaakt. Zoekt u dus naar “jong” dan wordt ook jongman en jongerius gevonden. Zoekt men naar een persoon van Chinese afkomst die Ong heet, dan krijgt men in beginsel ook alle “de Jong” en “van Dongen” en “Bongaarts” en Tjong-Ayong en mevrouw De Vries-de Jong, enzovoorts. Dat zijn er doorgaans heel erg veel. Daar is echter een trucje op. Geeft men in “. ong”, dan krijg men alleen patronen bestaande uit een of meer voorletters, telkens met een punt erachter, gevolgd door een spatie gevolgd door ong en eventueel nog andere tekens.

Let op dat u geen twee spaties in plaats van één spatie tikt, en geen komma in plaats van een punt, want dan krijgt u als antwoord ‘Er zijn geen resultaten gevonden.’

U hoeft dus helemaal geen achternaam in te vullen, ongebruikelijke initialen werken net zo goed (bijvoorbeeld V.F.J.D.B.M.) en als u in kleine plaatsen zoekt, kan zelfs een punt volstaan.

Sommige mensen hanteren in de dagelijkse omgang een spellingsvariant van hun naam volgens het BIG-register en/of de burgerlijke stand. Zo noemt de bekende kwakzalver Broekhuijse zich graag Broekhuyse. Hij is inmiddels doorgehaald. Mensen met namen als ‘Huybers’ en ‘Van der Ley‘ blijken ook soms ook anders te heten dan ze op bepaalde websites staan. Gelukkig trekt het BIG-register zich niks aan van trema’s en accenten (die geeft het wel correct weer bij de gevonden namen), maar apostrofs zoals bij de familienaam Spring in ’t Veld moet u niet vergeten. Gebruik geen gekrulde aanhalingstekens die sommige editors automatisch produceren, want die snapt het BIG-register niet.

Het is goed mogelijk dat er meer dan 50 personen gevonden worden waarvan de naam het opgegeven patroon bevat. Dan krijgt u geen namen te zien. In dat geval kunt u om te beginnen de keuzemogelijkheden inperken, bijvoorbeeld door man of vrouw aan te vinken en beroepsgroep en wellicht zelfs specialisme te kiezen.

De namen van de meeste specialismen zijn wel bekend bij het grote publiek, maar misschien zijn de volgende wat onbekender:

cardio-thoracale chirurgie = hartchirurgie
heelkunde = chirurgie
zenuw- en zielsziekten = een combinatie van neurologie en psychiatrie
obstetrie en gynaecologie = verloskunde en vrouwenziekten
dento-maxillaire orthopedie = orthodontist

Als men iemand vindt in het BIG-register, staan alle BIG-registraties van zo iemand bij elkaar op de pagina van de betrokkene. Een psychiater kan bijvoorbeeld ook een registratie als psychotherapeut hebben en een kaakchirurg is misschien arts en tandarts. Op de gevonden ‘pagina’ staan ook de specialismen genoemd. Een dergelijk specialisme moet de betrokkene bijhouden, door het bijwonen van cursussen en het behandelen van patiënten. Om de vijf jaar wordt gecontroleerd hoe het met dat bijhouden staat. Dat doet niet het BIG-register, maar speciale commissies namelijk de Medisch Specialisten Registratie Commissie (MSRC), de Huisarts, Verpleeghuisarts en arts voor verstandelijk gehandicapten Registratie Commissie (HVRC) en de Sociaal-Geneeskundigen Registratie Commissie (SGRC). De laatste gaat over de bedrijfsartsen, verzekeringsartsen, artsen voor maatschappij en gezondheid, en sportartsen. Deze commissies geven hun bevindingen door aan het BIG-register.

Zoeken op BIG-nummer

Als u het BIG-nummer kent, is het erg gemakkelijk om de betrokkene te vinden. Het BIG-nummer van een arts is als volgt opgebouwd: een controlecijfer, dan 90 (voor zeer recent afgestudeerden soms 99), dan een zescijferig volgnummer en dan 01 (bij tandartsen 02, en andere beroepsgroepen hebben weer andere tweecijfercombinaties). Wat als het BIG-nummer geen resultaat heeft en u ook geen tikfout heeft gemaakt en ook geen onzichtbare karakters hebt ingegeven? Dan is de betrokkene overleden of is uitgeschreven uit het BIG-register. Dat laatste kan zijn op eigen verzoek, of omdat de persoon onder curatele gesteld is of veroordeeld door een medisch tuchtcollege.

Als iemand in Nederland overlijdt, stuurt de gemeentelijke basisadministratie (GBA) meteen bericht daarvan naar instanties die daarvan moeten weten, zoals de Kamer van Koophandel en het BIG-register en nog een paar honderd instanties zoals de belastingdienst en pensioenfondsen. In uiterst zeldzame gevallen is de koppeling met het BIG-register niet in orde en wordt een overlijden niet geregistreerd. Dat heb ik één keer meegemaakt. Verhuizingen worden ook doorgegeven, maar ik heb de indruk dat dat minder snel gaat.

Zoeken op naam en geboortedatum

Dit spreekt ook voor zichzelf, maar iemand die zich afvraagt ‘is dat wel een dokter?’ (bijvoorbeeld als men verneemt dat hij homeopathisch verdund helium voorschrijft bij autisme, echt waar, dat komt voor) zal doorgaans de geboortedatum niet kennen.

Zoeken op naam en plaats

Ook dit lijkt eenvoudig, maar verreweg de meeste personen in het BIG-register vermelden daar hun werkadres niet. Van de ruim 1400 alternatieve artsen in Nederland vermelden er maar 9 hun werkadres in het BIG-register. Vaak is het werkadres wel in dezelfde plaats als het huisadres. Een plaats is een van de – volgens mij – 2460 plaatsnamen die men kan vinden in het postcodeboek (www.postcode.nl). Er zijn behalve deze plaatsnamen nog veel meer, namelijk allerlei dorpen, wijken en gehuchten binnen een plaats (Borkel en Schaft in Valkenswaard, Stratum in Eindhoven, Boekelo in Enschede) of synoniemen van een plaatsnaam (Binnik in plaats van Bunnik, Den Haag in plaats van ‘s-Gravenhage en Gorcum in plaats van Gorinchem).

Dus als u een plaats en een naam ingeeft, gaat het BIG-register voor u zoeken in de ‘grote lijst’. Staat er daar één bij die precies overeenstemt, dan ‘is ‘m dat’. Komt die in het postcodeboek voor dan spreekt het vanzelf wat u bedoelt, zo niet dan wordt de bijbehorende postcodeboekplaatsnaam gekozen.

Als er meerdere mogelijkheden zijn die passen (maar niet precies), dan krijgt u een barse “! Foutmelding” en een rozerood keuzemenu. Ik heb de indruk gekregen dat voor postcodeboeknamen iets als een gedeeltelijke hit telt, als de ingegeven term het begin van de naam is. Voor overige plaatsnamen telt elke overeenkomst met een deel als hit. Dus “kerke” geeft geen match met de 11 postcodeboekplaatsnamen die “kerke” bevatten (bijvoorbeeld Lekkerkerk). Maar “ratum” produceert een overeenkomst met Winterswijk Ratum (waarschijnlijk omdat Ratum als alternatieve naam daarvoor wordt gezien) en met Eindhoven (vanwege Stratum). Wat uiteindelijk het BIG-register ervan maakt, nadat u eventueel uw keuze bepaald hebt, komt bovenaan te staan in het zinnetje

U heeft gezocht op: naam “…” en plaats “…”.
(plaats in hoofdletters)

Is de plaats onbegrijpelijk voor het BIG-register, dan wordt uw zoekterm letterlijk herhaald, en niet omgezet naar hoofdlettervorm.

Dit leidt tot dingen waar men niet op rekent: wie “amsterdam” ingeeft, krijgt wegens de precieze match met een bekende stad niets over “Amsterdam Zuidoost” te zien. Omdat het geheel is opgehangen aan de vermeldingen in het postcodeboek en het postcodeboek voor plaatsnamen uit misplaatste zuinigheid maar 24 posities gebruikt, worden sommige namen wat ingekort. Dat leidt ertoe dat het BIG-register Nieuwerkerk aan den IJssel (26 karakters) niet herkent (het postcodeboek wel als men er een komma achter zet). Als men Nieuwerkerk IJssel invoert, ziet men dat het BIG-register er NIEUWERKERK AD IJSSEL van maakt. Ook snapt het BIG-register niet wat er bedoeld zou kunnen zijn met Tweede Exloërmond. De gemeente Borger-Odoorn heeft deze naam officieel geregistreerd als 2e Exloërmond, en daar maakt het postcodeboek dan 2E EXLOERMOND van, want trema’s en accenten, daar doet het postcodeboek niet aan. Het postcodeboek snapt “tweede exloermond” wel, dus kennelijk heeft het BIG-register een eigen en niet al te volledige grote plaatsnamenlijst.

In het algemeen gaat het postcodeboek uit van de schrijfwijze zoals de gemeentes die hebben opgegeven. Dus we vinden
SINT ANNEN
SINT-ANNALAND
SINTJOHANNESGA
ST. WILLEBRORD
ST.-ANNAPAROCHIE

Waarom men bijvoorbeeld in de gemeente Rucphen heeft bedacht dat Sint Willebrord zo geschreven moet worden is me een raadsel. Het spaart natuurlijk wel verf op plaatsnaamborden, maar het maakt het zoeken in bestanden extra gecompliceerd. Of de verschillende delen van de naam met een spatie of een streepje verbonden zijn lijkt ook af te hangen van de luimen van de individuele gemeentes. Zo liggen zowel Kapel Avezaath als Kerk Avezaat gedeeltelijk in Tiel en gedeeltelijk in Buren, maar bij de gemeente Buren gld schrijft men een streepje en vindt men het maar raar dat die van Tiel het niet doen – en vice versa, vermoed ik. Nieuw-Balinge is volgens de gemeente Midden-Drenthe met een streepje, maar het postcodeboek heeft geen streepje en een enthousiasteling uit het dorp heeft een hele website aan het dorp gewijd (zonder streepje). Dat zou niet zo erg zijn als het BIG-register of het postcodeboek deze naamsvariant meteen konden omzetten. Maar voor deze beide instanties bestaat Nieuw-Balinge gewoonweg niet.

Het komt uiteraard vaak voor dat de plaatsnaam is uitgebreid met een aanduiding van de provincie of de gemeente waarin de plaats ligt. Omdat er zowel Ede als Eede is, en ook Oudorp naast Ouddorp, is er aan die plaatsnamen een provincie-extensie toegevoegd. Dat wijst zich allemaal vanzelf.

Een speciaal probleem doet zich voor bij de verschillende buurtschappen van Winterswijk. Er zijn bijvoorbeeld twee BIG-geregistreerden Stukart in Winterswijk Henxel. Voert men nu voor de plaatsnaam in: “wintersw”, dan krijgt men een keuzemenu, kiest men dan Winterswijk Henxel, dan zal het BIG-register die keuze dan toch omzetten naar “WINTERSWIJK” – en daar woont geen Stukart. Ik heb geen flauw idee op welke schaal zulke foute omzettingen nog meer voorkomen.

Met 2460 plaatsnamen en nog veel meer extra namen van buurtschappen en zo zitten er waarschijnlijk heel veel onduidelijkheden, en mijn advies is dus: raadpleeg in geval van twijfel eerst hoe het postcodeboek de desbetreffende woonplaats weergeeft.

Een speciaal probleem is personen die in het buitenland wonen, wat vooral in grensstreken voorkomt. Bij die personen staat het volledige adres in het BIG-register bij ‘plaats’ en een zoekactie zal de ingegeven plaatsnaam proberen te matchen met wat daar staat. In dit geval verschijnt in het zinnetje “U heeft gezocht…” de opgegeven zoekstring ongewijzigd, net als in het geval van een geheel onbekende zoekstring. Er zit een bug in dit systeem. Woont de betrokkene bijvoorbeeld in België in Bassenge (vlak over de grens bij Maastricht), en geeft u in ‘assen’, dan verschijnt er: ‘U heeft gezocht op “…” en “ASSEN” ‘, wat een verkeerde suggestie wekt. Als een Nederlandse BIG-geregistreerde verhuist naar België en als plaatsnaam opgeeft: ’s Gravenwezel, dan kan de zoeker in het BIG-register wellicht denken dat ze in “GRAVE” woont en evenzo kan Julianadorp in Curaçao met het dorp nabij Den Helder verward worden.

In sommige gevallen zal geen enkele invoer bij ‘plaats’ tot een match leiden (zoals bij de al genoemde Robert Trossel) en soms heeft iemand bij het BIG-register er ‘onbekend’ ingevuld, zelfs als de betrokkene het buitenlandse adres op de eigen website vermeldt.

Onvindbaar?

Dit alles zal u niet helpen om mensen met korte familienamen (Ko, van Dijk) op te sporen (of het ontbreken in het register ondubbelzinnig vast te stellen), van wie u niet weet waar ze wonen.

U kunt misschien proberen de woonplaats te vinden door de agbcode op te zoeken. Dat bestand zit vol fouten, maar af en toe staat er toch wel iets in dat klopt. Een andere mogelijkheid is dat u naar de naam zoekt in de uittreksels van de Kamer van Koophandel. Een uittreksel online inzien kost 2,50 euro.

Als u iemand niet kunt vinden, is het natuurlijk mogelijk dat die is doorgehaald, dat wil zeggen levenslang geschorst is. Een lijst met ‘bevoegdheidsbeperkingen’ (een pdf-bestand) is ook via de site van het BIG-register te raadplegen. De tijdelijke schorsingen staan ook op de pagina van de betrokkene, maar vervallen natuurlijk weer als de straf is afgelopen.

Als u er helemaal niet uit komt, kunt u altijd het BIG-register bellen (0900-8998225, 10 ct/min). Dat heb ik vaak gedaan, maar als men daar meerdere personen met dezelfde initialen vindt, dan heeft u daar weinig aan. Zelfs als ze iemand vinden, kunt u niet zeker zijn dat het niet toevallig een naamgenoot is die helemaal niet is ingeschreven. Het BIG-register weet ook niet waar de mensen praktiseren of werken. Men mag bovendien in verband met de privacywetgeving niets vertellen over waar de betrokkene woont of niet woont, hoe oud die ongeveer is, en zelfs of hij of zij overleden is deelt men aarzelend mede.

Als u nog tips hebt, laat ze weten.